Mateo

13 Iti dayta nga aldaw, idi nakapanawen iti balay, nagtugtugaw ni Jesus iti igid ti baybay; 2 ket naguurnong kenkuana ti dadakkel a bunggoy, iti kasta isu limmugan iti maysa a barangay ket nagtugaw,+ ket ti intero a bunggoy nagtaktakder iti igid ti baybay. 3 Idin imbagana kadakuada ti adu a banag babaen kadagiti pangngarig, a kunkunana: “Adtoy! Maysa a managmula ti rimmuar tapno agimula;+ 4 ket bayat nga agimulmula, sumagmamano a bin-i ti nagdisso iti igid ti dalan, ket immay dagiti tumatayab ket kinnanda ida.+ 5 Ti dadduma nagdisso kadagiti kabatuan a sadiay awananda iti adu a daga, ket dagus a nagtuboda gapu iti kaawan ti nauneg a dagada.+ 6 Ngem nalaylayda idi limgak ti init, ket gapu iti kaawan ti ramutda nagangoda.+ 7 Ti dadduma, met, nagdissoda iti nagbabaetan dagiti sisiitan, ket dimmakkel dagiti sisiitan ket lineppesda ida.+ 8 Kaskasdi a ti dadduma nagdisso iti nasayaat a daga ket nangrugida nga agbunga,+ daytoy ket sagsangagasut, daydiay ket innem a pulo, ti sabali tallopulo.+ 9 Ti addaan kadagiti lapayag agimdeng koma.”+

10 Gapuna immasideg dagiti adalan ket kinunada kenkuana: “Apay nga agsasaoka kadakuada nga agus-usarka kadagiti pangngarig?”+ 11 Kas sungbat kinunana: “Naipaay kadakayo ti pannakaawat kadagiti sagrado a palimed+ ti pagarian ti langlangit, ngem saan a naipaay kadagidiay a tattao.+ 12 Ta siasinoman nga addaan, ad-adunto pay ti maited kenkuana ket isu mapawadwadto;+ ngem siasinoman nga awanan, uray pay ti adda kenkuana maikkatto kenkuana.+ 13 Daytoy ti makagapu nga agsasaoak kadakuada nga agus-usarak kadagiti pangngarig, agsipud ta, kumitkitada, kumitada a barengbareng, ket dumdumngegda, dumngegda a barengbareng, saanda met a maala ti kababagas dayta;+ 14 ket adda kaitungpalan kadakuada ti padto ni Isaias, a kunana, ‘Iti panagdengngeg, mangngegyonto ngem saanyo a pulos maala ti kababagas dayta; ket, iti panangkita, kumitakayto ngem saanyo a pulos makita.+ 15 Ta ti puso daytoy nga ili nagbalin a di makaawat, ket kadagiti lapayagda dimngegda nga awanan panagtignay, ket inkidemda dagiti matada; tapno saanda a pulos makakita kadagiti matada ken makangngeg kadagiti lapayagda ket maalada ti kababagas dayta iti puspusoda ket agsublida, ket paimbagek ida.’+

16 “Nupay kasta, naragsak dagiti matayo+ agsipud ta makakitada, ken dagiti lapayagyo agsipud ta makangngegda. 17 Ta pudno kunak kadakayo, Adu a mammadto+ ken nalinteg a tattao tinarigagayanda a kitaen ti bambanag a makitkitayo ket saanda a nakita ida,+ ken denggen ti bambanag a mangmangngegyo ket saanda a nangngeg ida.+

18 “Dakayo, ngarud, imdenganyo ti pangngarig ti tao a nagmula.+ 19 Sadinoman a mangngeg ti asinoman ti sao ti pagarian ngem saanna a maala ti kababagas dayta, umay daydiay nadangkes+ ket rabsutenna ti naimula iti pusona; daytoy daydiay naimula iti igid ti dalan. 20 No maipapan iti daydiay naimula kadagiti kabatuan, daytoy daydiay dumdumngeg iti sao ket madagdagus nga awatenna dayta a sirarag-o.+ 21 Kaskasdi awan ramutna a mismo ngem agtalinaed iti apagbiit, ket kalpasan a timmaud ti rigat wenno pannakaidadanes maigapu iti sao isu madagdagus a maitibkol.+ 22 No maipapan iti daydiay naimula iti nagbabaetan dagiti sisiitan, daytoy daydiay dumdumngeg iti sao, ngem ti pakaringgoran daytoy a sistema ti bambanag+ ken ti makaallilaw a pannakabalin ti kinabaknang leppesenda ti sao, ket isu agbalin a di nabunga.+ 23 No maipapan iti daydiay naimula iti nasayaat a daga, daytoy daydiay dumdumngeg iti sao ken maal-alana ti kababagas dayta, a pudno nga agbunga ken mangpataud, daytoy ket sagsangagasut, daydiay ket innem a pulo, ti sabali tallopulo.”+

24 Sabali pay a pangngarig ti insangona kadakuada, a kunkunana: “Ti pagarian ti langlangit nagbalin a kas iti maysa a tao a nagimula iti nasayaat a bin-i iti talonna.+ 25 Bayat a matmaturog dagiti tattao, immay ti kabusorna ket nagimula met kadagiti dakes a ruot iti nagbabaetan dagiti trigo, ket pimmanaw. 26 Idi nagtubo ti bulong ken nangpataud iti bunga, iti kasta nagparang met dagiti dakes a ruot. 27 Gapuna immasideg dagiti adipen ti bumalay ket kinunada kenkuana, ‘Apo, saan aya a nagimulaka iti nasayaat a bin-i iti talonmo?+ Kasano, ngarud, a naaddaan dayta kadagiti dakes a ruot?’+ 28 Kinunana kadakuada, ‘Maysa a kabusor, maysa a tao, ti nangaramid iti daytoy.’+ Kinunada kenkuana, ‘Kayatmo kadi, ngarud, a mapankami ket ummongenmi ida?’ 29 Kinunana, ‘Saan; di la ket ta, bayat nga um-ummongenyo dagiti dakes a ruot, maparutyo dagiti trigo a maikuyog kadakuada. 30 Bay-anyo nga agpadpadada a dumakkel agingga iti panagani; ket iti panawen ti panagani ibagakto kadagiti managani, Umuna nga ummongenyo dagiti dakes a ruot ket reppetenyo ida iti pinungpungngo tapno puoranyo ida,+ kalpasanna inkay urnongen dagiti trigo iti kamaligko.’”+

31 Sabali pay a pangngarig ti insangona kadakuada,+ a kunkunana: “Ti pagarian ti langlangit umasping iti bukel ti mustasa,+ nga innala ti maysa a tao ket immulana iti talonna; 32 nga, iti kinapudnona, isu ti kababassitan kadagiti amin a bukel, ngem inton nakadakkelen isu ti kadadakkelan kadagiti nateng ket agbalin a kayo, iti kasta dagiti tumatayab iti langit+ umayda ket makasarakda iti pagaponan kadagiti sangana.”+

33 Sabali pay a pangngarig ti sinaona kadakuada: “Ti pagarian ti langlangit umasping iti lebadura,+ nga innala ti maysa a babai ket indulinna iti tallo a dadakkel a sukat ti arina, agingga nga immalsa ti intero a masa.”

34 Amin dagitoy a banag sinao ni Jesus kadagiti bunggoy babaen kadagiti pangngarig. Pudno unay, no awan pangngarig saan nga agsao kadakuada;+ 35 tapno matungpal ti naisao babaen iti mammadto a nagkuna: “Luktakto ti ngiwatko buyogen kadagiti pangngarig, ipablaakkonto ti bambanag a nailemmeng nanipud pay idi pannakabangon.”+

36 Idin kalpasan a pinagawidna dagiti bunggoy isu napan iti balay. Ket immay kenkuana dagiti adalanna ket kinunada: “Ilawlawagmo kadakami ti pangngarig dagiti dakes a ruot iti talon.” 37 Kas sungbat kinunana: “Ti managmula iti nasayaat a bin-i isu ti Anak ti tao; 38 ti talon isu ti lubong;+ no maipapan iti nasayaat a bin-i, dagitoy ti annak ti pagarian; ngem dagiti dakes a ruot ket annak daydiay nadangkes,+ 39 ket ti kabusor a nangimula kadakuada isu ti Diablo.+ Ti panagani+ ket panungpalan ti sistema ti bambanag,+ ket dagiti managani isuda dagiti anghel. 40 Gapuna, no kasano a naummong dagiti dakes a ruot ken napuoran iti apuy, kastanto inton panungpalan ti sistema ti bambanag.+ 41 Ti Anak ti tao ibaonnanto dagiti anghelna, ket ummongendanto manipud iti pagarianna ti amin a bambanag a mamataud iti pannakaitibkol+ ken dagiti tattao nga agar-aramid iti kinakillo, 42 ket ipuruakdanto ida iti umap-apuy nga urno.+ Sadiay addanto panagsangitda ken panagngaretnget dagiti ngipenda.+ 43 Iti dayta a tiempo, dagiti nalinteg agsilnagdanto+ a siraraniag a kas iti init+ iti pagarian ni Amada. Ti addaan kadagiti lapayag agimdeng koma.+

44 “Ti pagarian ti langlangit umasping iti gameng a nailemmeng iti talon, a nasarakan ti maysa a tao ket inlemmengna; ket gapu iti rag-o nga adda kenkuana mapan ket ilakona+ ti aniaman a bambanag nga adda kenkuana ket gatangenna dayta a talon.+

45 “Manen ti pagarian ti langlangit umasping iti agdaldaliasat a komersiante nga agsapsapul kadagiti nasayaat a perlas. 46 Idi makasarak iti maysa a perlas a nangato ti pategna,+ napan ket dagus nga inlakona amin a bambanag nga adda kenkuana ket ginatangna dayta.+

47 “Manen ti pagarian ti langlangit umasping iti iket a naitinnag iti baybay ken agur-urnong iti tunggal kita ti ikan.+ 48 Idi napnon dayta insang-atda agingga iti igid ti baybay ket, bayat a situtugawda, inummongda dagiti nasayaat+ kadagiti tiklis, ngem dagiti di nasayaat+ imbellengda. 49 Kastanto inton panungpalan ti sistema ti bambanag: rummuarto dagiti anghel ket ilasinda dagiti nadangkes+ manipud kadagiti nalinteg+ 50 ket ipuruakdanto ida iti umap-apuy nga urno. Sadiay nga addanto panagsangitda ken ti panagngaretnget dagiti ngipenda.+

51 “Naalayo kadi ti kababagas amin dagitoy a banag?” Kinunada kenkuana: “Wen.” 52 Idin kinunana kadakuada: “No kasta, tunggal manangisuro iti publiko, no naisuro maipapan iti pagarian ti langlangit,+ umasping iti maysa a tao, maysa a bumalay, a mangiruar iti bambanag a baro ken daan manipud iti pagipempenanna iti gameng.”+

53 Ita idi a ni Jesus nalpasnan dagitoy a pangngarig isu bimmallasiw iti pagilian manipud sadiay. 54 Ket kalpasan ti idadatengna iti taengna nga ili+ rinugianna nga isuro ida kadagiti sinagogada,+ iti kasta nagsiddaawda unay ket kinunada: “Sadino ti nangalaan daytoy a tao itoy a sirib ken kadagitoy a mannakabalin nga aramid? 55 Saan aya nga isu daytoy ti anak ti allawagi?+ Saan aya a ni inana naawagan Maria, ket ti kakabsatna a lallaki isu da Santiago ken Jose ken Simon ken Judas? 56 Ket ti kakabsatna a babbai, saan aya a kaduatayo amin ida?+ Sadino, ngarud, ti nangalaan daytoy a tao kadagitoy amin a banag?”+ 57 Gapuna nangrugida a maitibkol kenkuana.+ Ngem kinuna kadakuada ni Jesus: “Awan ti mammadto a di mapadayawan malaksid iti taengna nga ili ken iti bukodna a balay.”+ 58 Ket saan a nagaramid sadiay iti adu a mannakabalin nga aramid maigapu iti kaawan pammatida.+