Julio

Kej tijmatij, ika nopa milagros Jesús kinextik tlake kiyolmati uan tlake moiljuia iTata (Juan 14:9). ¿Tlake techmachtia nopa uejueyi tlamantli tlen Jesús kichijki? Jesús uan iTata tlauel techikneliaj. Kema Jesús itstoya ipan Tlaltipaktli kinextik tlauel kinikneliyaya maseualmej, yeka kitekiuik ichikaualis uan kiampa kinchikajki miakej maseualmej. Se tonali, omej tlakamej katli amo tlachiayayaj kitlajtlanijkej ma kinpaleui (Mat. 20:30-34). Ni tlapoualistli kiijtoua “Jesús kintlasojtlak” uan kichijki sampa ma tlachiakaj. Kema nikaj kiijtoua “Jesús kintlasojtlak”, kiijtosneki tlauel kiyolkokok kema kinitak uan kiniknelik, yeka kinejki kinpaleuis. Nojkia kintlamakak tlauel miakej maseualmej uan kichikajki se leproso (Mat. 15:32; Mar. 1:41). Yeka timotemachiaj Jehová, katli “techtlasojtla miak”, uan iKone tlauel techikneliaj, uan tlauel kinyolkokoua kema techitaj titlaijiyouiaj (Luc. 1:78; 1 Ped. 5:7). Inijuantij kinekij kitsontlamiltisej nochi tlen techtlaijiyouiltia. w23.04 3 párrs. 4, 5

Moneki tijchiuasej kampeka amo tijkauasej ma techmaua yon se kentsi tlen moiljuiaj maseualmej katli Satanás kinnauatia. Tlaj amo tijnekij tijsokiuisej totlalnamikilis, moneki timomachtisej Biblia, tiasej tlanechikoli uan titlajtolmoyauasej. Uan Jehová kiijtojtok amo kikauas ma techpano tlen amo uelis tikijiyouisej (1 Cor. 10:12, 13). Tlaj amo tijneki tikixpanos toTeotsij, moneki nochipa timomaijtos. Jehová kineki xijpouili nochi tlen eltok ipan moyolo (Sal. 62:8). Xijueyichiua uan xijtlaskamatili nochi tlen mitsmaka. Nojkia xikiljui ma mitspaleui amo timajmauis kema titlajtolmoyauas, ma mitspaleui tikijiyouis tlaouijkayotl uan amo ma mitsyoltilana tlen amo kuali. Ajachika ximomaijto uan amo xijkaua ma mitstsakuili yon se tlamantli. w23.05 7 párrs. 17, 18

¿Kenke tiauij tlanechikoli? Pampa tijnekij tijueyichiuasej Jehová (Sal. 26:12; 111:1). Uan timoyolchikauasej pampa ipan ni tonali tlauel ouij kej tiitstokej (1 Tes. 5:11). Uajka, kema titlanankiliaj ipan tlanechikoli tijchiuaj ni ome tlamantli. Maske kiampa tijnekij tijchiuasej, onka ome tlamantli tlen uelis kichiuas amo ma titlanankilikaj: uelis tlauel timajmauisej o amo techiljuisej ma titlanankilikaj maske miakpa timomatlananasej. ¿Tlake uelis techpaleuis? Apóstol Pablo kiijtok: “Ma tijtemokaj kejatsa timosemakasej se ika seyok para más timoiknelisej”. Tlaj tikilnamiktosej uelis tikinyolchikauasej sekinok kema titlanankilisej maske amo tikijtosej miak tlamantli, techpaleuis amo tlauel ma timajmauikaj kema timomatlananasej. Uan tlaj amo techiljuisej ma titlanankilikaj maske miakpa timomatlananasej, tiyolpakisej pampa sekinok kena tlanankiliaj (1 Ped. 3:8). w23.04 20 párrs. 1-3

Ya asitoya tonali kema judíos kisaskiaj tlen Babilonia. Maske itstoyaj se 70 xiuitl nopaya, ueliskiaj tlakuepilisej Israel (Esd. 1:2-4). San Jehová uelki kichijki ni tlamantli pampa babiloniaeuanij amo kinkauayayaj ma kisakaj inintlatekipanojkauaj (Is. 14:4, 17). Maske kiampa kichiuayayaj, teipa kitsontlamiltijkej Babilonia. Uan nopa yankuik tlanauatijketl kiijtok judíos ueliskiaj tlakuepilisej. Nochi judíos monekiyaya kitlapejpenisej se tlamantli: kisteuasej tlen Babilonia o nopaya mokauasej. Uelis sekij ouij kimatkej kitlapejpenisej ni tlamantli. Se keskij ya ueuejtixtoyaj uan ouij kimatiskiaj tlauel uejka nejnemisej. Uan miakej judíos nopaya tlakatkej uan amo kema yajtoyaj ipan seyok altepetl. Moiljuiyayaj Israel eliyaya ininaltepe ininuejkapantatauaj, amo tlen inijuantij. Uan sekij uelis tlauel tlapijpixtoyaj ipan Babilonia, yeka uelis ouij kimatkej kikajteuasej ininchaj, ininteki uan yasej ipan se altepetl kampa amo tlaixmatiyayaj. w23.05 14 párrs. 1, 2

Biblia techiljuia ma tikijiyouikaj tlen techpano, ma titetlasojtlakaj uan ma titeiknelikaj. Lucas 21:19 kiijtoua: “Intla inkipiasej inmoyolo uan inkiijiyouisej, inmomakixtisej”. Colosenses 3:12 kiijtoua: “Moneki xikintlasojtlakaj [ . . . ] sekinok”. Uan 1 Tesalonicenses 4:9, 10 kiijtoua: “Toteko ya inmechmachtijtok kejatsa moneki inmoiknelisej se ika seyok. Uan nelia inkinikneliaj nochi inmoikniuaj [...]. Pero toikniuaj, tiinmechtlajtlaniaj para achi más xikiniknelikaj”. Ni tlajtoli kiniljuijkej katli ya kinextiyayaj ni eyi kuajkuali tlamantli. Pero nojua monekiyaya kiampa kichijtosej. Uan tojuantij nojkia kiampa kinamiki tijchiuasej. ¿Tlake mitspaleuis? Tlen kinpaleuik nopa achtoui Cristo itokilijkauaj ma kinextikaj ni tlamantli. Ta uelis tijchiuas kej inijuantij uan kiampa uelis tikijiyouis nopa ueyi tlaijiyouilistli. Kiampa kema peuas nopa ueyi tlaijiyouilistli, uelis tikijiyouis. w23.07 3 párr. 4; 4 párr. 8

Ni ojtli techpaleuia ma tijueyichiuakaj Jehová ipan ni tonali uan nojkia teipa ipan nopa yankuik Tlaltipaktli. Tlaj timotemachiaj tiasej iluikak o amo, moneki nojua tijchijtosej kampeka kejuak tinemisej ipan ni ojtli (Juan 10:16). Ipan 1919 miakej tlakamej, siuamej uan konemej pejkej kisaj tlen Ueyi Babilonia, tlen kiixnextia nochi religiones tlen amo melauak, uan pejkej kejuak nemij ipan nopa ojtli. Kema judíos kiskej Babilonia, Jehová kichijki amo tleno ma kintsakuili ipan ininojui (Is. 57:14). ¿Nojkia kiampa kichijki ika “Ojtli tlen Tlatsejtseloltijkayotl” ipan ni tonali? Kena. Kema ayamo asiyaya xiuitl 1919, Jehová kintekiuik se keskij tlakamej katli kuali tlaneltokayayaj ma kikualtlalikaj ni ojtli (nojkia xikita Isaías 40:3). Inijuantij kejuak kikualtlalijkej nopa ojtli, kiampa katli kipiayayaj kuali ininyolo ueliskiaj kisasej ipan religiones tlen amo melauak uan kiueyichiuaskiaj Jehová kej kinamiki. w23.05 16 párrs. 8, 9

Jehová kineki ma tijtekipanokaj ika pakilistli uan ika nochi toyolo (2 Cor. 9:7). Uajka, ¿kinamiki tijchiuasej se tlamantli tlaj amo tijnekij tijchiuasej ika nochi toyolo? Ma tikilnamikikaj tlen kichijki apóstol Pablo. Ya kiijtok: “Na nijnauatia notlakayo uan nijchiua ma eli notekipanojka” (1 Cor. 9:25-27). Pablo mochiualtik kichiuas tlen Jehová kinekiyaya maske kemantika amo kinekiyaya kichiuas ika nochi iyolo. ¿Kuali kiitak Jehová tlen kichijki Pablo? Kena, yeka kiteochijki (2 Tim. 4:7, 8). Jehová kipaktia kema tijchiuaj kampeka tijchiuasej se tlamantli maske kemantika amo tijnekij. ¿Kenke? Pampa maske amo techpaktia tlen timosentlalijtokej tijchiuasej, tijchiuaj pampa tikikneliaj. Jehová kiteochijki Pablo uan nojkia techteochiuas tlaj tijchiuaj kampeka (Sal. 126:5). Uan kema tikitasej Jehová techteochiua, nopa techyololinis tijchiuasej tlen timosentlalijtokej. w23.05 28, 29 párrs. 9, 10

Apóstol Pablo kiijtok katli amo momanauisej elij kej katli kochtokej. Kema se akajya kuali kochtok, amo kimati tlen pano inechka yon kiita kenijkatsa pano tonali. Uan maske pano tlen amo kuali, amo kichiua tlen moneki. Nojkia kiampa pano ika maseualmej, inijuantij kejuak kochtokej pampa amo kuali tlaneltokaj (Rom. 11:8). Amo kineltokaj tlaj tiitstokej ipan “itlamia tonali” uan tlaj nechka mochiuas nopa ueyi tlaijiyouilistli (2 Ped. 3:3, 4). Tojuantij tijmatij moneki mojmostla kuali titlachixtosej (1 Tes. 5:6). Nojkia moneki kuali timoiljuisej uan kuali tijtlapejpenisej tlen tijchiuasej. ¿Kenke? Pampa uelis nima timokalakisej ipan política uan timoiljuisej kej maseualmej. Teipa nojua tlauel techtetsopasej ma tijchiuakaj ni tlamantli, pampa monechkauia nopa tonali tlen iaxka Jehová. Maske kiampa panos, amo kinamiki timotekipachosej, pampa ichikaualis toTeotsij techpaleuis kuali ma timoiljuikaj uan kuali ma tijtlapejpenikaj tlen tijchiuasej (Luc. 12:11, 12). w23.06 10 párrs. 6, 7

¿Tlake timoiljuia kema tijkaki itoka Sansón? Uelis timoiljuia ipan se tlakatl katli kipixki miak chikaualistli. Pero Sansón nojkia kitlapejpenik se tlamantli tlen amo kuali uan yeka tlaijiyouik. Maske mokuapolok, Jehová mosentlalik ipan nopa kuajkuali tlamantli tlen kinextik, uan yeka kikajki ma moijkuilo tlen kipanok ipan Biblia para techpaleuis. Jehová kitekiuik Sansón uan kiampa kinpaleuik israeleuanij. Kema panok miak xiuitl, Jehová kichijki apóstol Pablo ma kiijkuilo itoka Sansón ika sekinok tokajyotl tlen tlakamej katli kuali tlaneltokakej (Heb. 11:32-34). Sansón motemachik ipan Jehová maske kipixki tlaouijkayotl. Tlen kichijki techyolchikaua uan techpaleuia. w23.09 2 párrs. 1, 2

Tlaj nochipa tijpouiliaj Jehová tlen tijyolmatij, nojkia techpaleuis ma tikijiyouikaj tlen techpano (1 Tes. 5:17). Maske uelis ipan ni tonali amo tikixnamiki se ueyi tlaouijkayotl, ¿tlake tijchiua kema timotekipachoua, kema amo mitspaktia se tlamantli uan amo tijmati tlake tijchiuas? ¿Tijkaua Jehová ma mitsyakana? Tlaj timomajtok kiampa tijchiua kema tikixnamiki se kuesoli, nojkia kiampa tijchiuas teipa, kema tlauel ouij elis. Tikitas Jehová kimati kema uan kenijkatsa mitspaleuis (Sal. 27:1, 3). Tlaj ipan ni tonali tikijiyouiaj tlen techpano, uelis tikixnamikisej nopa ueyi tlaijiyouilistli (Rom. 5:3). ¿Kenke kiampa tikijtouaj? Miakej toikniuaj katli kinpanotok se tlaouijkayotl, kiijtouaj kimatij nojkia uelis kiijiyouisej sekinok kuesoli. Kema kiijiyouiaj se kuesoli ika Jehová itlapaleuil, kichiua ma motemachikaj ya kineki kinpaleuis uan kiampa kiijiyouiaj sekinok tlamantli (Sant. 1:2-4). w23.07 3, 4 párrs. 7, 8

Kemantika Jehová kipatla tlen moiljuia pampa amo moueyimati uan tetlasojtla. Kinextik amo moueyimati kema nechka kitsontlamiltiskia altepetl Sodoma. Jehová kintitlanki se keskij iluikaeuanij, ma kiiljuitij Lot ma motlatiti kampa onka tepetl. Pero Lot kimakaski yas, yeka pejki chikauak tlajtlani ma kinkauakaj itstotij ipan altepetl Zóar. Maske Jehová ueltoskia kichiualtis Lot ma kichiua tlen kiiljuijtoya, amo kiampa kichijki. Ya kitlakakilik uan amo kitsontlamiltik Zóar kej moiljuijtoya kichiuas (Gén. 19:18-22). Kema ya panotoya se keski xiuitl, Jehová nojkia kinextik kintlasojtla maseualmej katli itstoyaj Nínive. Kititlanki tlajtolpanextijketl Jonás ma kiniljuiti kintsontlamiltiskia pampa tlauel tlajtlakolchijtoyaj. Pero kema níniveeuanij moyolkuepkej, Jehová kinteikneltiitak uan kintlapojpoljuik (Jon. 3:1, 10; 4:10, 11). w23.07 21 párr. 5

¿Tlake techmachtia tlen kichijki Joás? Ya eliyaya kejuak se kuauitl tlen amo kipia uejkatla ineljuayo pampa kinekiyaya sekinok ma kipaleuikaj kiiknelijtos Jehová, kej nopa sumo sacerdote Joiada. Kema ni sumo sacerdote mijki, se keskij apóstatas pejkej kiiljuiaj tlen amo melauak. Yeka Joás ayokmo kuali tlaneltokak. Tlen kipanok techmachtia se tlamantli: amo kinamiki tijmakasisej tikixpanosej Jehová san pampa se keskij toikniuaj o tochampoyouaj kiampa kichiuaj o pampa inijuantij techiljuiaj ma tijtekipanokaj. Tlaj tijnekij kuali titlaneltokasej, moneki tijchijtosej kampeka tikiknelisej Jehová uan tijtlepanitasej. Kiampa uelis tijchiuasej tlaj timomachtisej, timoyoliljuisej uan nochipa timomaijtosej (Jer. 17:7, 8; Col. 2:6, 7). Tlen Jehová techiljuia kena uelis tijchiuasej. Eclesiastés 12:13, kuali kiixtoma tlen Jehová kineki ma tijchiuakaj: “Xikimakasi Toteko uan xijchiua tlen kiijtoua itlanauatiljuaj. San ya nopa tlen moneki kichiuasej nochi tlakamej”. Tlaj tijmakasij tikixpanosej Jehová, uelis tikijiyouisej tlen ueli tlaouijkayotl uan amo tijtlauelkauasej. Tlaj kiampa tijchiuasej yon se tlamantli uelis kichiuas ma tijtlauelkauakaj Jehová. w23.06 18, 19 párrs. 17-19

Ni versículo 5 kiijtoua: “Toteko tlen moseuia ipan nopa ueyi siya tlen yejyektsi kiijtok” (Apoc. 21:5). Ni tlajtoli tlauel ipati pampa kinextia kema Jehová kamanaltis. Uajka, eli Jehová katli kiijtoua nopa tlajtoli uan amo Jesús o se ángel. Ni kichiua más ma timotemachikaj ipan tlen kiijtoua ni texto, pampa Jehová “axueli istlakati” (Tito 1:2). Uajka uelis timotemachisej ipan tlen kiijtoua Apocalipsis 21:5, 6. Ma timoiljuikaj ipan nopa tlajtoli “Xikita”. Ni tlajtoli “Xikita” ika griego, miakpa nesi ipan amochtli Apocalipsis. ¿Uan tlake kiijtoua teipa? “Na nijchijchiuas yankuik nochi tlen onka”. Maske nikaj kiijtoua tlen kichiuas teipa, ni texto ika griego kiijtoua Jehová kejuak ya kichiua tlen kitenkajtok, yeka timotemachiaj nelia kichiuas tlen kiijtojtok (Is. 46:10). w23.11 3, 4 párrs. 7, 8

Apóstol Pedro monejki kichiuas kampeka kipatlas se keski tlamantli ipan inemilis. Ma tikitakaj se keski tlamantli tlen kichijki. Pedro kiajuak Jesús kema kiniljuik itokilijkauaj tlaijiyouiskia uan mikiskia pampa kiampa moaxitiskia tlen kiijtojtoyaj teokamanalouanij (Mar. 8:31-33). Nojkia ya uan sekinok apóstoles miakpa mokualanijkej pampa kinekiyayaj kimatisej ajkia tlen inijuantij eliyaya más ipati (Mar. 9:33, 34). Uan nopa tlayoua kema nechka kimiktiskiaj Jesús, Pedro kinakastsontejki se tlakatl pampa tlauel kualanki (Juan 18:10). Nojkia, ipan nopa youali majmajki uan expa kiijtok amo kiixmatiyaya Jesús (Mar. 14:66-72). Teipa tlauel mochokilik. Maske Pedro tlauel moyolkokojtoya, Jesús amo moiljuik ayokmo ueliskia kitekipanos Jehová. Kema Jesús ya moyolkuitoya kikajki Pedro ma kinexti nelnelia kiikneliyaya. Yeka kiiljuik ma kinmokuitlaui itokilijkauaj (Juan 21:15-17). Uan Pedro ika pakilistli kiijtok kena kichiuaskia. Yeka itstoya Jerusalén ipan Pentecostés uan ya elki se tlen nopa achtoui Cristo itokilijkauaj katli kintlapejpenijkej yasej iluikak. w23.09 21, 22 párrs. 6, 7

Pedro kiniljuik sekinok Cristo itokilijkauaj katli nojkia eliyayaj ueuejtlakamej: “Keja tlakamej kinmokuitlauiaj ininborregojuaj, moneki [ . . . ] xikinmokuitlauikaj itlakauaj Toteko” (1 Ped. 5:1-4). Ueuejtlakamej kinikneliaj toikniuaj uan kinekij kinmokuitlauisej. Pero kemantika uelis ouij kimatij kichiuasej ni tekitl pampa tlauel motekiuijtokej o siajtokej. Tlaj kiampa mitspano, ¿tlake uelis tijchiuas? Xikiljui Jehová tlen tijyolmati. Pedro kiijtok: “Intla se tlen inmojuantij kipia iteki para kinpaleuis sekinok, ma kinpaleui ika nopa chikaualistli tlen Toteko kimaka” (1 Ped. 4:11). Uelis toikniuaj kiixnamikij tlaouijkayotl tlen amo uelis mosenkauas ipan ni tonali. Pero xikilnamiki Jesucristo katli eli nopa “Ueyi Tlamokuitlauijketl”, uelis kichiuas tlen ta amo tiyajati uan kinpaleuis nama uan nojkia ipan Xochimili. Jehová kineki ueuejtlakamej ma kiniknelikaj toikniuaj, ma kinmokuitlauikaj uan ma kinnextilikaj ika tlen kichiuaj kenijkatsa kitekipanosej. w23.09 29, 30 párrs. 13, 14

Amo ma timoiljuikaj tlen maseualmej moiljuiaj. Tlaj peua timoiljuiaj kej maseualmej, uelis timouejkatlalisej tlen Jehová uan tikixpanosej (1 Cor. 3:19). Maseualmej moiljuiaj moneki tijchiuasej san tlen tojuantij tijnekij. Ma tikitakaj tlen kinpanok toikniuaj tlen Pérgamo uan Tiatira. Se keskij pejkej moiljuiaj kej maseualmej katli auilnemiyayaj uan katli kinueyichiuayayaj sekinok teotsitsij. Jesús xitlauak kintlajtolmakak ni toikniuaj pampa ayokmo kenijki kiitayayaj tlaj se akajya momekatiyaya o auilnemiyaya (Apoc. 2:14, 20). Ipan ni tonali, maseualmej nojkia kinekij ma timoiljuikaj kej inijuantij. Uelis se keskij tofamiliares o toteixmatkauaj techiljuisej ma tijchiuakaj tlen tojuantij tijnekij uan amo tlen Jehová technauatia. Uelis techiljuisej tlen Biblia kiijtoua ayokmo techpaleuia ipan ni tonali uan amo kenijki tlaj tijchiuaj san tlen tojuantij techpaktia. Uelis kemantika timoiljuiaj Jehová moneki xitlauak techiljuis kenijkatsa moneki tijchiuasej sejse tlamantli. Uan uelis kemantika tijnekij tijchiuasej sekinok tlamantli tlen amo uala ipan Biblia (1 Cor. 4:6). w23.07 16 párrs. 10, 11

María inana Jesús, monekiyaya ma kiyolchikauakaj, pampa tlanemiltiskia maske ayamo monamiktijtoya. Maske amo kimatiyaya kenijkatsa kiiskaltis se pilkonetsi, nama monekiskia kiiskaltis katli eliskia Mesías. Nojkia ouij kimatiyaya kiiljuis José tlen kipanoyaya, pampa amo kema motektoya iuaya se tlakatl (Luc. 1:26-33). ¿Kenijkatsa kiyolchikajkej María? Kikajki sekinok ma kipaleuikaj. Kema Gabriel kiiljuik tlanemiltiskia, María kitlajtlanik kenijkatsa ueliskia kichiuas tlen Jehová kinauatijtoya (Luc. 1:34). Uan kema panok se keski tonali, “yajki ipan se altepetl tlen Judá, kampa onka miak tepemej”, pampa kinekiyaya kiitas iuikal o iteixmatka Elisabet. Elisabet kiyolchikajki uan ichikaualis toTeotsij kichijki ma kiijto se tlajtolpanextili tlen nopa konetl katli kipiaskia María (Luc. 1:39-45). Yeka María kiijtok Jehová “kichijtok uejueyi tlamantli ika imax” (Luc. 1:46-51). Jehová kichijki Gabriel uan Elisabet ma kiyolchikauakaj María. w23.10 14, 15 párrs. 10-12

Jehová kintlapejpenijtok ika ichikaualis 144 mil Cristo itokilijkauaj uan kuali mouikaj iuaya. Inijuantij elisej sacerdotes uan tekitisej iluikak iuaya Jesús (Apoc. 14:1). Jehová kintlapejpenia ika ichikaualis kema nojua itstokej ipan Tlaltipaktli uan kinita kej ikoneuaj. Nopa cuarto Kampa Tlatsejtseloltik, kiixnextia kema katli kintlapejpenijtokej kuali mouikaj iuaya Jehová (Rom. 8:15-17). Uan nopa cuarto Kampa Más Tlatsejtseloltik, kiixnextia iluikak kampa itstok Jehová. Nopa “cortina” tlen kixelouayaya nopa cuarto Kampa Tlatsejtseloltik uan nopa cuarto Kampa Más Tlatsejtseloltik, kiixnextia itlakayo Jesús. Kema kipiayaya itlakayo amo ueliyaya kalaki iluikak kej Sumo Sacerdote, tlen nopa teokali tlen tlatsejtseloltik. Kema temaktilik inemilis, kejuak kintlapouilik iluikaktli nochi tlapejpenilmej, yeka inijuantij nojkia moneki kikajteuasej inintlakayo kema yasej iluikak (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50). w23.10 28 párr. 13

Kema tlakamej tlen Efraín kitlaijiljuijkej Gedeón, amo kualanki (Juec. 8:1-3). Ya amo moueyimatki, kuali kintlakakilik uan kinyoltlalik. Ueuejtlakamej katli tlalnamikij, kichiuaj kej Gedeón. Kema se akajya kintlaijiljuia, kuali kitlakakiliaj uan kinankiliaj ika miak tlaiknelili (Sant. 3:13). Kema kiampa kichiuaj, tlapaleuiaj ma onka tlaseuilistli ipan tlanechikoli. Kema kiueyichijkej Gedeón pampa kintlanki madianeuanij, ya kiueyichijki Jehová (Juec. 8:22, 23). Ueuejtlakamej nojkia uelis kiueyichiuasej Jehová kema kuali kisas se tekitl (1 Cor. 4:6, 7). Kema se ueuejtlakatl kiiljuisej tlauel kuali tlamachtik, uelis kiijtos: “Nochi tlen nikijtok nijkixtik ipan Biblia uan nochi uelis tijyekosej miak tlamantli pampa Jehová itlanechikol techpaleuia”. Ueuejtlakamej uelis moiljuisej tlaj kiuejkapantlaliaj Jehová kema tlamachtiaj o inijuantij mouejkapantlaliaj. w23.06 4 párrs. 7, 8

Tlaj Jehová ayamo techmakatok tlen tijtlajtlanijkej, uelis timotlajtlanisej, “¿kinamiki nitlajtlanis ni tlamantli?”. Maske uelis timoiljuiaj tijmatij tlake techpaleuis kuali ma tiitstokaj, uelis tlen titlajtlanij amo techpaleuis teipa. Uelis kemantika tikiljuiaj Jehová ma techpaleui tijsenkauasej se kuesoli kej tojuantij tijnekiskia, pero uelis Jehová techpaleuis ma tijsenkauakaj nopa kuesoli ika sekinok tlamantli. Nojkia, uelis tlen titlajtlanij amo tlapaleuis ma mochiua tlen Jehová kineki (1 Juan 5:14). Ma timoiljuikaj ipan ome tetajmej. Inijuantij kiiljuijkej Jehová ma kipaleui ininkone nojua ma kitekipano uan amo ma kitlauelkaua. Maske kuali tlen kitlajtlanijkej, Jehová amo aka kichiualtia ma kitekipano. Ya kineki nochi ma tijtekipanokaj uan nojkia tokoneuaj, pampa kiampa tijnekij tijchiuasej (Deut. 10:12, 13; 30:19, 20). Uajka, ¿tlake kinamiki kitlajtlanisej Jehová? Nopa tetajmej moneki kitlajtlanisej ma kinpaleui, kiampa uelis kipaleuisej ininkone ma kiikneli uan ma mouampojchiua iuaya (Prov. 22:6; Efes. 6:4). w23.11 21 párr. 5; 22 párr. 12

¿Kenke kema tikinyolchikauaj sekinok tijnextiaj tikinikneliaj? Se amochtli kiijtoua nopa tlajtoli “ximoyolchikauakaj” tlen Pablo kiijtok, kiijtosneki “tiitstos inechka se akajya katli tlauel mokuesoua uan tijyolchikauas kema kiixnamiki se tlaouijkayotl tlen tlauel ouij”. Yeka, kema tijyolchikauaj se toikni katli tlauel mokuesoua, tijpaleuiaj amo ma kitlauelkaua Jehová. Uajka kema se toikni o se tosiuaikni kineki mochokilis uan tiitstokej iuaya, tijnextiaj tikikneliaj (2 Cor. 7:6, 7, 13). Kema se akajya kiyolkokoua tlen kinpano sekinok, kineki teyolchikauas. ¿Kenke kiampa tikijtouaj? Pampa tlen kiyolmati, kiyololinia ma kinpaleui sekinok. Uajka, achtoui techyolkokoua tlen kiixnamikij sekinok uan nopa techyololinia ma tikinyolchikauakaj. Jehová nojkia kiampa kichiua. Pablo kiijtok Dios kiyolkokoua tlen kinpano maseualmej uan yeka kinyolchikaua. Nojkia kiijtok Jehová “techtlasojtla uan tlatoktsitsij techyoltlalia” (2 Cor. 1:3, Icamanal Toteco). w23.11 9, 10 párrs. 8-10

Nochi katli tijtekipanouaj Jehová tikixnamikisej tlaouijkayotl. Ma timoiljuikaj tlen Pablo kiniljuik Cristo itokilijkauaj katli itstoyaj Tesalónica, ya kiiljuik: “Kema noja tiitstoyaj inmouaya, tiinmechiljuiyayaj se tonal asis tlaijiyouilistli uan ama keja nopa panotok keja inkiitaj” (1 Tes. 3:4). Uan katli itstoyaj Corinto, kiniljuik: “Noikniuaj, nijneki xijmatikaj para tojuantij tipanokej miak trabajojyotl [...]. Tijmachiliyayaj para timikiskiaj” (2 Cor. 1:8; 11:23-27). Ipan ni tonali nojkia kiampa techpano. Miakej tikixnamikij tlaouijkayotl (2 Tim. 3:12). Pampa pejki titlaneltoka ipan Jesús uelis mouampoyouaj o mochampoyouaj mitspinajtiaj o uelis mitstlaijiyouiltiaj. ¿Tikixnamiktok tlaouijkayotl kampa titekiti pampa amo tijneki titlachtekis? (Heb. 13:18). ¿Tekichiuanij amo mitskauaj xikiniljui sekinok tlen Biblia kiijtoua? Maske amo sanse tlaouijkayotl tikixnamikij, Pablo kiijtok moneki tiyolpakisej. w23.12 10, 11 párrs. 9, 10

Jacob kiixnamijki miak tlaouijkayotl. Omej ikoneuaj, Simeón uan Leví, kinpinaualtijkej ininchampoyouaj uan nojkia kipinaualtijkej Jehová. Uan isiua Raquel mijki kema konepiayaya. Nojkia, Jacob monejki yas Egipto maske ya eliyaya ueuentsi pampa onkayaya mayantli (Gén. 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28). Maske Jacob kipixki miak tlaouijkayotl, ya nochipa kuali tlaneltokak. Motemachik Jehová kichiuaskia tlen kitenkauilijtoya, uan Jehová kinextilik ya kuali kiitayaya tlen kichiuayaya. Jacob tlauel tlapijpixki pampa Jehová kiteochijki. Uan uelis Jacob tlauel kitlaskamatilik toTeotsij kema sampa mopantik iuaya José, pampa moiljuiyaya ikone ya miktoya. Jacob kiijiyouik nochi tlen kipanok pampa kuali mouampojchijtoya iuaya Jehová (Gén. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30). Tojuantij nojkia uelis tikijiyouisej tlaouijkayotl tlaj kuali timouampojchijtokej iuaya Jehová. w23.04 15 párrs. 6, 7

Ipan Salmo 23, David kiijtok kiitayaya Jehová kej se tlapialmokuitlauijketl pampa kimokuitlauiyaya ika miak tlaiknelili uan kuali mouikayaya iuaya. David amo majmauiyaya pampa motemachiyaya Jehová kiyakanayaya. Kimatiyaya Jehová nochipa kiikneliskia. ¿Tlake kipaleuik tlauel ma motemachi ipan toTeotsij? David motemachiyaya Jehová kimokuitlauiyaya pampa nochipa kipaleuijtoya. Nojkia kimatiyaya Jehová eliyaya iuampox uan kuali kiitayaya tlen kichiuayaya. David motemachiyaya maske kiixnamikiskia miak tlaouijkayotl, toTeotsij nochipa kipaleuiskia. Kimatiyaya Jehová tlauel kiikneliyaya uan nopa kichijki ayokmo tlauel ma motekipacho (Sal. 16:11). w24.01 28, 29 párrs. 12, 13

Kema tlanki nopa Ompa Ueyi Tlauilankayotl, toTeotsij itekipanojkauaj ueltok tlajtolmoyauaj ipan miak altepemej. Miakej maseualmej ueltok kiixmatij Jehová uan ipan ni tonali toikniuaj tlajtolmoyauaj ipan nochi Tlaltipaktli. Katli kinyakanaj Jehová itlajtoltemakauaj, kikauaj ma kinyakana Jesús. Kichiuaj kampeka nochi tlen techiljuiaj ma mouika ika tlen Jehová uan Jesús moiljuiaj. Inijuantij techiljuiaj tlake moneki tijchiuasej ipan tlanechikoli ika toikniuaj tlen tepaxalouaj chijchikuasej metstli uan ueuejtlakamej. Cristo kinyakana nochi ueuejtlakamej (Apoc. 2:1). Inijuantij elij tlajtlakolejkej, yeka kemantika mokuapolouaj kej kinpanok Moisés, Josué uan apóstoles (Núm. 20:12; Jos. 9:14, 15; Rom. 3:23). Maske kiampa eli, tijmatij Jesús kiyakana nopa Tlatekipanojketl katli temachtli uan tlalnamiki uan nojkia kinyakana ueuejtlakamej, uan nojua kiampa kichijtos. Nochi ni kichiua ma timotemachikaj Jehová kintekiuia toikniuaj uan kiampa techyakana. w24.02 23, 24 párrs. 13, 14

Tojuantij nojkia uelis tijueyichiuasej Jehová tlaj tikamanaltij tlen ya ika miak tlaiknelili uan tijnextiaj tijtlaskamatij tlen kichijtok. Kema titlajtolmoyauaj, tijnekij maseualmej ma monechkauikaj ika ya uan nojkia ma kiiknelikaj (Sant. 4:8). Tlauel techpaktia tikinmachtisej maseualmej, Jehová tlauel teiknelia, kichiua tlen xitlauak, kipia tlalnamikilistli, chikaualistli uan kinextia sekinok kuajkuali tlamantli. Nojkia uelis tijueyichiuasej Jehová uan tijyolpakiltisej tlaj tijnextiaj nopa kuajkuali tlamantli kej ya kinextia. Kema kiampa tijchiuasej maseualmej kiitasej tojuantij amo tielij kej sekinok uan kinekisej kimatisej kenke kiampa timonejnemiltiaj (Mat. 5:14-16). Uelis sejse tonali tikitasej kema uelis tikinixtomilisej kenke amo tijchiuaj kej sekinok uan nopa kinpaleuis katli kipiaj kuali ininyolo ma kiixmatikaj Jehová. Kema kiampa tijchiuaj, tijueyichiuaj Jehová uan ya tlauel yolpaki (1 Tim. 2:3, 4). w24.02 10 párr. 7

Tlaj tijneki kuali titlaneltokas uan titlalnamikis, moneki tijyekos se keski tlamantli tlen mitspaleuis. Kiampa kuali tijchiuas nopa tekitl tlen mitsmakasej ipan tlanechikoli, tijpias se tekitl tlen ika timopanoltis o tlen ika tikinpanoltis mochampoyouaj uan kuali timouikas ininuaya sekinok. Se neskayotl, ueliskia timomachtis kuali titlapouas uan titlajkuilos. Biblia kiijtoua kema se tlakatl mojmostla kipoua Biblia uan moyoliljuia, tlauel yolpaki uan kuali kisa tlen kichiua (Sal. 1:1-3). Nopa kipaleuia ma kiita kenijkatsa moiljuia Jehová uan ma moiljui kej kinamiki (Prov. 1:3, 4). Toikniuaj katli kuali tlamachtiaj uan kuali tetlajtolmakaj ika Biblia tlauel tlapaleuiaj ipan tlanechikoli. Tlaj kuali titlapoua uan kuali titlajkuiloua, kuali timokualchijchiuas kema titlamachtis uan kema titlanankilis, uelis tikinyolchikauas toikniuaj. Nojkia uelis tikijkuilos tlen mitspaleuis más kuali titlaneltokas uan tlen ika uelis tikinyolchikauas toikniuaj. w23.12 26 párrs. 9-11

Kema timajmauis, ximoyoliljui tlake kichiuas Jehová teipa, kema Satanás ayokmo itstos. Ipan ueyi tlanechikolistli tlen eyi tonali tlen 2014 mopanoltik se tlanextili. Nopaya se toikni kamanaltik ininuaya ichampoyouaj uan kiijtok kenijkatsa moaxitiskia 2 Timoteo 3:1-5 tlaj eliskia se tlajtolpanextili tlen kiijtoua kenijkatsa tiitstosej ipan Xochimili: “Ipan Yankuik Tlaltipaktli nochi yolpakisej pampa nochi maseualmej moiknelisej uan nochi tlauel kinekisej kichiuasej tlen toTeotsij kipaktia, amo moueyimatisej, kiueyichiuasej toTeotsij, kintlepanitasej inintatauaj uan ininnanauaj, tetlaskamatilisej, amo tetlauelkauasej, teiknelisej, kintlasojtlasej ininchampoyouaj, kinekisej kisenkauasej ininkuesoljuaj ika kuali, amo teijilnamikisej, nochi kuali monauatisej, nochi elisej temachmej, amo moueyimatisej, kinekisej kichiuasej tlen toTeotsij kineki uan amo san kinekisej mopakilismakasej, ika tlen kichiuasej kinextisej kiixmatij toTeotsij. Nochipa xiitsto ininuaya”. Uan tojuantij, ¿nojkia tikiniljuiaj tochampoyouaj o toikniuaj kenijkatsa tiitstosej ipan Xochimili? w24.01 6 párrs. 13, 14

Tlauel tiyolpakij kema tijmatij Jehová “kipantia pakilistli ipan itlakauaj” (Sal. 149:4). Maske tijmatij nopa, kemantika sekij uelis moyolkokosej uan moiljuisej: “Maske Jehová kuali kiita itlanechikol, ¿nojkia kuali nechita na?”. Miakej toTeotsij itekipanojkauaj katli uejkajkia itstoyaj nojkia motlatsintokijkej tlaj toTeotsij kuali kinitayaya (1 Sam. 1:6-10; Job 29:2, 4; Sal. 51:11). Biblia kiijtoua maske titlajtlakolejkej, Jehová kena uelis kuali techitas. Pero, ¿tlake moneki tijchiuasej? Moneki tijnextisej titlaneltokaj ipan Jesús uan timoatsonpoliuiltisej (Juan 3:16). Kiampa tijnextisej ininixpa sekinok, nelia timoyolkueptokej uan tijtenkauilijkej Jehová nochipa tijtekipanosej (Hech. 2:38; 3:19). Jehová tlauel yolpaki kema kiampa tijchiuaj pampa tijnekij tielisej iuampoyouaj. Tlaj tijchiuaj kampeka tijchiuasej tlen tijtenkauilijkej kema timotemaktilijkej, Jehová kuali techitas uan tielisej iuampoyouaj (Sal. 25:14). w24.03 26 párrs. 1, 2

Tlaj tlanauatianij techiljuisej ayokmo ma titlajtolmoyauakaj, uelis tijchiuasej kej apóstoles. Uelis timotemachisej Jehová techpaleuis ma titlajtolmoyauakaj. Uan ma tikiljuikaj ma techmaka tlalnamikilistli, ma techpaleui amo timajmauisej uan nojkia ma tikiljuikaj Jehová ma techpaleui kema tijpiaj kuesoli. Uelis titlaijiyouiaj pampa tikixnamikij se tlaouijkayotl, uelis pampa mijki se tlen tochampoyouaj, techtlatsakuiltiaj, timokokouaj, timoyolkuesouaj o tijpiaj se kuesoli ika se tlen tochampoyouaj. Uan uelis nojua tlauel amo kuali tijyolmatij pampa onka uejueyi kokolistli uan tlauilankayotl. Yeka xikiljui Jehová nochi tlen tijyolmati, kej tijchiuaskia ika se kuali mouampo. Uan ximotemachi nelnelia mitspaleuis (Sal. 37:3, 5). Kema ajachika timomaijtouaj, techpaleuia ma tikijiyouikaj tlaouijkayotl (Rom. 12:12). Jehová kimati nochi tlen kinpano itekipanojkauaj uan kintlakakilia kema “kitsajtsiliaj ma kinpaleui” (Sal. 145:18, 19). w23.05 5, 6 párrs. 12-15

Kema moneki tijtlapejpenisej tlen tlauel ipati, moneki tijkuamachilisej tlake kineki Jehová ma tijchiuakaj (Efes. 5:17). Uelis tijmatisej tlen Jehová moiljuia tlaj tijtemosej se keski textos tlen techpaleuis. Uan tlaj tijchiuasej tlen kiijtoua nopa textos, kuali tijtlapejpenisej tlen tijchiuasej. Satanás kinekiskia tlauel ma timotekiuijtokaj uan ayokmo ma tijpiakaj tonali para tijtekipanosej Jehová (1 Juan 5:19). Amo eli ouij timosentlalisej tijtlanisej más tomij, timomachtisej o titekitisej uan ayokmo tijchiuasej kampeka kuali tijtekipanosej Jehová. Tlaj kiampa techpanoskia, nesiskia pejtok timoiljuiaj kej maseualmej katli amo kitekipanouaj Jehová. Maske amo kenijki tlaj tijchiuasej ni tlamantli amo kinamiki san ya nopa timosentlalisej tijchiuasej. w24.03 24 párrs. 16, 17