लूकने सांगितलेला संदेश
१ हे आदरणीय थियफील,+ आपल्याला ज्यांची पक्की खातरी आहे, त्या गोष्टींचा वृत्तान्त लिहून काढायचं काम बऱ्‍याच जणांनी हाती घेतलं आहे.+ २ आणि जे सुरुवातीपासून या गोष्टींचे प्रत्यक्ष साक्षीदार होते+ आणि देवाच्या वचनाचे सेवक होते+ त्यांनी आपल्यापर्यंत पोहोचवलेल्या गोष्टींप्रमाणेच तो वृत्तान्त आहे. ३ त्यामुळे, मीसुद्धा या सगळ्या गोष्टी तुम्हाला व्यवस्थित क्रमाने लिहायचं ठरवलं. कारण मी त्यांचा सुरुवातीपासून अचूकपणे शोध केला आहे. ४ ज्या गोष्टी तुम्हाला तोंडी शिकवण्यात आल्या त्या खऱ्‍या आहेत, याची तुम्हाला पूर्णपणे खातरी पटावी म्हणून मी असं केलं.+
५ यहूदीयाचा राजा, हेरोद* याच्या काळात+ अबीयाच्या याजक-गटात+ जखऱ्‍या नावाचा एक याजक होता. त्याच्या बायकोचं नाव अलीशिबा होतं आणि ती अहरोनच्या वंशातली होती. ६ ते दोघं यहोवाच्या* नजरेत नीतिमान होते आणि त्याच्या सगळ्या आज्ञांचं आणि कायद्यांचं काटेकोरपणे पालन करायचे. ७ पण त्यांना मूलबाळ नव्हतं, कारण अलीशिबा वांझ होती. शिवाय, त्या दोघांचंही वय झालं होतं.
८ एकदा असं झालं, की जखऱ्‍या देवासमोर याजक म्हणून सेवा करत होता. कारण मंदिरात काम करायची त्याच्या याजक-गटाची+ पाळी होती. ९ याजकांच्या ठरलेल्या रिवाजाप्रमाणे* त्याची निवड करण्यात आली, तेव्हा तो धूप जाळण्यासाठी+ यहोवाच्या* मंदिरातल्या पवित्र स्थानात+ गेला. १० धूप जाळण्याच्या वेळी सगळे लोक बाहेर प्रार्थना करत होते. ११ इतक्यात, यहोवाचा* दूत जखऱ्‍यासमोर प्रकट झाला. तो धूपवेदीच्या उजव्या बाजूला उभा होता. १२ त्याला पाहून जखऱ्‍या चकित झाला आणि खूप घाबरला. १३ पण स्वर्गदूत त्याला म्हणाला: “जखऱ्‍या घाबरू नकोस. कारण तुझी याचना देवाने ऐकली आहे. तुझी बायको अलीशिबा हिच्यापासून तुला एक मुलगा होईल. तू त्याचं नाव योहान ठेव.+ १४ तुला खूप आनंद होईल आणि त्याच्या जन्मामुळे पुष्कळ लोक हर्ष करतील.+ १५ कारण यहोवाच्या* नजरेत तो महान होईल.+ पण त्याने कधीच द्राक्षारस किंवा मद्य पिऊ नये.+ तो जन्माच्या आधीपासूनच* पवित्र शक्‍तीने* भरलेला असेल.+ १६ तो इस्राएलच्या मुलांपैकी बऱ्‍याच जणांना त्यांचा देव यहोवा* याच्याकडे पुन्हा वळवेल.+ १७ तसंच, तो एलीयाप्रमाणे पवित्र शक्‍तीने* आणि सामर्थ्याने देवापुढे चालेल.+ तो वडिलांची मनं मुलांकडे आणि आज्ञा न मानणाऱ्‍या लोकांना नीतिमानांच्या व्यावहारिक बुद्धीकडे वळवेल.+ अशा प्रकारे, तो यहोवासाठी* योग्य अशी प्रजा तयार करेल.”+
१८ तेव्हा जखऱ्‍या स्वर्गदूताला म्हणाला: “पण, असं नक्की घडेल हे कशावरून? कारण मी तर म्हातारा झालोय आणि माझ्या बायकोचंही वय झालंय.” १९ स्वर्गदूत त्याला म्हणाला: “मी देवाजवळ उभा राहणारा+ गब्रीएल आहे.+ मला तुझ्याशी बोलण्यासाठी आणि तुला ही आनंदाची बातमी देण्यासाठी पाठवण्यात आलंय. २० पण, या गोष्टी घडेपर्यंत तू मुकाच राहशील आणि तुला बोलता येणार नाही. कारण ठरवलेल्या वेळी पूर्ण होणार असलेल्या माझ्या शब्दांवर तू विश्‍वास ठेवला नाहीस.” २१ इकडे, लोक अजूनही जखऱ्‍याची वाट पाहत होते आणि पवित्र स्थानात त्याला इतका वेळ का लागला, याचं त्यांना आश्‍चर्य वाटत होतं. २२ तो बाहेर आला तेव्हा त्याला त्यांच्याशी बोलता येईना. त्यामुळे, पवित्र स्थानात त्याला नक्कीच काहीतरी अद्‌भुत दृष्टान्त दिसला असावा हे त्यांनी ओळखलं. पण, अजूनही तो मुका असल्यामुळे तो त्यांना खाणाखुणा करत राहिला. २३ शेवटी, मंदिरातल्या त्याच्या पवित्र सेवेचे* दिवस संपल्यावर तो आपल्या घरी परत गेला.
२४ मग काही दिवसांनी त्याची बायको अलीशिबा गरोदर राहिली आणि पाच महिन्यांपर्यंत ती घराबाहेर पडली नाही. ती म्हणाली: २५ “यहोवाने* माझ्यासाठी हे घडवून आणलंय. लोकांमध्ये झालेला माझा अपमान दूर करण्यासाठी त्याने माझ्याकडे लक्ष दिलंय.”+
२६ तिच्या सहाव्या महिन्यात देवाने गब्रीएल स्वर्गदूताला+ गालीलमधल्या नासरेथ नावाच्या शहरात एका कुमारीकडे पाठवलं. २७ त्या कुमारीचं+ नाव मरीया होतं. दावीदच्या घराण्यातल्या योसेफ नावाच्या एका माणसाशी तिचं लग्न ठरलं होतं.+ २८ स्वर्गदूत तिच्याकडे येऊन म्हणाला: “हे आशीर्वादित कुमारी! तुला शांती असो. यहोवा* तुझ्यासोबत आहे.” २९ पण, ते ऐकून ती मोठ्या गोंधळात पडली आणि स्वर्गदूताच्या या शब्दांचा काय अर्थ असेल याचा विचार करू लागली. ३० तेव्हा, स्वर्गदूत तिला म्हणाला: “मरीया घाबरू नकोस, कारण देवाने तुझ्यावर कृपा केली आहे. ३१ तू गर्भवती होशील आणि एका मुलाला जन्म देशील.+ तू त्याचं नाव येशू ठेव.+ ३२ तो महान होईल+ आणि त्याला सर्वोच्च देवाचा मुलगा म्हणतील.+ यहोवा* त्याला त्याच्या पित्याचं म्हणजे दावीदचं राजासन देईल.+ ३३ तो राजा म्हणून याकोबच्या घराण्यावर सदासर्वकाळ राज्य करेल आणि त्याच्या राज्याचा कधीच अंत होणार नाही.”+
३४ पण, मरीया स्वर्गदूताला म्हणाली: “हे कसं शक्य आहे? कारण मी अजून कुमारी आहे.”*+ ३५ तेव्हा स्वर्गदूत तिला म्हणाला: “पवित्र शक्‍ती* तुझ्यावर येईल+ आणि सर्वोच्च देवाचं सामर्थ्य तुझ्यावर छाया करेल. म्हणूनच, जो जन्माला येईल त्याला पवित्र+ आणि देवाचा मुलगा+ असं म्हटलं जाईल. ३६ पाहा! तुझ्या नात्यातल्या अलीशिबालाही म्हातारपणी मुलाचा गर्भ राहिलाय. तिला वांझ म्हटलं जायचं, पण हा तिचा सहावा महिना आहे. ३७ कारण देवाला कोणतीही गोष्ट* अशक्य नाही.”+ ३८ तेव्हा मरीया म्हणाली: “पाहा! मी यहोवाची* दासी आहे! तुम्ही सांगितल्याप्रमाणेच माझ्या बाबतीत घडो.” मग, स्वर्गदूत तिथून निघून गेला.
३९ त्या दिवसांत, मरीया घाईघाईने डोंगराळ प्रदेशातल्या यहूदाच्या एका शहरात जायला निघाली. ४० तिने जखऱ्‍याच्या घरी जाऊन अलीशिबाला नमस्कार केला. ४१ अलीशिबाने मरीयाचा नमस्कार ऐकताच तिच्या पोटातल्या बाळाने उडी मारली आणि अलीशिबा पवित्र शक्‍तीने भरून गेली. ४२ ती मोठ्याने म्हणाली: “स्त्रियांमध्ये तू आशीर्वादित आहेस आणि तुझ्या पोटचं फळसुद्धा आशीर्वादित आहे! ४३ माझ्या प्रभूची आई मला भेटायला आली, हा माझ्यासाठी किती मोठा सन्मान आहे! ४४ कारण पाहा! तुझा नमस्कार माझ्या कानांवर पडताच माझ्या पोटातल्या बाळाने आनंदाने उडी मारली. ४५ तू विश्‍वास ठेवलास म्हणून तू आशीर्वादित आहेस! कारण यहोवाने* तुला जे काही सांगितलं ते सगळं पूर्ण होईल.”
४६ तेव्हा मरीया म्हणाली: “मी* यहोवाचा* जयजयकार करते.+ ४७ तारण करणाऱ्‍या माझ्या देवामुळे, माझ्या मनाला खूप आनंद झालाय.+ ४८ कारण त्याने आपल्या या गरीब दासीकडे लक्ष दिलं.+ पाहा! यापुढे सगळ्या पिढ्या मला आशीर्वादित म्हणतील,+ ४९ कारण सामर्थ्यशाली देवाने माझ्यासाठी महान गोष्टी केल्या आहेत. त्याचं नाव पवित्र आहे.+ ५० जे त्याची भीती बाळगतात त्यांच्यावर तो पिढ्या न्‌ पिढ्या दया करतो.+ ५१ त्याने आपल्या हाताने आपला पराक्रम दाखवलाय. गर्विष्ठ लोकांची त्याने पांगापांग केली आहे.+ ५२ त्याने शक्‍तिशाली अधिकाऱ्‍यांना राजासनांवरून उतरवलंय+ आणि दीनदुबळ्यांना उंचावलंय.+ ५३ त्याने उपाशी असलेल्यांना चांगल्या गोष्टी देऊन तृप्त केलंय+ आणि श्रीमंतांना रिकाम्या हाती पाठवून दिलंय. ५४ आपली दया सदासर्वकाळ आठवणीत ठेवून, तो आपला सेवक इस्राएल याच्या मदतीला आलाय.+ ५५ आमच्या वाडवडिलांना, म्हणजे अब्राहामला आणि त्याच्या संततीला* वचन दिल्याप्रमाणे त्याने केलंय.”+ ५६ मरीया जवळपास तीन महिने अलीशिबाकडे राहून आपल्या घरी परत गेली.
५७ अलीशिबाचे दिवस भरल्यानंतर तिने एका मुलाला जन्म दिला. ५८ यहोवाने* तिच्यावर किती दया केली आहे, याबद्दल तिच्या शेजाऱ्‍यांनी आणि नातेवाइकांनी ऐकलं, तेव्हा तेही तिच्या आनंदात सहभागी झाले.+ ५९ मग, आठव्या दिवशी ते मुलाची सुंता करण्यासाठी आले+ आणि त्याचा पिता, जखऱ्‍या याच्या नावावरून ते त्याचं नाव ठेवणार होते. ६० पण त्याची आई म्हणाली: “नाही! त्याचं नाव योहान असेल.” ६१ तेव्हा ते तिला म्हणाले: “तुमच्या नातेवाइकांमध्ये कोणाचंही हे नाव नाही.” ६२ मग, मुलाचं नाव काय ठेवावं हे त्यांनी खाणाखुणा करून त्याच्या वडिलांना विचारलं. ६३ तेव्हा त्याने एक पाटी मागितली आणि तिच्यावर लिहिलं: “याचं नाव योहान आहे.”+ तेव्हा त्या सगळ्यांना खूप आश्‍चर्य वाटलं. ६४ त्याच क्षणी, त्याचं तोंड उघडलं आणि त्याची जीभ मोकळी झाली. तेव्हा तो बोलू लागला+ आणि देवाची स्तुती करू लागला. ६५ यामुळे जवळपास राहणाऱ्‍या सगळ्या लोकांमध्ये भीती पसरली आणि यहूदीयाच्या संपूर्ण डोंगराळ प्रदेशात या गोष्टींबद्दल चर्चा होऊ लागली. ६६ आणि जितक्यांनी हे ऐकलं त्यांनी या गोष्टी मनात जपून ठेवल्या आणि ते विचार करू लागले: “हा मुलगा मोठा होऊन कोण बनेल?” कारण यहोवाचा* हात खरोखरच त्याच्यावर होता.
६७ मग त्याचा पिता जखऱ्‍या पवित्र शक्‍तीने भरून गेला आणि त्याने अशी भविष्यवाणी केली: ६८ “इस्राएलचा देव यहोवा,* याची स्तुती असो!+ कारण त्याने आपल्या लोकांकडे लक्ष वळवून त्यांची सुटका केली आहे.+ ६९ त्याचा सेवक दावीद+ याच्या घराण्यात त्याने आमच्यासाठी तारणाचं शिंग* उभारलंय.+ ७० त्याने प्राचीन काळातल्या आपल्या पवित्र संदेष्ट्यांच्या तोंडून सांगितल्याप्रमाणे केलंय.+ ७१ त्याने सांगितलं होतं, की तो आमच्या शत्रूंपासून आणि आमचा द्वेष करणाऱ्‍या सगळ्यांच्या हातून आम्हाला सोडवेल.+ ७२ आणि आमच्या वाडवडिलांवर दया करून तो आपला पवित्र करार,+ ७३ म्हणजे आमचा पूर्वज, अब्राहाम याला शपथ घेऊन दिलेलं वचन आठवेल.+ ७४ त्याप्रमाणे, आमच्या शत्रूंपासून सोडवल्यानंतर तो आम्हाला निर्भयपणे त्याची पवित्र सेवा, ७५ एकनिष्ठपणे आणि नीतीने सर्वकाळ करत राहण्याचा बहुमान देईल. ७६ पण माझ्या मुला, तुला सर्वोच्च देवाचा संदेष्टा म्हणतील. कारण तू यहोवाच्या* पुढे चालून त्याचे मार्ग तयार करशील+ ७७ आणि त्याच्या लोकांना तारणाचा संदेश सांगशील. त्यांच्या पापांच्या क्षमेद्वारे,+ ७८ आपल्या देवाच्या कोमल दयेमुळे त्यांना हे तारण मिळेल. याच दयेमुळे स्वर्गातून पहाटेचा प्रकाश उजाडताना आपण पाहू. ७९ आणि तो अंधारात आणि मृत्यूच्या छायेत बसलेल्यांना उजेड देईल+ आणि आपल्या पावलांना शांतीचा मार्ग दाखवेल.”
८० मग तो लहान मुलगा वाढत गेला आणि देवाच्या शक्‍तीने सामर्थ्यशाली झाला. आणि उघडपणे इस्राएली लोकांसमोर यायची वेळ येईपर्यंत तो ओसाड रानातच राहिला.