LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • w24 February map. 20-25
  • Yinkilila Kunembo Kuzulwidwa aaJehova

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Yinkilila Kunembo Kuzulwidwa aaJehova
  • Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2024
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • JEHOVA MBAAKAZULWIDA MA-ISRAYELI
  • JEHOVA MBAAKAZULWIDA MAKKRISTU BAKUSAANGUNA
  • JEHOVA MBALIKUTUZULWIDA MAZUBAANO
  • KUSWIILILA MALAYILILE AAJEHOVA CHIINDI CHOONSE KULATUGWASYA
  • Nzitwiiya Kumajwi Aakumamanino Aabantu Bachembeede Basyomeka
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2024
  • Ulakonzya Na Kusiyanisya Kasimpe Amanwa?
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2024
  • Tatuli Aatulikke Pe
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2025
  • Sala Munzila Iitondeezya Kuti Ulamusyoma Jehova
    Buumi Bwesu bwachiKristu Amulimu Wesu—Kabbuku Kamuswaangano—2023
Bona Zimwi
Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2024
w24 February map. 20-25

CHIIYO 8

LWIIMBO 123 Kulibombya Cakusyomeka Kubweendelezi bwa Leza

Yinkilila Kunembo Kuzulwidwa aaJehova

“Mebo, nde Jehova ndime . . . Uukusololela.”—IS. 48:17.

NZITUTAYIYE

Chiiyo eechi chilatutondeezya Jehova mbazulwida bakombi bakwe azilongezyo nzibajana kuti batobela malayilile aakwe.

1. Nkamboonzi nitweelede kuswiilila malayilile aaJehova? Amba chikozyano.

ATUTEEDI wasweeka mulusaka muli banyama, bamuzimbwa, mabwe amagolonga. Ulabotelwa kuti kuli aamuntu uukuzulwida uumuzi kabotu mulusaka oomo alubo uukugwasya kuti utantamuke zintu zikonzya kukuchisa. Nyika eeyi ili mbuli lusaka nkaambo ili aazintu zikonzya kutupambanisya mubukombi. Pesi tuli aaMuzulwidi uumaninide Jehova. Jehova ulatuzulwida kuti tutanjili mumapenzi akuti tweende munzila iiyoopa kuti tukajane buumi butamani munyika mpya.

2. Jehova utuzulwida biyeni?

2 Jehova utuzulwida biyeni? Chakusaanguna, ubelesya Jwi lyakwe, Bbayibbili. Alubo ubelesya bantu kuti batuzulwide. Muchikozyano, ubelesya “muzike uusyomeka alubo uuchenjede” kuti atupe chakulya chamubukombi chitugwasya kuti tusale chabusongo. (Mt. 24:45) Alubo Jehova ubelesya baalumi beelela kuti batuzulwide. Muchikozyano, balangizi bamabazu abaalu balatusungwaazya akutupa malayilile aatugwasya kuti tulisimye muziindi ziyumu. Tulamulumba Jehova akaambo kakuti ulikutuzulwida muziindi eezi zikataazya zyakumazuba aakumamanino. Eezi zitugwasya kuti tukkale katutambulika kulinguwe akuti twiinkilile kunembo kweenda munzila iiyoopa kuti tukajane buumi butamani.

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Chimwi chiindi, kulakonzya kutuyumina kuti tutobele malayilile aazwa kuli Jehova, kapati kuti malayilile aayo kaali aambwa aabantu batamaninide pe. Nkamboonzi? Akaambo kakuti tulakonzya kupegwa malayilile ngitutayandi pe, naakuti tulakonzya kubonaanga malayilile aayo taabeleki pe mpawo tubonaanga taazwa kuli Jehova pe. Muziindi zili oobu, kulayandikana kuti tusyome kuti Jehova nguwe uulikuzulwida bakombi bakwe akuti kutobela malayilile aakwe kupa kuti tujane zilongezyo. Kuti tukonzye kusyoma kuti Jehova nguwe uuzulwida, muchiiyo eechi, tulalanga-langa (1) Jehova mbaakazulwida bakombi bakwe bamuchiindi chakalembwa Bbayibbili, (2) mbalikutuzulwida mazubaano (3) ambutugwasigwa kuti twakkala katuswiilila malayilile aakwe.

Chifanikisyo: 1. Joshuwa ulikuswiilila Mozesi nalikwaambuula. 2. Mwaami Hezekkiya ulikuswiilila mupolofita Isaya naalikupandulula atala abbuku lyakupeta. 3. Baapostoli abaalu bamuJerusalema babunganaamwi. 4. BamuKabunga Keendelezya mazubaano babungenaamwi kuti bachite muswangaano.

Kuzwa chiindi kusikila lino, Jehova ulikubelesya bantu kuti bazulwide bakombi bakwe (Langa fuka 3)


JEHOVA MBAAKAZULWIDA MA-ISRAYELI

4-5. Jehova wakatondeezya biyeni kuti wakali kubelesya Mozesi kuti azulwide ma-Israyeli? (Langa chifanikisyo chili aachivumbyo.)

4 Jehova wakasala Mozesi kuti azulwide ma-Israyeli kuzwa mu-Ijipita. Alubo Jehova wakapa ma-Israyeli bukamboni bwakali aantanganana bwakuti nguwe wakali kubazulwida kwiinda mukubelesya Mozesi. Muchikozyano, sikati wakali kubazulwida kabelesya musumpuululu wajoba mpawo mansiku wakali kubelesya musumpuululu wamulilo. (Kul. 13:21) Mozesi kalaamwi ama-Israyeli bakali kutobela musumpuululu kusikila nibakasika kuLwizi Lusalala. Ma-Israyeli bakayoowa nkaambo bakali balibona kabali aakati kaLwizi Lusalala amasooja aaku-Ijipita aakali kubatobela. Bakayeeya kuti Mozesi wakali wapambanisya kubagwisya mu-Ijipita akubatola kuLwizi Lusalala. Pesi Mozesi taakapambanisya pe. Jehova nguwe wakapa kuti Mozesi azulwide ma-Israyeli kuti batozye kuLwizi Lusalala. (Kul. 14:2) Leza wakabanununa munzila yachigambyo.—Kul. 14:​26-28.

Nkamu mpati yama-Israyeli, baalumi, banakazi abana balikutobela musumpuululu wajoba munkanda.

Mozesi wakali kugwasigwa aamusumpuululu wajoba kuti azulwide bakombi baLeza munkanda (Langa fuka 4-⁠5)


5 Kwaminyaka iili 40, Mozesi wakayinkilila kunembo kusyoma kuti Jehova wakali kubelesya musumpuululu wajoba kuti azulwide bakombi bakwe munkanda.a Alubo Jehova wakabikka musumpuululu wajoba aajulu aatente lyaMozesi, ma-Israyeli boonse bakali kukonzya kuubona. (Kul. 33:​7, 9-10) Jehova wakali kwaambuula aaMozesi kali mumusumpuululu wajoba mpawo Mozesi wakali kubuzya ma-Israyeli malayilile ngaakali kubuzigwa aaJehova. (Int. 99:7) Ma-Israyeli bakali aabukamboni bwiingi bwakali kutondeezya kuti Jehova wakali kubazulwida kabelesya Mozesi.

Joshuwa ulikuswiilila Mozesi nalikwaambuula.

Mozesi ulaamwi aJoshuwa alubo Joshuwa wakazooba muzulwidi mubusena bwakwe (Langa fuka 5, 7)


6. Niinzi zitondeezya kuti bamwi ma-Israyeli bakakaka kuzulwidwa aaJehova? (Myeelwe 14:​2, 10, 11)

6 Zilawusisya kuti ma-Israyeli biingi bakakaka bukamboni bwakali aantanganana bwakuti Jehova wakasala Mozesi kuti abe mwiiminini wakwe. (Bala Myeelwe 14:​2, 10, 11.) Kwaziindi zyiingi, teebakali kuzumina pe kuti Mozesi nguwe wakeelede kubazulwida. Eezi zyakapa kuti bakachilwe kunjila muNyika Yachisyomezyo.—My. 14:30.

7. Amba zikozyano zyabantu bakaswiilila malayilile aazwa kuli Jehova. (Myeelwe 14:24) (Langa chifanikisyo.)

7 Nikuba oobo, bamwi ma-Israyeli bakaswiilila malayilile aaJehova. Muchikozyano, Jehova wakaamba kuti: “Kalebe . . . wazumanana kunditobela camoyo woonse.” (Bala Myeelwe 14:24.) Jehova wakamulongezya Kkalebbu alubo wakamuzumizya kuti asale nyika njaakali kuyanda kukkala muKkenani. (Jos. 14:​12-14) Ma-Israyeli bakazumizigwa kunjila muNyika Yachisyomezyo ambabo bakatusiila chikozyano chilikabotu chakuswiilila malayilile aaJehova. Chiindi Joshuwa naakasalwa kuti azulwide ma-Israyeli, ma-Israyeli “bakamulemeka kapati mubuumi bwakwe boonse.” (Jos. 4:14) Eezi zyakapa kuti Jehova abalongezye kwiinda mukubapa nyika njaakabasyomezezye.—Jos. 21:​43, 44.

8. Jehova wakali kubazulwida biyeni bakombi bakwe chiindi nikwakali kweendelezya baami? Pandulula. (Langa chifanikisyo.)

8 Nikwakayinda minyaka myiingi, Jehova wakabelesya babetesi kuti bazulwide bakombi bakwe. Mukuya kwachiindi, muchiindi chakali kweendelezya baami, Jehova wakasala bapolofita kuti bazulwide bakombi bakwe. Baami basyomeka bakali kuswiilila malayilile ngibakali kubuzigwa aabapolofita. Muchikozyano, Mwaami Davida wakalibombya kwiinda mukuzumina kululamikwa aamupolofita Natani. (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Mak. 17:​3, 4) Mwaami Jehoshafati wakasyoma malayilile ngaakabuzigwa aamupolofita Jahaziyeli alubo wakasungwaazya maJuda kuti ‘basyome basinsimi baLeza.’ (2 Mak. 20:​14, 15, 20) Chiindi Mwaami Hezekkiya naakakataazikene, wakakumbila mupolofita Isaya kuti amugwasye. (Is. 37:​1-6) Baami nibakali kutobela malayilile aaJehova chiindi choonse, bakali kulongezegwa alubo chisi chakali kukwabililwa. (2 Mak. 20:​29, 30; 32:22) Bantu bakali kubona kuti Jehova wakali kuzulwida bakombi bakwe kabelesya bapolofita. Pesi baami biingi abamwi ma-Israyeli teebakali kubaswiilila pe bapolofita baJehova.—Jer. 35:​12-15.

Mwaami Hezekkiya ulikuswiilila mupolofita Isaya naalikupandulula atala abbuku lyakupeta.

Mwaami Hezekkiya amupolofita Isaya (Langa fuka 8)


JEHOVA MBAAKAZULWIDA MAKKRISTU BAKUSAANGUNA

9. Mbaani Jehova mbaakabelesya kuti bazulwide maKkristu bakusaanguna? (Langa chifanikisyo.)

9 Mumwaanda wamunyaka wakusaanguna, Jehova wakajula mbungano yachiKkristu. Jehova wakabazulwida biyeni maKkristu aaba? Wakasala Jesu kuti abe mutwe wambungano. (Ef. 5:23) Pesi Jesu taakali kwaambuula aasikwiiya umwi awumwi kuti azibe nzyaakeelede kuchita. Wakabelesya baapostoli abaalu bamuJerusalema kuti bazulwide. (Mil. 15:​1, 2) Alubo kwakasalwa baalu kuti bazulwide mbungano.—1 Tes. 5:12; Tit. 1:5.

Baapostoli abaalu bamuJerusalema babunganaamwi.

Baapostoli abaalu bamuJerusalema (Langa fuka 9)


10. (a) MaKkristu bakusaanguna bakali kwaaswiilila na malayilile ngibakali kupegwa? Pandulula. (Milimu 15:​30, 31) (b) Nkamboonzi bamwi bakapona muchiindi chakalembwa Bbayibbili nibakali kukaka kuswiilila bayiminini baJehova? (Langa kabbokesi kati, “Zipa Kuti Bamwi Bakake Kuswiilila Bantu Mbasalide Jehova Kuti Batuzulwide.”)

10 MaKkristu bakusaanguna bakali kwaaswiilila na malayilile ngibakali kupegwa? Biingi bakali kwaaswiilila. Bbayibbili lyaamba kuti ‘bakabotelwa nkaambo bakasungwaazigwa’ amalayilile ngibakatambula. (Bala Milimu 15:​30, 31.) Ani mazubaano, Jehova ulikubazulwida biyeni bakombi bakwe?

Zipa Kuti Bamwi Bakake Kuswiilila Bantu Mbasalide Jehova Kuti Batuzulwide

Nkamboonzi bamwi nibakakaka kuzumina kuti Jehova wakali kubelesya bantu kuti bazulwide bakombi bakwe? Chiindi chiingi, bakali kukaka akaambo kakuti bakali kuyanda kuchita nzibayanda. (Joh. 3:19; 2 Pet. 3:​3, 4; Jud. 18) Muchikozyano, bamwi ma-Israyeli bakakaka kuzumina kuti Mozesi nguwe wakasalidwe aaJehova kuti abazulwide nkaambo bakali kulibona kabali aajulu kwiinda Mozesi. (My. 16:​1-3) Akaambo katwaambo ootu tukozyenie, biingi bakakaka Jesu nikuba kuti wakachita zigambyo. (Joh. 12:​37, 43) Pesi aabo balibombya alubo bayanda kasimpe balazumina kuti Jehova ubelesya baalumi basalidwe kuti bazulwide bakombi bakwe. (Mt. 16:​16, 17) Kuswiilila malayilile aaJehova chiindi choonse kupa kuti tujane zilongezyo.

JEHOVA MBALIKUTUZULWIDA MAZUBAANO

11. Amba chikozyano chitondeezya Jehova mbaakagwasya aabo bakali kuzulwida nikwakayinda munyaka wa1870.

11 Jehova ulikwiinkilila kunembo kuzulwida bakombi bakwe mazubaano. Ulikubazulwida kabelesya Jwi lyakwe aMwanaakwe, mutwe wambungano. Kuli bukamboni na butondeezya kuti Jehova uchibelesya bantu kuti azulwide bakombi bakwe? Iiyi. Muchikozyano, atubone zyakachitika nikwakayinda munyaka wa1870. Charles Taze Russell abeenzinyina bakasaanguna kumvwisisisya kuti mumunyaka wa1914 mpimpawo nikwakali kuzoosaanguna kweendelezya Bwaami bwaLeza. (Dan. 4:​25, 26) Bakaamba makani aaya akaambo kabupolofita bwamuBbayibbili. Jehova wakabazulwida na mukuyanduulisisya nkubakali kuchita muBbayibbili? Iiyi, wakabazulwida. Mu1914, kuli zintu zyakachitika munyika yoonse zyakatondeezya kuti Bwaami bwaLeza bwakali bwasaanguna kweendelezya. Kwakachitika Nkondo Yakusaanguna Yanyika Yoonse mpawo kwakazooba malwazi, mizuzumo yanyika anzala. (Lk. 21:​10, 11) Nichoonzyo, Jehova wakabelesya baalumi aaba basyomeka kuti bagwasye bakombi bakwe.

12-13. Ngaali mabambe akachitwa kuti mulimu wakukambawuka awakuyiisya wiinkilile kunembo chiindi nikwakali Nkondo Yachibili Yanyika Yoonse?

12 Atubone zimwi zyakachitika chiindi nikwakali Nkondo Yachibili Yanyika Yoonse. Bakwesu bakumawofesi mapati nibakayanduulisisya atala alugwalo lwa Chiyubunuzyo 17:​8, bakamvwisisisya kuti nkondo eeyi teeyakali kuzulwida kunkondo ya-Amagedoni pe, pesi niyakali kuzoomana nkondo eeyi kwakali kuzooba luumuno lwakali kuzoopa kuti Bakamboni baJehova bakambawukile bantu biingi. Nikuba kuti eezi zyakali kubonekaanga tazikwe mutwe pe aachiindi eecho, pesi bakwesu bazulwida bakasaanguna Chikolo chaGiliyadi chakali kuyiisya mamishinali kuti bakambawuke akuyiisya bantu munyika yoonse. Mamishinali bakali kukumbilwa kuti bayinke bakachite mulimu wakukambawuka nikuba chiindi nikwakali nkondo. Kuyungizya aali zeezi, muzike uusyomeka wakachita mabambe aakuti kube Chikolo chaMulimub chiyiisya basikupupulula boonse mumbungano mbubakonzya kuzwidilila kukambawuka akuyiisya bantu. Mabambe woonse aaya akali kugwasya bakombi baLeza kuti balibambile mulimu ngubakali kuzoochita kunembo.

13 Mazubaano, kuli bukamboni butondeezya kuti Jehova wakali kuzulwida bakombi bakwe muchiindi eecho chiyumu. Kuzwa nikwakachitika Nkondo Yachibili Yanyika Yoonse, bakombi baJehova munyika zyiingi bakaba aaluumuno alwaangunuko lwakukambawuka makani mabotu. Lino makani mabotu alikukambawukwa munyika yoonse.

14. Nkamboonzi nitweelede kuswiilila malayilile aazwa kumbunga yaJehova akubaalu? (Chiyubunuzyo 2:1) (Langa chifanikisyo.)

14 Mazubaano, bamuKabunga Keendelezya balikwiinkilila kunembo kuswiilila malayilile ngibapegwa aaKkristu. Bayanda kuti malayilile ngibapa bakwesu atondeezye kuti azwa kuli Jehova. Alubo ngabapa balangizi bamabazu abaalu malayilile kuti bape basikupupulula mumbungano.c BamuKabunga Keendelezya bali “mukuboko [kwaKkristu] kwachilisyo.” (Bala Chiyubunuzyo 2:1.) Bakwesu aaba tabamaninide pe alubo balapambanisya. Aali zimwi ziindi, Mozesi, Joshua abaapostoli bakali kupambanisya. (My. 20:12; Jos. 9:​14, 15; Rom. 3:23) Nikuba oobo, Kkristu ulikwiinkilila kunembo kuzulwida muzike uusyomeka abaalu alubo uyooyinkilila kunembo kuchita oobo “mazuba woonse kusikila kumamanino aabwiime bwazintu.” (Mt. 28:20) Nkinkaako, tuli aatwaambo tubotu tupa kuti tusyome malayilile ngatupa Kkristu kabelesya aabo balikutuzulwida.

BamuKabunga Keendelezya mazubaano babungenaamwi kuti bachite muswangaano.

Bakwesu bali muKabunga Keendelezya mazubaano (Langa fuka 14)


KUSWIILILA MALAYILILE AAJEHOVA CHIINDI CHOONSE KULATUGWASYA

15-16. Wayiyaanzi kuzwa kuli zyakachitikila bamwi bakaswiilila malayilile aaJehova?

15 Kuti twakkala katuswiilila malayilile aazwa kuli Jehova, tulajana zilongezyo lino. Muchikozyano, Andy aRobyn bakaswiilila malayilile aakazwa kumuzike uusyomeka aakuti batabi aazintu zyiingi pe mubuumi. (Heb. 13:5) Eezi zyakapa kuti bakonzye kulipeda kuti bakagwasilizye kuyaka mayake aambunga. Robyn wakaamba kuti: “Twakali kukkala mutwaanda tuniini tutakwe kkichini pe. Alubo ndakawuzya kkamera yangu nikuba kuti ndakali kukuyanda kubweza bantu mapikicha. Ndakalila nindakayuuzya. Pesi mbuli mwanakazi wa-Abbrahamu, Sara, teendakakataazikana loko pe, ndakabotelwa akaambo kakuti ndakachita nzindikonzya kuti ndibelekele Jehova.” (Heb. 11:15) Andy aRobyn bakagwasigwa biyeni akusala nkubakachita? Robyn wakaamba kuti: “Tulikukkutisikana akuziba kuti tulikupa Jehova zyoonse nzitulaazyo. Chiindi nitugwasilizya nikuyakwa mayake aambunga, nga twabona mbubunoobede buumi munyika mpya.” Andy wakaamba kuti: “Tulikukkutisikana akutola lubazu mumulimu uusumpula Bwaami.”

16 Nziizili zimwi zilongezyo nzitujana kuti twakkala katuswiilila malayilile aazwa kuli Jehova? Naakamanisya sekkondali, Marcia wakaswiilila nzyaakabuzigwa aawumwi kuti abweze bupayona. (Mt. 6:33; Rom. 12:11) Marcia wakaamba kuti: “Ndakali ndajana uumwi mutabi wakali kuyanda kundibbadalila kuyunivesiti kwaminyaka iili 4. Pesi ndakali kuyanda kuzuzikizya zipeekezyo zyangu zyamubukombi. Nkinkaako, ndakasala kwiiya mulimu wamaboko wakali kuzoondigwasya kupayona. Ndakasala munzila yabusongo. Lino ndili payona wachiindi choonse alubo mulimu wangu ulandizumizya kuti ndigwasilizye kuBbeteli akuti ndichite iimwi milimu myiingi mukubelekela Jehova.”

17. Nziizili zimwi zilongezyo nzitujana kuti twakkala katuswiilila malayilile aazwa kuli Jehova? (Isaya 48:​17, 18)

17 Chimwi chiindi nga twajana malayilile aatukwabilila kuzintu zili mbuli kuyandisya bunoti azintu zipa kuti tutyole milawu yaLeza. Pesi kuti twaswiilila malayilile aaJehova, tulajana zilongezyo. Tulakkala katuli aamoyo uutatupi mulandu alubo tatukataazikani aazintu zitagwasyi pe. (1 Tim. 6:​9, 10) Eezi zipa kuti tubelekele Jehova amoyo woonse, kumamanino tulabotelwa, tulaba aaluumuno alubo tulakkutisikana.—Bala Isaya 48:​17, 18.

18. Nkamboonzi nwaakanza kwiinkilila kunembo kuswiilila malayilile aazwa kuli Jehova?

18 Zilaantanganana kuti Jehova uyooyinkilila kunembo kubelesya bantu kuti bazoozulwide bakombi bakwe muchiindi chamapenzi mapati amuBweendelezi bwaKkristu bwaMinyaka iili 1 000. (Int. 45:16) Tuyooyinkilila kunembo na kuswiilila malayilile ngituyoopegwa nikuba kakuli kuyumu kuchita oobo? Kuswiilila malayilile ngitupegwa lino kuyootugwasya kuti tukaswiilile muchiindi chilikunembo. Nkinkaako, atwiinkilile kunembo kuswiilila malayilile ngitupegwa aaJehova kuswaanizya amalayilile ngitupegwa aabaalumi basalidwe kuti batuzulwide. (Is. 32:​1, 2; Heb. 13:17) Kuti twachita oobo, tulakonzya kusyoma Muzulwidi wesu Jehova nkaambo ulatukwabilila kuti tutaswaani zintu zitupambanisya mubukombi alubo utuzulwida kuti tweende munzila iiyoopa kuti tukajane buumi butamani.

KUJANA WASANDULA BIYENI?

  • Jehova wakabazulwida biyeni ma-Israyeli?

  • Jehova wakabazulwida biyeni maKkristu bakusaanguna?

  • Kuswiilila malayilile aazwa kuli Jehova kutugwasya biyeni mazubaano?

LWIIMBO 48 Kweenda a Jehova Abuzuba

a Jehova wakasala ngilozi yakali “kumbele kwankamu yabana Israyeli” kuti ibazulwide kuti banjile muNyika Yachisyomezyo. Zilaantanganana kuti ngilozi eeyi nguMikkayeli, nkukwaamba zina lyaJesu nkaambo Jesu nguwe uuzulwida ngilozi zyoonse.—Kul. 14:19; 32:34.

b Chikolo eechi chakazoozibikana kuti Chikolo chaMulimu Cheendelezegwa aaLeza. Mazubaano, chili kuchitwa kumiswaangano yaakati kamviki.

c Langa kabbokesi katii, “Mulimu Ngubalaawo bamuKabunga Keendelezya” muNgaziyakulinda yamuFebruary 2021, p. 18.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share