XTUUTYUM ARTIKEL 53
Yunge priiter, xtrengt aych aan fer peser kriste wëre
“Say xtark un xtel tich wii eene man aan.” (1 KHEENICHE 2:2)
LIIT 135 “Say kluuch, mayn soon”
WAS TUUN MER SIIN?a
1. Wii khan een pruuter Yeesus noo kemacht kriin?
TE KHEENICH Tawi hot fer sayn soon Salomon kesaat: “Say xtark un xtel tich wii eene man aan.” (1 Khe. 2:1-3) Tiise aanreet is wichtich fer al ti mëner woo wole Yeesus hayt noo mache. Fer tas hin kriin, mise se lërne Kot aan heere un piiplixe funtamente aan wëne in ales was se mache. (Luk. 2:52) Warom is es soo wichtich fer ti yunge priiter peser kriste wëre?
2-3. Warom is es wichtich tas eene yunge pruuter een rayfe krist wërt?
2 Een kristlich man hot fiile wichtiche flichte in te familye un in te kemaynt. Sicher, host tuu, yunge pruuter, xon ketenkt iwer ti flichte woos tuu im futuer kriin khanst. Fiilaycht khanst tuu in te fol tsayt tiinst xafe, een ministeryaale tiiner wëre un xpeeter een elteste; im xtant wilst tuu tich aach hayrate un khiner kriin. (Ëfe. 6:4; 1 Tim. 3:1) Fer tiise tsiile trefe un se kuut uf phase, must tuu een rayfe pruuter sin.b
3 Was khan tich helfe een rayfe krist wëre? Es kept fiile wichtiche apiliteete woos tuu ëntwikele must. Wii khanst tuu tich foer perayte fer ti flichte woos tuu im futuer kriist un tëne uf phase?
WAS KHANST TUU MACHE FER EEN RAYFE KRIST WËRE?
Yeesus sayn wunerliche kwaliteete noo mache, khan tich helfe een rayfe krist wëre (Kuk te apsats 4.)
4. Woo khanst tuu kuute payxpiile fine fer noo mache? (Kuk aach tas pilt.)
4 Suuch kuute payxpiile raus fer noo mache. Ti Piipel is fol kuute payxpiile woo ti yunge mëner noo mache khene. Tiise mëner fon te friirixe tsayte hon Kot keliipt un hon fiiles kemacht fer Sayn folek uf phase. Tuu khanst aach kuute payxpiile fine tswixich ti rayfe priiter in tayn familye orer kemaynt. (Hep. 13:7) Un es kept aach Yeesus — tas perfekte payxpiil. (1 Phe. 2:21) Soo lang wiis tuu tiise payxpiile kuut xtutiirst, tenk aan te kwaliteete woos tuu in tiise mëner kërn host; tan tenk wiis tuu se noo mache khanst. (Hep. 12:1, 2)
5. Wii khanst tuu ti apiliteet fer se tenke ëntwikele un warom is tas wichtich? (Psalm 119:9)
5 Ëntwikel un hal “ti apiliteet fer se tenke”. (Xpr. 3:21) Eene man woo ti apiliteet fer se tenke ëntwikelt, tuut sich net ayle fer ti tinge mache. Un tee tenkt fiil foer een ëntxlus mache. Soo xtreng tich aan fer tas kriin un hale. Warom is es neetich aanxtrengung mache? Wayl ti meyerste mëner uf te welt mache ëntxlise tëm noo sayn aychne itee un xpiirunge. (Xpr. 7:7; 29:11) Es khan aach pasiire tas ti TV, filme, internet un sotsyaale weepe tayn ketanke un aktsyoone petrefe. Awer wii khanst tuu ti apiliteet fer se tenke ëntwikele? Eyerst, lërn fon te Piipel was Yeehoowa tenkt un xpiirt. Tan tenk wii es kuut fer tich is tas aan heere. Nochter penuts was tuu kelërnt host fer ëntxlise mache woo Yeehoowa kefale. (Lees Psalm 119:9.)c Wëns tuu lërnst soo se tenke, es tuut tich fiil helfe een rayfe pruuter wëre. (Xpr. 2:11, 12; Hep. 5:14) Wole mer yets siin wii ti apiliteet fer se tenke tich in 2 situatsyoone helfe khan: (1) wëns tuu mit xwestere um keest un (2) wëns tuu ëntxlise machst iwer wii tich aan tsiie un xeen lose.
6. Wii tuut ti apiliteet fer se tenke een pruuter helfe respekt fer ti xwestere tsayche?
6 Te man woo kelërnt hot se tenke wii Yeehoowa tenkt, tsaycht respekt fer ti fraae. Tsum payxpiil: een yunge pruuter khan interes aan een xwester tsayche un tas is net ferkheert. Awer een pruuter woo ti apiliteet fer se tenke penutst, teet nii etwas fer een xwester saan, xraype orer mache woo romantix interes tsayche khent wën tee wil net sich mit tëne hayrate. (1 Tim. 5:1, 2) Un wën eyer am namoriire is, fer te kuute naame fon te xwester xitse, tuut eyer nii aleen mit sayn xetsye plaype wën nimant am uf phase is. (1 Kor. 6:18)
7. Wii tuut ti apiliteet fer se tenke een pruuter helfe ëntxlise wii eyer sich aan tsiie un xeen lose tuut?
7 Een pruuter tsaycht aach tas eyer sayn apiliteet fer se tenke ëntwikelt hot torich tas tsaych woo eyer aan tsiit un wii eyer sich xeen lost. Ti meyerste woo ti naye moote foer pringe, tsayche khee respekt tsu Yeehoowa un hon een imoraalix leepe. Soo, tas tsaych woo se foer pringe, khan aarich ëng sin orer aus siin mache tas eene man, een fraa is. Wii tuut een yunge pruuter, woo Yeesus noo mache wil, kluuche ëntxlise too triwer mache? Tee lost sich lenke fon te piiplixe aanreete un ti kuute payxpiile in te kemaynt. Eyer khan sich frooe: ‘Tsayche mayn ëntxlise tas ich ferninftich sin un tas ich ti anere respektiire? Meecht mayn tsaych taytlich lose tas ich Yeehoowa tiine?’ (1 Kor. 10:31-33; Tit. 2:6) Een yunge pruuter woo ti apiliteet fer se tenke ëntwikelt hot, tuut net ploos te respekt fon te priiter un xwestere kriin, awer aach fon unser himlixe Fater.
8. Wii khan een yunge pruuter lërne yemant sin woo ti anere traue khene?
8 Say yemant woo ti anere traue khene. Wën eene yunge pruuter al sayn flichte kuut uf phast, khene ti layt uf tëm traue. (Luk. 16:10) Tenk aan Yeesus sayn perfekte payxpiil. Tee hot ales mit muut kemacht un tee waar yemant woo ti anere traue khonte. Tee hot kemacht ales was Yeehoowa tëm ferlangt hat, soo kaar wën tas xweyer waar. Tee hot ti layt keliipt — hauptseechlich sayn tisipele — un waar wilich sayn leepe tëne kepe. (Yoo. 13:1) Mach Yeesus noo un xaf xtram in kwalkee inxtelung woos tuu kriist. Wëns tuu net wise tuust wii tas mache, say teemuutich un ferlang hilef fer rayfe priiter. Say net tsufriite mit ploos tas neetiches mache. (Rom. 12:11) Xtats tas, mach tayn aarwayt wii wëns tuu “fer Yeehoowa un net fer ti mëner” xafe teest. (Kol. 3:23) Sicher, pist tuu net perfekt; soo say teemuutich un erkhën yeete feele woos tuu machst. (Xpr. 11:2)
LËRN NUTSLICHE APILITEETE
9. Warom mus een yunge pruuter nutsliche apiliteete lërne?
9 Fer een rayfe pruuter wëre, must tuu nutsliche apiliteete lërne. Tas tuut tich helfe flichte in te kemaynt aan nëme, een aarwayt fine un hale woo tich un tayn familye fersoricht un aach kuute fraayntxafte mit te anere hon. Kuk etliche fon tiise nutsliche apiliteete.
Kuut leese un xraype khan tich un anere in te kemaynt helfe (Kuk ti apsetse 10-11.)
10-11. Wii tuut een pruuter nutse fer sich selepst un fer ti kemaynt pringe wën eyer kuut leese un xraype khan? (Psalm 1:1-3) (Kuk aach tas pilt.)
10 Lërn wii kuut leese un xraype. Ti Piipel saat tas eene frooe man hoolt tsayt yeete taach fer ti Piipel leese un too triwer noo tenke. (Lees Psalm 1:1-3.)d Wën eyer ti Piipel yeete taach leest, tuut eyer lërne se tenke wii Yeehoowa tenkt un aach wii Sayn aanreete kuut aan wëne. (Xpr. 1:3, 4) Soo sorte mëner sin neetich in te kemaynt. Warom?
11 Unser priiter un xwestere mise hilef fon mëner kriin woo wise wii in lërne un aanreete fon te Piipel kepe. (Tit. 1:9) Wëns tuu kuut leese un xraype weest, khanst tuu kuute reete un komentaare foer perayte woo ti anere helfe un sayn klaape ferxtërke. Tuu khanst aach importante phunkte uf xraype wëns tuu xtutiirst orer een reet in een fersamlung orer konkrës heerst. Tiise phunkte tuun tich helfe tayn aychne klaape ferxtërke un anere uf muute.
12. Was tuut tich helfe kuut mit te anere fertseele?
12 Lërn wii mit acht heere un fraayntlich xpreche. Een kristliche man mus lërne wii tas kuut mache. Es wil saan, eyer mus heere un ferxteen ti anere sayn ketanke un xpiirunge. (Xpr. 20:5) Tee khan aach lërne wii ti ketanke un xpiirunge fon te anere “leese” torich te thoon fon sayn xtim, sayn kesicht un wii se sich weekele. Tuu khanst tas net lërne wëns tuu khee tsayt mit te anere fertraypst. Wëns tuu imer mit te anere torich eletroonixe aparate xprechst — wii, tsum payxpiil, torich e-mail un mensagens —, wërts xweyer fer tich mit te layt perseenlich fertseele. Soo, fersuuch aate fine fer mit te anere perseenlich xpreche. (2 Yo. 12)
Es is kuut een apiliteet lërne woo tich helft een aarwayt fine (Kuk te apsats 13.)
13. Was noch mus eene yunge man lërne? (1 Timoteus 5:8) (Kuk aach tas pilt.)
13 Lërn tich selepst fersoriche. Een rayfe pruuter mus sich selepst un sayn familye fersoriche. (Lees 1 Timoteus 5:8.)e In etliche lënter, khene ti yunge priiter een aarwayt mit sayn papa orer een aner parent lërne. In anere lënter, khene ti priiter een aarwayt lërne soo lang wii se in te mitel xuul sin. Ekaal ti situatsyoon, es is imer kuut een apiliteet lërne woo tich helfe khan een aarwayt fine. (Aph. 18:2, 3; 20:34; Ëfe. 4:28) Xaf xtram un pring fërtich was tuu aan kefang host; ti anere tuun tas mërke un tuu wërst pekhant wii yemant woo een kuut aarwayt macht. Wëns tuu tas machst, wërts laychter een aarwayt fine un hale. Ti kwaliteete un apiliteete woo mer kexproch hon, sin aach wichtich fer een pruuter tas eyer anere responsapiliteete im futuer uf phase khan. Wole mer etliche fon tëne siin.
TUU TICH FOER PERAYTE FER TE FUTUER
14. Wii khan een pruuter sich foer perayte fer een fol tsayt tiiner sin?
14 Ti fol tsayt tiinst. Fiile rayfe priiter hon in te fol tsayt tiinst aan kefang wii se noch yung waare. Wii pyoneer xafe, helft een yunge man lërne wii mit unerxiitliche sorte layt um keen. Es helft tëm aach kuut penutse tas kelt woo eyer fertiint un net mee aus kepe wii eyer kriit. (Fili. 4:11-13) Een kuut aat fer in te fol tsayt tiinst aan fange, is een hilef pyoneer sin. Fiile tiine soo fer een tsayt un tas lost tëne fërtich fer wii rekulaare pyoneere tiine. Een pyoneer sin, khan te weech uf mache fer anere insetsunge in te fol tsayt tiinst — wii in te paueray proyëkte fon te Orkanisatsyoon orer in Petël xafe.
15-16. Wii khan eene yunge pruuter sich kwalifitsiire fer in te kemaynt tiine?
15 Ministeryaale tiiner orer elteste. Al ti priiter sole sich aan xtrenge fer sich kwalifitsiire fer sayn priiter un xwestere wii elteste tiine. Ti Piipel saat tas ti mëner woo sich too traan aan xtrenge, tuun “een kuut aarwayt winxe”. (1 Tim. 3:1) Eep een pruuter wii elteste tiine khan, mus eyer sich wii ministeryaale tiiner kwalifitsiire. Ti ministeryaale tiiner tuun ti elteste helfe ti priiter un xwestere in te kemaynt uf phase. Ti ministeryaale tiiner un ti elteste tuun sayn priiter un xwestere mit teemuut tiine un tii sin flaysich in te preetich aarwayt. Yunge priiter khene sich kwalifitsiire fer ministeryaale tiiner sin, soo kaar wën se noch tswixich 17 un 19 yoore alt sin. Un een ministeryaale tiiner woo kwalifitsiirt is, khan wii elteste in kesetst wëre soo kaar wii eyer 20 yoore alt is.
16 Ti kwaliteete woos tuu ëntwikele praychst fer ministeryaale tiiner un xpeeter elteste sin, xteen in te Piipel. Tiise kwaliteete xtaype sich aan te liip tsu Yeehoowa, tayn familye un ti kemaynt. (1 Tim. 3:1-13; Tit. 1:6-9; 1 Phe. 5:2, 3) Soo, wii khanst tuu tiise kwaliteete ëntwikele? Xtreng tich aan fer yeete eene fon tëne ferxteen un ferlang hilef tsu Kot im kepeet fer tëne ëntwikele.f
Yeehoowa wil hon tas te man sayn fraa un khiner liipt un tas eyer se uf phast in fiisix, emotsyonaal un hauptseechlich in kaystlich aat (Kuk te apsats 17.)
17. Wii khan een pruuter sich foer perayte fer een ferhayrate man un familye xëf wëre? (Kuk aach tas pilt.)
17 Man un familye xëf. Wii Yeesus ketsaycht hot, etliche rayfe priiter tuun letich plaype. (Mat. 19:12) Awer wëns tuu raus suuchst tich hayrate, kriist tuu anere responsapiliteete: een ferhayrate man un een familye xëf sin. (1 Kor. 11:3) Yeehoowa waart tas te man sayn fraa liipt, fersoricht, eene kuute fraaynt fer tëne wërt un se helft ticht pay Yeehoowa plaype. (Ëfe. 5:28, 29) Was tuut tich helfe eene kuute man sin? Ti apiliteete un kwaliteete woo mer xon kekukt hon, wii ti apiliteet fer se tenke, respekt fer ti fraae tsayche un yemant sin woo ti anere traue khene. Tas ales tuut tich helfe kuut foer perayt sin fer ti responsapiliteete wii ferhayrate man un familye xëf uf phase.
18. Wii khan eene yunge pruuter sich foer perayte fer een fater wëre?
18 Fater. Noo tas tuu tich kehayrat host, fiilaycht tuust tuu een fater wëre. Was khanst tuu mit Yeehoowa lërne iwer eene kuute fater sin? Es kept fiile lisyoone. (Ëfe. 6:4) Yeehoowa hot fer sayn soon, Yeesus, taytlich kesaat tas eyer tëm keliipt hot un tas Yeesus tëm kefalt hot. (Mat. 3:17) Wëns tuu een fater wërst, saa ofts fer tayn khiner tas tuu se liipst. Tuu tëne ofts loope weeche tas kuutes woo se mache. Een fater woo Yeehoowa sayn payxpiil noo macht, helft sayn khiner rayfe priiter un xwestere wëre. Wii khanst tuu tich yets foer perayte fer een fater sin? Tsaych liip fer tayn familye un fer ti priiter in te kemaynt un phas se kuut uf. Tuu solst aach lërne tëne saan tas tuu se fiil liipst un tas se fiil weyert fer tich hon. (Yoo. 15:9) Tas tuut tich helfe eene kuute ferhayrate man un fater im futuer wëre. Awer say tich sicher tas tuu xon fiil weyert fer Yeehoowa host un tas tuu een seechen fer tayn familye un ti kemaynt pist.
UN YETS, WAS MACHST TUU?
Fiile yunge mëner woo ti Piipel xtutiirt hon un tas aan kewënt hon, sin rayfe kriste kep (Kuk ti apsetse 19-20.)
19-20. Was tuut ti yunge priiter helfe rayfe kriste wëre? (Kuk tas pilt am aanfang fom piichelche.)
19 Yunge pruuter, es is neetich fiil aanxtrengung fer een rayfe krist wëre. Tuu must kuute payxpiile raus suuche fer noo mache, ti apiliteet fer se tenke ëntwikele, yemant sin woo ti anere traue khene, nutsliche apiliteete lërne un tich foer perayte fer responsapiliteete woos tuu im futuer kriin khanst.
20 Wëns tuu tenkst aan ales was tuu mache must, fiilaycht xpiirst tuu tich iwerlaat. Awer tuu khanst tas hin kriin! Eriner tich tas Yeehoowa wil wërklich tich helfe. (Isa. 41:10, 13) Sicher tuun ti priiter un xwestere in te kemaynt tich aach helfe. Wëns tuu te sort man wërst woo Yeehoowa wil hon, wërst tuu tsufriite un froo mit tayn leepe. Meyer liipe tich, yunge pruuter! Meyer winxe tas Yeehoowa tich raychlich seechent soo lang wiis tuu tich aan xtrengst fer een rayfe pruuter wëre. (Xpr. 22:4)
LIIT 65 Tuut mit fertraue imer wayter keen
a Rayfe mëner sin neetich in te kristlich kemaynt. In tiise artikel, tuun mer siin wii khene ti yunge priiter rayfe kriste wëre.
b Kuk “Tuu peser ferxteen” fom letste artikel.
c (Psalm 119:9) Wii khan eene yunge mënx sayn weech rayn hale? Tee mus sich uf phase un Tayn wort aan heere.
d (Psalm 1:1-3) Froo is te mënx woo net noom aanreet fon te xlechte keet, woo net uf te sintiche layt sayn weech treet, un sich net mit te krupe fon tëne woo xpoteray mache, setst. 2 Awer tee frayt sich mit Yeehoowa sayn kesets, un tee tuut Sayn kesets taach un nacht mit layse xtim leese. 3 Tee wërt wii een paam woo pay een waser flus keplantst is, een paam woo in sayne yoertsayt friichte kept un sayn pleete tuun net weeliche. Ales was eyer macht wërt eyer kuut hin kriin.
e (1 Timoteus 5:8) Sicher, wën yemant net fersoricht fer sayn aychne was neetich is — hauptseechlich fer tii woo fon sayn familye sin — tuut eyer keeche sayne klaape keen un is xlechter wii yemant woo khee klaape hot.
f Kuk tas puuch Organizados para Fazer a Vontade de Jeová, kapitele 5-6.