Mwei wa 7

Yesũ atĩĩaa ngelekanyʼo ya Ĩthe wake nesa vyũ maũndũnĩ onthe ala wawetaa na weekaa. Na nzĩa ĩmwe woonanisye ũu nĩ kwĩsĩla syama ila weekaa. (Yoa 14:9) Twĩĩmanyĩsya kyaũ syamanĩ ila weekie? Yesũ na Ĩthe wake nĩmatwendete mũno. Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, nĩwoonanisye ũndũ wendete andũ mũno wĩana kwa kũtũmĩa vinya wa kwĩka syama ũla waĩ nawʼo kũtetheesya ala mathĩnaa. Kwa ngelekanyʼo, ve ĩvinda yĩmwe aũme elĩ maĩ ilalinda mamwĩsũvie amatetheesye. (Mt. 20:​30-34) Wasisya nũkwona kana Yesũ ‘amewʼĩie tei mũno,’ na ĩndĩ amavosya. Ndeto ya Kĩkiliki ĩla ĩtũmĩĩtwe vau na ĩalyũlĩtwe “amewʼĩa tei mũno” yonanasya kwĩwʼĩa mũndũ ĩnee yingĩ vyũ. Yesũ oonanasya nĩwendete andũ kwa kũmewʼĩa ĩnee, na kĩu nĩkyo kyatumie aĩthya ala maĩ na nzaa na avosya mũndũ wawaĩte mangũ. (Mt. 15:32; Mko. 1:41) No twĩkale tũte na nzika kana Yeova, ũla nĩ Ngai wĩ “ĩnee yingĩ,” na Mwana wake, nĩmatwendete mũno na nĩmaũmĩaa yĩla tũũthĩna. (Luka 1:78; 1 Vet. 5:7) Mwa methĩawa na mea maingĩ ta kĩ ma kũvetanga mathĩna onthe ala makwataa andũ! w23.04 3 ¶4-5

No twose matambya ma kwĩsũvĩana na mosũanĩo na mawoni mataĩle ala me nthĩ ĩno ya Satani. No tusũsye ilĩko sitũ maũndũ maseo twasoma na tweemanyĩsya Mbivilia. O na no tũsũvĩe mosũanĩo maitũ kwa kũthi maũmbanonĩ na ũtavanyʼanĩ. Nake Yeova atwathĩte kana ndakatũeka tũtatwe kũvĩtũka ũndũ tũtonya kũmĩĩsya. (1 Ako. 10:​12, 13) Kĩla ũmwe witũ nĩwaĩle kũvoya mũno vyũ ĩvindanĩ yĩĩ kwĩ ĩvinda yĩngĩ o na yĩva nĩ kana aendeee kũlũmanyʼa na Yeova mĩthenyanĩ ĩno myũmũ ya mũminũkĩlyo. Yeova endaa ‘tumũtulũĩle ngoo sitũʼ mboyanĩ. (Sav. 62:8) Mũtaĩe Yeova na ũimũtũngĩa mũvea nũndũ wa maũndũ onthe ala wĩkaa. Mũkũlye aũtetheesye wĩthĩwe na ũkũmbaũ ũtavanyʼanĩ. Mwĩsũve aũtetheesye ũmĩanĩsye na mathĩna o na meva na ũisinda ĩtatwa o na yĩva yĩla ũtonya kwĩthĩwa ũingʼangʼana nayo. Ndũketĩkĩlye kĩndũ kana mũndũ o na wĩva atume ũeka kũmũvoya Yeova ũteũtĩĩa. w23.05 7 ¶17-18

Nĩkĩ tũendaa maũmbanonĩ ma kĩkundi? Ũndũ ũla wa vata vyũ ũtumaa tũthi nĩ kũmũtaĩa Yeova. (Sav. 26:12; 111:1) O na ĩngĩ, tũendaa maũmbanonĩ nĩ kana tũthangaanyʼe mavindanĩ aa momũ. (1 Ath. 5:11) Yĩla twookĩlya kwʼoko na twaumya maelesyo, twĩthĩawa tũianĩsya maũndũ asu elĩ. Ĩndĩ yĩla tũkumya maelesyo, ve mathĩna tũtonya kũkomana namo. No tũkĩe kumya maelesyo kana tũkethĩwa na wendi mwingĩ wa kũmaumya, ĩndĩ ũyĩthĩa tũiũkũlwʼa mavinda maingĩ ũndũ tũkwenda. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya? Mũtũmwa Vaulo aisye kana twaĩle ‘kũthangaanyʼa.’ Yĩla twamanya kana angĩ nĩmathangaawʼa nĩ maelesyo maitũ o na ethĩwa no makuvĩ, tũikewʼaa wia wa kumya maelesyo. Na ethĩwa tũinakũlwʼa tumye maelesyo mavinda maingangĩ, tũkatanaa kũmanya kana angĩ nĩmakwata myanya ya kwĩka ũu.—1 Vet. 3:8. w23.04 20 ¶1-3

Ĩvinda yĩmwe, ve ĩtangaso ya mwanya yaumiwʼe. Kwatangaasiwe kana Ayuti ala matavĩtwe makatwawa Mbaviloni yu maĩ matonya kũsyoka kwoo, Isilaeli, ĩtina wa kwĩkala kũu myaka ta 70. (Esa. 1:​2-4) No Yeova e weka waĩ atonya kũĩkĩĩthya kana kĩu nĩkyeekĩka. Mbaviloni ndyakothaa kũthasya andũ ala yoosa ta mũtavo. (Isa. 14:​4, 17) Ĩndĩ yu yaĩ ĩnakĩlwʼa vinya, na mũsumbĩ ũla wamĩsindie nĩwe watavisye Ayuti kana no menũke. Ayuti onthe, na mũno mũno ene mĩsyĩ, maĩ na ũtwi ũũ wa kwĩka: Nĩmekuma Mbaviloni kana meendeea kũtũa kũu. Ũsu ndwaĩ ũtwi wĩ laisi o na vanini. Mbee, aingĩ nĩmatonya kwĩthĩwa maĩ akũũ mũno nginya ũkethĩa nĩmeũkĩa mathĩna ala matonya kũkomana namo nzĩanĩ. Kelĩ, Ayuti aingĩ masyaĩwe Mbaviloni, na kwoou mayeesĩ vangĩ matonya kũveta mũsyĩ. Kwosana namo, Isilaeli ndyaĩ nthĩ yoo ĩndĩ yaĩ ya aa-ũmae moo. Na katatũ, nĩvatonyeka Ayuti amwe makethĩwa moombanĩtye ũthwii mwingĩ Mbaviloni, na kwoou no kwĩthĩwa meewʼaa ve vinya kũtia mĩsyĩ yoo kana viasala syoo na maithi kũndũ matamanyĩĩte. w23.05 14 ¶1-2

Ndeto ya Ngai ĩtwĩkĩĩte vinya twĩmanyĩsye kwĩthĩawa na wũmĩĩsyo, ĩnee, na wendo. Ĩandĩko ya Luka 21:19 yaĩtye: “Nũndũ wa wũmĩĩsyo wenyu mũkatangĩĩa mathayũ menyu.” Nayo ĩandĩko ya Akolosai 3:12 yaĩtye: “Ĩvwʼĩkei ĩnee.” Na ĩndĩ ĩandĩko ya 1 Athesalonika 4:​9, 10 yaĩtye: “Inywʼĩ ene nĩmũmanyĩĩtwʼe nĩ Ngai kwendana. . . . Ĩndĩ twĩmwĩsũva ana-a-asa mũendeee kwĩka ũu mũno.” Mĩsoa ĩsu yonthe yaandĩkĩwe amanyĩwʼa moonanĩtye me na wũmĩĩsyo, ĩnee, na wendo. Ĩndĩ maaĩlĩte kũendeea kwĩmanyĩsya ũndũ matonya kwonanyʼa nguma isu. O naitũ no nginya twĩke oou. Nĩ kana wĩke ũu, vindĩĩsya ũndũ Aklĩsto ma mbee moonanisye nguma isu. Na ĩndĩ ũkoona ũndũ ũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo yoo, na nũndũ wa ũu, ũyĩĩkĩĩthya kana kwa wʼo, nĩwĩyũmbanĩsye ũla thĩna mũnene. Na ĩndĩ yĩla ũla thĩna mũnene ũkambĩĩa, ũkeethĩwa wĩmanyĩĩtye kũmĩĩsya na ũtwʼĩte kũendeea kwĩka ũu. w23.07 3 ¶4, 8

Twĩthĩwe twĩ etĩkĩwʼa mauta kana twĩ ma “malondu angĩ,” nĩtwaĩlĩte kwĩkala ‘Nzĩanĩ ya ũtheu,’ nũndũ nĩyo ĩtũtetheeasya kũendeea kũmũthaitha Yeova yu tũĩ nginya yĩla Ũsumbĩ ũkaĩlya maũndũ ĩũlũ wa nthĩ. (Yoa. 10:16) Kuma mwaka wa 1919, andũ milioni mbingĩ, methĩwe nĩ aũme, aka, kana nĩ syana, nĩmaumĩte Mbaviloni Ĩla Nene, ĩla nĩ ndĩni syonthe sya ũvũngũ, na makambĩĩa kũkinyĩla nzĩanĩ ĩsu ya ngelekanyʼo. Yeova nĩwaĩkĩĩthisye kana Ayuti ala mekuma Mbaviloni mainethĩana na kĩndũ kya kũmalulutĩkya nzĩanĩ. (Isa. 57:14) Nata “Nzĩa ya ũtheu” ĩla tũatĩĩaa ũmũnthĩ? Kwa ĩvinda ya myaka maana maingĩ mbee wa mwaka wa 1919, Yeova nĩwatũmĩie aũme mamũnengete ndaĩa mũno kũtetheesya kũthesya nzĩa ya kuma Mbaviloni Ĩla Nene. (Sianĩsya na Isaia 40:3.) Aũme asu nĩmatethisye wĩa wa kwĩnza nzĩa ĩsu ya ngelekanyʼo na kũmĩseũvya nĩ kana wĩthĩe andũ ala me na ngoo nzeo nĩmavota kuma Mbaviloni Ĩla Nene, na mayambĩĩa kũmũthaitha Yeova kwa nzĩa ĩla we wendaa me vamwe na andũ make. w23.05 15-16 ¶8-9

Yeova endaa tũmũthũkũme na ngenda na twĩ atanu. (2 Ako. 9:7) Kwoou yo nĩ lasima tũendeee kwĩkĩa kĩthito twĩanĩsye mũvango witũ ethĩwa tũikwĩwʼa tũyenda kwĩka ũu? Kwasũanĩa ngelekanyʼo ya mũtũmwa Vaulo. Aisye: “Nĩkũnaa mwĩĩ wakwa na kũũtongoesya ta ngombo.” (1 Ako. 9:​25-27) O na yĩla Vaulo weewʼaa ate na wendi wa kwĩka kĩla Yeova wendaa eke, nĩweelasimĩthasya akĩke. We Yeova nĩwatanĩthiwʼe nĩ kĩla Vaulo weekie? Vate nzika! O na nĩwamũtuvie nũndũ wa kĩthito kyake. (2 Tim. 4:​7, 8) O ta ũu, Yeova nĩwendeeawʼa nĩ kwona tũyĩkĩa kĩthito twĩanĩsye mũvango witũ o na yĩla tũte na wendi wa kwĩka ũu. Na twĩasya ũu nũndũ o na kũtwʼĩka ti mavinda onthe twĩkaa ũndũ mũna nũndũ nĩtũwendete, Yeova nĩwĩsĩ kana tũwĩkaa nũndũ nĩtũmwendete. O ũndũ Yeova wamũathimie Vaulo, nowʼo ũkatũathimaa nũndũ wa kĩthito kitũ. (Sav. 126:5) Na o ũndũ twaendeea kũtanĩa moathimo ma Yeova, nowʼo tũtonya kwambĩĩa kwĩthĩwa na wendi mwingangĩ wa kwĩanĩsya mĩvango yitũ. w23.05 29 ¶9-10

Mũtũmwa Vaulo aelekanilye ala matakavonoka mũthenya wa Yeova na andũ me too. Mũndũ ũkomete ndamanyaa kĩla kĩendeee na ndamanyaa kana saa niendete. Kwoou vakaumĩla ũndũ mũnene ndamanya na ndesa kwosa ĩtambya. Aingĩ ũmũnthĩ makomete too wa kĩ-veva. (Alo. 11:8) Maiĩkĩĩaa maũndũ ala mekwonanyʼa kana tũtwĩe “mĩthenyanĩ ya mũminũkĩlyo,” na kana ũla thĩna mũnene ũkilyĩ kwambĩĩa. (2 Vet. 3:​3, 4) Ĩndĩ ithyĩ tũĩkĩĩaa kana kĩla mũthenya wavĩta, nĩtwaĩle kwosa kwa ũito mũnango ũtao ũla tũnengetwe wa kwĩkala twĩ metho. (1 Ath. 5:6) Kwoou no nginya twĩthĩwe na kĩlĩko kĩuĩtye na kĩũsũanĩa nesa. Nĩkĩ? Nũndũ kĩu nĩkyo kĩtonya kũtũsũvĩa tũikese kwĩlikya maũndũnĩ ma siasa kana ngusanĩsyonĩ sya nthĩ. O ũndũ mũthenya wa Yeova ũthengeee, nowʼo tũkethĩawa twaĩlĩte kwĩkĩa kĩthito kingangĩ tũikakwate mbau ngalĩko o na ĩmwe. Ĩndĩ tũyaĩlĩte kũthĩnĩka mũno tũyona ta tũtevota kwĩka kĩla kyaĩle. Veva wa Ngai no ũtũtetheesye tũkethĩwa na kĩlĩko kĩuĩtye na kĩũsũanĩa nesa, na kĩu kĩituma twĩka motwi maseo.—Luka 12:​11, 12. w23.06 10 ¶6-7

Nĩ kyaũ kyũkaa kĩlĩkonĩ kyaku yĩla weewʼa ĩsyĩtwa Samusoni? Nĩvatonyeka ũkethĩwa ũsũanĩaa mũndũũme waĩ vinya mwingĩ mũno. Na ũu nĩ wʼo. Ĩndĩ ve ũtwi mũthũku Samusoni weekie watuma athĩna mũno. O na vailye ũu, kĩla Yeova wasyaisye mũno nĩ maũndũ ala weekĩte aimũthũkũma, na nĩweetĩkĩlilye ngewa yake ĩandĩkwe Mbivilianĩ nĩ kana ĩtũtethye. Yeova atũmĩie Samusoni kwĩanĩsya maũndũ ma mwanya nĩ kana atetheesye andũ make ala wanyuvĩte, Isilaeli. Myaka maana maingĩ ĩtina wa Samusoni kũkwʼa, Yeova nĩwaveveeie mũtũmwa Vaulo atalanyʼa Samusoni vamwe na aũme angĩ maĩ na mũĩkĩĩo mũlũmu. (Aevl. 11:​32-34) Ngelekanyʼo yake no ĩtwĩkĩe vinya. Twĩasya ũu nũndũ nĩwamwĩkwatasya Yeova o na yĩla wakomana na mawetu. Ngelekanyʼo yake no ĩtwĩkĩe vinya na ĩkatũmanyĩsya maũndũ ma vata. w23.09 2 ¶1-2

No tũlũlũmĩĩlye wũmĩĩsyo witũ kwa kũmũtavasya Yeova mawĩmakĩo maitũ kĩla ĩvinda na kuma ngoonĩ. (1 Ath. 5:17) Nĩvatonyeka ũkethĩwa ũtakwatĩtwe nĩ mathĩna momũ yu tũĩ. Ĩndĩ yo-ĩ, nũmũkũlasya Yeova aũtetheesye yĩla ũthatĩte, ũtuanĩwe nĩ nthĩ, kana ũitavĩwe nĩ mawĩmakĩo? Ethĩwa kĩla ĩvinda nũmũkũlasya Ngai aũtetheesye tũmathĩnanĩ tũla tũũkwataa kĩla mũthenya, ndũkaemwa nĩ kwĩka ũu yĩla ũkakwatwa nĩ mathĩna manene ĩvinda yũkĩte. Na nũndũ wa ũu, ndũkethĩwa na nzika kana Ngai nĩwĩsĩ nesa vyũ ũndũ ũtonya kũũtetheesya na nĩ ĩndĩĩ ũtonya kwĩka ũu. (Sav. 27:​1, 3) Ethĩwa nĩtũmĩĩasya mathĩna ala matũkwataa ũmũnthĩ, tũkeethĩwa tũtonya kũmĩĩsya ũla thĩna mũnene nesanga. (Alo. 5:3) Nĩkĩ tũkwasya ũu? Ana-a-asa na eĩtu-a-asa aingĩ methĩĩte kana kĩla ĩvinda momĩĩsya maũndũ momũ, kĩu nĩkĩmatetheeasya kũmĩĩsya ala angĩ matonya kũmakwata. Yĩla moona Yeova aimatetheesya kũmĩĩsya mathĩna, kĩu nĩkĩtumaa maĩkĩĩa mũnango kana nĩwĩyũmbanĩtye kũmatetheesya. Na kĩu nĩkĩtumaa momĩĩsya ĩtatwa yĩla yĩngĩ yĩkwĩsa kũmakwata.—Yak. 1:​2-4. w23.07 3 ¶7-8

Yeova ndakwatĩĩaa mũno mawoni make nũndũ e wĩnyivyo na ĩnee. Kwa ngelekanyʼo, nĩwoonanisye kana nĩwĩnyivĩtye yĩla wakilyĩ kwananga andũ athe ma Sotomo. Nĩwatũmĩie alaĩka kũtavya ũla mũndũ mũlũngalu weetawa Loto akĩĩe iĩmanĩ. Ĩndĩ Loto nĩwakĩaa kũthi kũu. Na kwoou nĩwamwĩsũvie amwĩtĩkĩlye we na mũsyĩ wake makĩĩe ndũanĩ nini yeetawa Nzoali, o na kũtwʼĩka o nayo nĩyaaĩle kwanangwa. Yeova ethĩwa oomisye ngoo na aimwĩa nĩeke o kĩu wamũtavya. Ĩndĩ nĩwamũekie athi ndũanĩ ĩsu, o na kau kĩu nĩkyavĩndũie mũvango wake wa kũmyananga. (Mwa. 19:​18-22) Myaka maana maingĩ ĩtina wa ũu, Yeova nĩweewʼĩie ekali ma Nineva ĩnee. Atũmie mwathani Yona amatavye kana nĩwavangĩte kũmananganĩsya na ndũa yoo nũndũ wa ũthũku woo. Ĩndĩ yĩla meelilile, nĩwamewʼĩie tei na aema kũmananga.—Yona 3:​1, 10; 4:​10, 11. w23.07 21 ¶5

Ngelekanyʼo ya Yeoasi yĩtũmanyĩsya kyaũ? Ailye ta mũtĩ wĩ na mĩi ĩtalikĩte nthĩ mũno, ũla wĩthĩawa wĩkwatĩtye kĩtina kyawʼo kĩũtwʼĩĩke. Yĩla Yeoiata wakwie, ũla nĩwe wamũtwʼĩĩkaa, Yeoasi nĩwambĩĩie kwĩthukĩĩsya akaĩi ma mũĩkĩĩo na aeka kũlũmanyʼa na Yeova. Ngelekanyʼo ĩsu yĩtũtetheesya kwona kana tũyaĩlĩte kũmũkĩa Yeova aĩ no kwĩthĩwa andũ maitũ ma mũsyĩ kana Aklĩsto ala angĩ nĩmatwiĩe ngelekanyʼo nzeo. Nĩ kana tũendeee kwĩthĩwa twĩ alũmu kĩ-veva, no nginya tũmwende Yeova na tũimũnenga ndaĩa. Na kĩla kĩtonya kũtũtetheesya nĩ kwĩmanyĩsya ithyĩ ene tũteũtĩĩa, kũvindĩĩsya, na kũvoya. (Yel. 17:​7, 8; Ako. 2:​6, 7) Yeova ndendaa twĩanĩsye maũndũ maingĩ tũtatonya. Kĩla wendaa twĩke kĩwetetwe ĩandĩkonĩ ya Mũtavanʼya 12:​13, yĩla yaĩtye: “Kĩa Ngai, na kwata mĩao yake; nũndũ ũu nĩwʼo ũndũ wʼonthe waĩlĩte kwĩkawa nĩ mũndũ.” Yĩla twamũkĩa Ngai, tũkeethĩwa tũtonya kũlũmanyʼa nake, o na maũndũ mathi ata ĩvinda yũkĩte. Vai kĩndũ kĩkananga ũnyanya witũ na Yeova. w23.06 19 ¶17-19

Mũsoa wa 5 wambĩĩe na ndeto ii: “Na Ũla wĩkalĩte kĩvĩlanĩ kya ũsumbĩ asya.” (Ũvu. 21:5a) Ndeto isu syĩonanyʼa ũla ũkwenda kũneena nĩ Yeova, na yĩu nĩ ĩvinda yĩmwe katĩ wa mavinda o atatũ ala ũneenete mawoninĩ ala me ĩvukunĩ ya Ũvuanyʼo. Kwoou Yeova mwene nĩwe ũtũĩkĩĩthĩtye kana akeanĩsya watho wake, ĩndĩ ndaatũma mũlaĩka, kana o na Yesũ, atũĩkĩĩthye watho ũsu. Kĩu kĩonanyʼa kana no tũĩkĩĩe vyũ ndeto ila iatĩĩe. Nĩkĩ? Nũndũ Yeova “ndatonya kũneena ũvũngũ.” (Tito 1:2) Ndeto isu itumaa tũĩkĩĩa vyũ kĩla tũsomaa nthĩnĩ wa Ũvuanyʼo 21:​5, 6. Tũneenee ndeto “Sisya!” Ndeto ya Kĩkiliki ĩla ĩalyũlĩtwe “sisya!” ĩtũmĩĩtwe kaingĩ ĩvukunĩ ya Ũvuanyʼo. Kwoou nĩ ndeto syĩva iatĩĩe ndeto ĩsu? Nĩ ii: “Nĩngũtwʼĩkĩthya maũndũ onthe meũ.” Nĩ wʼo kana Yeova eneenea maũndũ me mbee, ĩndĩ kwosana nake, watho ũsu ndwĩ ndĩi ya kũlea kwĩanĩa, nginya o na aiũneenea atũmĩie ndeto ya tene ya Kĩkiliki ĩkwonanyʼa ta ũendeee kwĩanĩa.—Isa. 46:10. w23.11 3-4 ¶7-8

Mũtũmwa Vetelo nĩwaendeeie kũngʼangʼana na mawonzu make. Kwoona ngelekanyʼo imwe. Yĩla Yesũ waeleisye ũndũ ũkathĩna na aikwʼa nĩ kana eanĩsye wathani wa Mbivilia, Vetelo nĩwamũkanisye. (Mko. 8:​31-33) O na ve mavinda wakananĩie na atũmwa ala angĩ maikũlanyʼa nũũ waĩ mũnene katĩ woo. (Mko. 9:​33, 34) Eka ũu, ũtukũ wa mũthya Yesũ atanakwʼa, Vetelo o na atasũanĩĩte nĩwatilile kũtũ kwa mũndũũme ũmwe. (Yoa. 18:10) Na ũtukũ o ũsu, Vetelo nĩwaekie wia ũmũkĩlye vinya na akaĩa katatũ kana nũmwĩsĩ mũnyanyae, Yesũ. (Mko. 14:​66-72) Kĩu nĩkyatumie aĩa kĩĩo kĩ woo. Ĩndĩ Yesũ ndaamwĩkĩsya Vetelo moko. Ĩtina wa kũthayũũkwʼa, nĩwamũnengie mwanya onanyʼe kana nũmwendete. Amũnengie kĩanda kya kũĩthya malondu make. (Yoa. 21:​15-17) Nake Vetelo nĩweeyũmbanĩtye kũkĩanĩsya. Na kwoou aĩ Yelusaleme mũthenya wa Vendekosito, na aĩ katĩ wa andũ ma mbee kwĩtĩkĩwʼa veva mũtheu. w23.09 22 ¶6-7

Mũtũmwa Vetelo eeie atumĩa ala angĩ atĩĩ: “Sũvĩai ĩĩthya ya Ngai.” (1 Vet. 5:​1-4) Ethĩwa wĩ mũtumĩa, nĩtwĩsĩ kana nĩwendete ana-a-asa na eĩtu-a-asa maku na nĩwendaa kũmekĩa vinya. Ĩndĩ mavinda amwe, no wĩwʼe ũkwatene mũno kana ũnoete mũno nginya ũkethĩa ndwĩanĩsya kĩanda kĩu. Kwoou nĩ kyaũ kĩtonya ũkũtetheesya? Mũtavye Yeova mawĩmakĩo maku. Vetelo aandĩkie atĩĩ: “Ethĩwa mũndũ o na wĩva nũkũtetheesya angĩ, nĩ eke ũu ekwatĩtye vinya ũla Ngai ũnenganae.” (1 Vet. 4:11) No kwĩthĩwa ana-a-asa na eĩtu-a-asa maku makwatĩtwe nĩ mathĩna matathela twĩ nthĩ ĩno nthũku. Ĩndĩ lilikana kana “mũĩthi ũla mũnene,” Yesũ Klĩsto, no amatetheesye kũthonoka ũndũ we ũtonya kũmatethya. Na no eke ũu yu tũĩ, o na nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ. Kĩla Ngai ũkũlĩtye atumĩa meke no kwenda ana-a-asa moo, kũmekĩa vinya, na kwĩthĩwa me “ngelekanyʼo kwa ĩĩthya.” w23.09 29-30 ¶13-14

Tũyaĩlĩte kwĩkwatasya mosũanĩo ma andũ. Tũkambĩĩa kwona maũndũ na kĩthimo kya mũndũ, no tũeme kũmwĩwʼa Yeova na mĩao yake. (1 Ako. 3:19) Kaingĩ, “ũĩ wa nthĩ ĩno” ũtumaa andũ matamwĩwʼa Ngai. Aklĩsto avũthũ ma Velikamo na Thiatila nĩmaatĩĩaa mĩtuo ya andũ ala mamathyũlũlũkĩte, ala mathaithaa mĩvwʼanano na maĩ na mwĩkalĩle mũvuku. Yesũ amanengie ũkanyʼo mũvyũ nũndũ nĩmomĩĩasya ũlaalai katĩ woo. (Ũvu. 2:​14, 20) Ũmũnthĩ, ala matũthyũlũlũkĩte no matũthingʼĩĩsye tũatĩĩe mawoni mataĩle. Andũ ma mũsyĩ na anyanya no moneke ta meũtũthĩnĩkĩa, ĩndĩ maitũthingʼĩĩsya tũlee mĩao ya Yeova. Kwa ngelekanyʼo, no matwĩe kana kũatĩĩa mawendi maitũ ti ũndũ, na myolooto ya Mbivilia ĩũlũ wa mĩkalĩle nĩyavĩtiwe nĩ ĩvinda. Mavinda amwe, nĩtũtonya kwona myolooto ĩla tũnengetwe nĩ Yeova ta ĩtatoetye. O na nĩtũtonya kũtatĩka “[tũvĩtũke] maũndũ ala maandĩke.”—1 Ako. 4:6. w23.07 16 ¶10-11

Meli, inyia wa Yesũ, nĩwendaa kwĩkĩwa vinya. Eeiwe nũkũitava o na kau ndaĩ mũtwae. Ndaĩ aaea kana o na kamwe kake, ĩndĩ aĩ aee kamwana kala kesaa kũtwʼĩka Masia. Na nũndũ aĩ mwĩĩtu ũteesĩ mũndũũme, esaa kũelesya Yosevu ũndũ ũsu ata nũndũ nĩwe wamwĩvaĩtye? (Luka 1:​26-33) Meli akwatie vinya ũla wendaa ata? Nĩwamanthie ũtethyo kuma kwa angĩ. Kwa ngelekanyʼo, nĩwakũlilye Kavilieli amũeleangye mũnango ĩũlũ wa kĩanda kĩu. (Luka 1:34) Kavinda kakuvĩ ĩtina wa vau, nĩwaendie kyalo kĩasa nginya kwa mũndũ wa mũsyĩ weetawa Elisavethi, ũla wekalaa “nthĩ yĩ iĩma” ya Yuta. Elisavethi nĩwamũkathie, na Yeova amũveveea amwĩkĩe vinya kwa kũmũtavya wathani ĩũlũ wa mwana ũla ũkasyaa. (Luka 1:​39-45) Kĩu nĩkyatumie Meli asya kana Yeova “nĩwĩkĩte maũndũ manene na kwʼoko kwake.” (Luka 1:​46-51) Kwa wʼo, Yeova nĩwatũmĩie Kavilieli na Elisavethi kwĩkĩa Meli vinya. w23.10 14-15 ¶10-12

No amanyĩwʼa avũthũ ma Klĩsto metĩkĩwʼe veva mũtheu, na methĩawa na ngwatanĩo ya mwanya na Yeova. Asu nĩ ala 144,000 makethĩwa athembi ĩtunĩ vamwe na Yesũ. (Ũvu. 14:1) Vala Vandũ Vatheu va ĩeema ya kũmbanĩa nĩvo vaelekanĩtwʼe na kwĩthĩwa masyaĩtwe kwa veva me kũũ nthĩ makatuwa ana ma Ngai. (Alo. 8:​15-17) Navo vala Vandũ Vatheu Vyũ va ĩeema ya kũmbanĩa nĩ ĩtunĩ, vala Yeova wĩkalaa. Nawʼo “vasia” ũla wavakanĩtye vala Vandũ Vatheu na vala Vandũ Vatheu Vyũ nĩ mwĩĩ wa Yesũ wa nyama, nũndũ nĩwʼo wamũsiĩĩaa kũlika ĩtunĩ e ta ũla Mũthembi Mũnene mũno wa yĩla ĩkalũ ya kĩ-veva. Ĩndĩ yĩla waumisye mwĩĩ wake wa nyama ta nthembo, nĩwavingũĩe Aklĩsto onthe etĩkĩwʼa mauta nzĩa ya kũthi ĩtunĩ. O namo no nginya matie mĩĩ yoo nĩ kana makwate ĩtuvi ya kũthi ĩtunĩ.—Aevl. 10:​19, 20; 1 Ako. 15:50. w23.10 28 ¶13

Ngiteoni asũngĩie auĩtye yĩla Aevalaimu mamumanisye. (Asi. 8:​1-3) Ndaamasũngĩa athatĩte. Oonanisye nĩwĩnyivĩtye kwa kũmethukĩĩsya maimũelesya maũndũ ala mamathĩnasya, na kwa kũmaneenyʼa nesa. Kĩu nĩkyatumie mausya. Atumĩa oĩ nĩmaatĩĩaa ngelekanyʼo ya Ngiteoni kwa kwĩthukĩĩsya nesa na kũsũngĩa me auu yĩla maumanwʼa. (Yak. 3:13) Kĩu nĩkĩtumaa kĩkundinĩ vethĩwa mũuo. Yĩla Ngiteoni wakathiwe nũndũ wa kũsinda Amitiani, aekie Yeova ataĩwe nowe. (Asi. 8:​22, 23) Atumĩa matonya ata kũatĩĩa ngelekanyʼo yake? No maeke Yeova ataĩwe nowe nũndũ wa maũndũ ala meanĩsya. (1 Ako. 4:​6, 7) Kwa ngelekanyʼo, ethĩwa mũtumĩa nĩwakathwa nũndũ wa kũmanyĩsya nesa, no asye kana tũkwataa momanyĩsyo asu Ndetonĩ ya Ngai, na kana ithyonthe tũmanyĩawʼa nĩ ũseũvyo wa Yeova. Atumĩa no mavindĩĩsye ethĩwa mavinda amwe nĩmekaa maũndũ meũtuma angĩ mamataĩa vandũ va kũmũtaĩa Yeova. w23.06 4 ¶7-8

Ethĩwa tũinakwata kĩla twĩĩvoyete, no twĩkũlye-ĩ, ‘Kĩla ngũvoya nĩkyaĩlĩte?’ Kaingĩ, tũsũanĩaa nĩtwĩsĩ kĩla kĩtwaĩle vyũ. Ĩndĩ maũndũ ala tũũvoya no maeme kũtũuna kwa ĩvinda yĩasa. Ethĩwa twĩvoya ĩũlũ wa thĩna mũna, no vethĩwe na nzĩa nzeango ya kũũmina kwĩ ĩla tũũweta mboyanĩ. Na maũndũ amwe tũtonya kũvoya twĩkwe no methĩwe matosanĩte na kwenda kwa Yeova. (1 Yoa. 5:14) Kwa ngelekanyʼo, kwasũanĩa asyai meũkũlya Yeova atetheesye mwana woo aendeee kwĩkala ũwʼonĩ. Kĩu mavoyete ti kĩthũku. Ĩndĩ Yeova ndesa kũlasimĩthya mũndũ o na ũmwe amũthũkũme. Endaa ithyonthe, o vamwe na syana sitũ, twĩtwʼĩĩe ithyĩ ene kũmũthaitha. (Kũt. 10:​12, 13; 30:​19, 20) Kwoou asyai asu maĩlĩte kũmũkũlya Yeova amatetheesye makiite ngoo ya mwana woo nĩ kana kĩu kĩtume amwenda na aimwonaa ta mũnyanyae.—Nth. 22:6; Aev. 6:4. w23.11 21 ¶5; 23 ¶12

Nĩkĩ kũkiakisya angĩ nĩ nzĩa ya vata ya kũmonyʼa kana nĩtũmendete? Kwosana na ĩvuku yĩmwe yĩeleetye Mbivilia, ndeto “kũkiakianyʼa” ĩla Vaulo watũmĩie, yonanasya “kũũngama ũtee wa mũndũ ũmwĩkĩe vinya yĩla ũendeee kũngʼangʼana na thĩna mũna mũmũ.” Kwoou yĩla twakiakisya mwana-a-asa ũkũthĩna, twĩthĩawa tũimũtetheesya aũngame ĩngĩ na aiendeea kũmũthũkũma Yeova e mũĩkĩĩku. Na kĩla ĩvinda twamũkiakisya, twĩthĩawa tũyonanyʼa kana nĩtũmwendete. (2 Ako. 7:​6, 7, 13) Kwĩthĩwa na ĩnee nĩkũkonanĩtye mũno na kũkiakianyʼa. Ata? Mũndũ wĩ ĩnee nĩwĩthĩawa na wendi wa kũkiakisya angĩ na nũmatetheeasya makausya. Kwoou twambaa kwĩwʼĩa mũndũ ĩnee nĩ kana tũmũkiakisye. Kwoona ũndũ Vaulo woonanisye kana Yeova atũkiakiasya nũndũ nũtwĩwʼĩaa ĩnee. Aeleisye kana Yeova nĩ “Ĩthe wĩ tei mwingĩ, na Ngai wa ũkiakisyo wʼonthe.”—2 Ako. 1:3. w23.11 9-10 ¶8-10

Aatĩĩi onthe ma Klĩsto nĩmaĩle kwĩkala mesĩ kana mailea kũthĩnwʼa. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ya mũtũmwa Vaulo. Atavisye Aklĩsto ma Thesalonika ũũ: “Yĩla twaĩ vamwe nenyu, nĩtwamũtavasya kwĩ o tene kana tũkakwatwa nĩ thĩna, na ũu nowʼo kwaendie.” (1 Ath. 3:4) O na aandĩkĩie Akolintho ũũ: “Tũikwenda mũlee kũmanya, ana-a-asa, ĩũlũ wa mathĩna ala matũkwatie. [Tũyeesĩ] o na vanini kana nĩtũũvonoka.” (2 Ako. 1:8; 11:​23-27) O namo Aklĩsto ũmũnthĩ maĩle kwĩkala mesĩ mailea kũkwatwa nĩ mathĩna. (2 Tim. 3:12) Nũndũ wa kũmũĩkĩĩa Yesũ na kũmũatĩĩa no kwĩthĩwa anyanyau na andũ maku ma mũsyĩ maiũnyamaasya mũno. Kwʼo kwĩthĩwa wĩ mũĩkĩĩku maũndũnĩ onthe nĩkũtumĩte ũla ũkũandĩkĩte kana ala ũthũkũmaa namo maũmena? (Aevl. 13:18) Nĩwĩthĩwa ũvĩngawa nĩ silikalĩ nũndũ wa kũtavya angĩ wĩkwatyo ũla wĩ nawʼo? O na ethĩwa tũendeee kũmĩanĩsya na thĩna wĩva, Vaulo aisye kana nĩtwaĩle kũtana. w23.12 10-11 ¶9-10

Yakovo nĩwoomĩĩisye mathĩna maingĩ. Anae elĩ, Simeoni na Livai, nĩmaeteie mũsyĩ wake nthoni na matuma ĩsyĩtwa ya Yeova yĩvũthwʼa. O na eka ũu, kĩveti kyake kĩla wendete mũno, Lakeli, nĩkyakwie kĩisyaa mwana woo wa kelĩ. Na nũndũ wa yũa ĩvyũ yĩla yaĩ nthĩ yoo, nĩwalasimĩkie kũthamĩĩa nthĩ ya Misili e mũkũũ mũno. (Mwa. 35:​16-19; 37:28; 45:​9-11, 28) O na kau Yakovo nĩwakwatiwe nĩ mathĩna asu onthe, ndaaeka kũmũĩkĩĩa Yeova kana akaeka kũĩkĩĩa mawatho make. Nake Yeova nĩwaendeeie kũmwonyʼa kana nũmwĩtĩkĩlĩte. Kwa ngelekanyʼo, nĩwamũathimie Yakovo na malĩ mbingĩ. Na tũi na nzika kana nĩwamũtũngĩie Yeova mũvea mũno yĩla woonie mwanae, Yosevu, ĩngĩ, o na kau asũanĩaa kana aĩ akwie tene! Nũndũ Yakovo aĩ na ngwatanĩo nzeo na Yeova, nĩwavotie kũmĩĩsya mathĩna ala mamũkwatĩte. (Mwa. 30:43; 32:​9, 10; 46:​28-30) O naitũ yĩla twaendeea kwĩthĩwa na ngwatanĩo nzeo na Yeova, no tũvote kũmĩanĩsya na mathĩna ala matũkwata tũtataĩĩe. w23.04 15 ¶6-7

Mũandĩki wa Savuli ĩsu aĩ Ndaviti, na nĩwaeleisye ũndũ ũtaĩ na nzika kana Yeova nũmwendete na nĩwamũthĩnĩkĩaa. Nĩwaeleisye ngwatanĩo ndũmu ĩla waĩ nayo na Mũĩthi wake, Yeova. Nĩwamũekete Yeova amũtongoesye, na nĩwamũĩkĩĩe vyũ. Ndaviti nĩweesĩ kana Yeova akaendeea kũmwenda mĩthenya yonthe ya thayũ wake. Nĩ kyaũ kyatumĩte atethĩwa na nzika na ũndũ ũsu? Ndaviti nĩweesĩ kana Yeova nĩwamũthĩnĩkĩaa nũndũ mavinda onthe nĩwamũnengae kĩla waĩ na vata nakyo. O na ĩngĩ, nĩweesĩ kana Yeova aĩ Mũnyanyae na nĩwamwĩtĩkĩlĩte. Nĩkyo kĩtumi ũtaĩ na nzika kana o na akwatwa nĩ kyaũ, Yeova ndakalea kũmwĩanĩĩsya mavata make. Na nũndũ nĩwaĩkĩĩe kana Yeova nũmwendete na akamũthĩnĩkĩaa, kĩu nĩkyamũtetheeisye ndakemakĩe, na vandũ va ũu, ekalaa e mũtanu na e mwĩanĩe.—Sav. 16:11. w24.01 29 ¶12-13

Kuma ĩvinda ya Kaũ wa Kelĩ wa Nthĩ Yonthe nginya ũmũnthĩ, andũ ma Yeova nthĩnĩ wa nthĩ mbingĩ nĩmethĩĩtwe maitanĩa ũthasyo wa kũtavanyʼa. Na ũwʼo nĩ kana wĩa ũsu ũendeee nesa. Ũmũnthĩ, ana-a-asa ma Nzama Ĩla Ĩtongoesye mekwatasya Klĩsto amatongoesye. Mendaa myolooto ĩla meũnenga ana-a-asa yĩthĩwe yosanĩte na kĩla Yeova na Yesũ mekwenda. Na matũmĩaa asyaĩĩsya ma mũthyũlũlũko na atumĩa kũnenga ikundi myolooto ĩsu. Ana-a-asa ala matongoesye me “kwʼokonĩ [kwa Klĩsto] kwa aũme.” (Ũvu. 2:1) Nĩwʼo kana ana-a-asa asu no andũ me o na naĩ na nĩmavĩtasya. Kwa ngelekanyʼo, Mose na Yosua nĩmavĩtasya mavinda amwe. O namo atũmwa no mavĩtasya. (Mot. 20:12; Yos. 9:​14, 15; Alo. 3:23) Ĩndĩ nĩtũendeee kwĩyonea ũtheinĩ kana Klĩsto nũtongoesye ngombo ndĩkĩĩku na atumĩa asu manyuvĩtwe, na eendeea kwĩka ũu. Kwoou twĩ na itumi nzeo sya kũĩkĩĩa myolooto ĩla ũendeee kũtũnenga atũmĩĩte aũme asu ũnyuvĩte matũtongoesye. w24.02 23-24 ¶13-14

Ũmũnthĩ, no tũmũtanĩthye Yeova kwa kũtavya angĩ ũndũ tũmwendete mũno wĩana na ũndũ tũmũtũngĩaa mũvea. Yĩla twĩ ũtavanyʼanĩ, kĩeleelo kitũ kĩnene kĩthĩawa ne kũtetheesya angĩ methĩwe na ngwatanĩo nzeo na Yeova na mayĩthĩwa na woni ta witũ ĩũlũ wake. (Yak. 4:8) Nĩtũtanĩaa kwonyʼa andũ ũndũ Mbivilia ĩvuanĩtye nguma sya Yeova, ta wendo, ũsili wa katĩ, ũĩ, vinya, na nguma ingĩ. O na ĩngĩ, nĩtũmũtaĩaa Yeova na tũkamũtanĩthya yĩla tweeka kyonthe kĩla tũtonya tũatĩĩe ngelekanyʼo yake. Tweeka ũu, angĩ no mone kana twĩ kĩvathũkanyʼo na andũ ma nthĩ ĩno nthũku. (Mt. 5:​14-16) Yĩla tũkwĩka maũndũ ma kĩla mĩthenya twĩ vamwe namo, no tũmaelesye nĩkĩ twĩthĩawa twĩ kĩvathũkanyʼo. Kĩu nĩkĩtumaa ala me na ngoo nzeo mambĩĩa kũmũthaitha Ngai. Tweeka maũndũ asu, nĩtũmũtanĩthasya mũno.—1 Tim. 2:​3, 4. w24.02 10 ¶7

Nĩ kana wĩthĩwe mwana-a-asa mũimu, no nginya wĩthĩwe na ũtũĩka maũndũnĩ me kĩvathũkanyʼo. Kĩu kĩkaũtetheesya kwĩtĩkĩla ianda kĩkundinĩ, kũsũvĩa wĩa ũla ũtonya kũũtetheesya kwĩanĩsya mavata maku kana ma mũsyĩ waku, na kwĩthĩwa na ngwatanĩo nzeo na ala angĩ. Kwa ngelekanyʼo, ĩmanyĩsye nesa kũsoma na kũandĩka. Mbivilia yaĩtye kana mũndũ ũla ũsomaa Ndeto ya Ngai kĩla mũthenya na kũmĩvindĩĩsya ethĩawa e mũtanu na nũendeeaa nesa. (Sav. 1:​1-3) Eeka ũu, nũmanyaa mosũanĩo ma Yeova, na kĩu nĩkĩmũtetheeasya kũsũanĩa nesa na kũatĩĩa kĩla weemanyĩsya. (Nth. 1:​3, 4) Ana-a-asa na eĩtu-a-asa mendaa aũme ta asu nĩ kana mamamanyĩsye na maimanenga motao kuma Mbivilianĩ. Weethĩwa ũtonya kũsoma na kũandĩka nesa, ũkoombanasya maũvoo maseo o vamwe na maelesyo matonya kwĩkĩa ana-a-asa vinya. O na yĩla ũkwĩmanyĩsya, ũkeethĩwa ũtonya kũandĩka nesa maũndũ ala weewʼa maũtethya. O na ĩngĩ, ũkeethĩwa ũtonya kũandĩka maũndũ ala weemanyĩsya na kĩu kĩkaũtetheesya kwaka mũĩkĩĩo waku na kwĩkĩa ala angĩ vinya. w23.12 26-27 ¶9-11

Yĩla wĩ na wia, vindĩĩsya maũndũ ala Yeova ũkeka ĩvinda yũkĩte yĩla Satani ũkethĩwa avetangĩtwe. Wonanyʼo ũmwe waĩ ũmbanonĩ wa mĩthenya ĩtatũ wa 2014 nĩwoonanisye mwana-a-asa ũmwe na mũsyĩ wake maineenea ũndũ ĩandĩko ya 2 Timotheo 3:​1-5 yĩtonya kũsomwa ta kethĩwa yĩweta ũndũ maũndũ makethĩwa mailye nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ. Aisye: “Yĩla Ngai ũkatwʼĩkĩthya maũndũ meũ kũkeethĩwa mavinda ma ũtanu. Nũndũ andũ makeethĩwa mendene, mendete ũthwii wa kĩ-veva, me na wĩnyivyo, mamũtaĩaa Ngai, mewʼaa asyai, matũngaa mũvea, aĩkĩĩku, mendete mũno andũ moo ma mũsyĩ, mendete wĩwʼano, maneenaa nesa ĩũlũ wa andũ ala angĩ, mesiĩĩaa, auu, mendete ũseo, mate avũnyanĩi, mate ngũlũ, mate mĩtũlyo, mamwendete Ngai vandũ va kwenda motanu ma nthĩ, me na kĩkĩo kya wʼo kwa Ngai; thengeanĩa na andũ asu.” We nũneeneaa na mũsyĩ waku kana athaithi ala angĩ ĩũlũ wa ũndũ kũkethĩwa kũilye yĩla Ngai ũkatwʼĩkĩthya maũndũ meũ? w24.01 6 ¶13-14

Nĩ ũndũ wa kwendeesya ta kĩ kũmanya kana Yeova nĩwendeeawʼa nĩ andũ make me kĩkundi! Mbivilia yaĩtye: “Yeova nũtanĩaa andũ make.” (Sav. 149:4) Ĩndĩ mavinda angĩ, amwe no makwʼe ngoo na mayĩkũlya-ĩ, ‘We Yeova nĩwendeeawʼa ninyie?’ Ve athũkũmi aingĩ aĩkĩĩku ma Yeova mawetetwe Mbivilianĩ, ala mavinda amwe meewʼaa ve vinya kũĩkĩĩa kana Yeova nĩwendeeawʼa nĩmo. (1 Sam. 1:​6-10; Yovu 29:​2, 4; Sav. 51:11) Mbivilia nĩyonanĩtye nesa kana andũ me na naĩ no mamwendeesye Yeova. Tũtonya kwĩka ũu ata? Nĩ kwa kwonanyʼa kana nĩtũmũĩkĩĩe Yesũ Klĩsto na tũivatiswa. (Yoa. 3:16) Tweeka ũu, twĩthĩawa tũyonyʼa ala angĩ kana nĩtwĩlilĩte na nĩtũmwathĩte Ngai kana tũkeekaa kwenda kwake. (Meko 2:38; 3:19) Yeova nũtanaa mũno yĩla twoosa matambya asu nĩ kana twĩthĩwe na ngwatanĩo nzeo nake. Yĩla tweeka kyonthe kĩla tũtonya nĩ kana twĩanĩsye wĩvĩto witũ, Yeova nĩwendeeawʼa nithyĩ na nĩtũtwʼĩkaa anyanyae.—Sav. 25:14. w24.03 26 ¶1-2

No tũatĩĩe ngelekanyʼo ya amanyĩwʼa kwa kũendeea kũtavanyʼa o na ethĩwa silikalĩ nĩyaumya mwĩao tũeke. Twĩ na mũĩkĩĩo vyũ kana Yeova akatũtetheeasya yĩla twĩ ũtavanyʼanĩ. Kwoou voya ũkwate ũkũmbaũ na ũĩ. Mũkũlye Yeova aũtetheesye ũmĩanĩsye na mathĩna. Aingĩ maitũ nĩmaendeee kũmĩanĩsya na ũwau kana thĩna wĩ ngoonĩ, kũkwʼĩĩwa nĩ mũndũ mendete, thĩna wa mũsyĩ, kũthĩnwʼa, kana o thĩna ũngĩ. Na maũndũ angĩ ta mowau ma kũkwatanwʼa na makaũ nĩmatumĩte vethĩwa ve vinya kũmĩanĩsya na mathĩna ta asu. Kwoou mũtulũĩle Yeova ngoo yaku. Mũelesye ũndũ ũkwĩwʼa o ũndũ ũtonya kũelesya mũnyanyau. Ĩthĩwa na mũĩkĩĩo vyũ kana Yeova ‘nũkũthĩnĩkĩaa.’ (1 Vet. 5:​6, 7) Kũvoya na kĩthingʼĩĩsyo kũkatũtetheeasya ‘tũmĩĩsye yĩla twĩ thĩnanĩ.’ (Alo. 12:12) Yeova nĩwĩthĩawa esĩ maũndũ ala makwataa athaithi make na ‘nĩwĩwʼaa kũkaya kwoo.’—Sav. 145:​18, 19. w23.05 5-6 ¶12-15

Yĩla tũkwenda kwĩka ũtwi wa vata, nũseo twambe ‘kũmanya kwenda kwa Yeova nĩ kwĩva’ na ĩndĩ tũikũatĩĩa. (Aev. 5:17) Yĩla twamantha myolooto ya Mbivilia tũtonya kũtũmĩa tũyĩka ũtwi mũna, nĩ ta twĩthĩawa tũyenda Yeova atũtetheesye ũndũnĩ ũsu tũkwĩka. Na ĩndĩ yĩla twaatĩĩa myolooto ĩsu, tũkeethĩawa tũtonya kwĩka motwi maseo. “Ũla mũthũku,” Satani, endaa twĩkale tũkwatanĩte mũno na maũndũ ma nthĩ ĩno nginya twaĩwe nĩ ĩvinda ya kũmũthũkũma Ngai. (1 Yoa. 5:19) Mũklĩsto no ambĩĩe kũvĩtya mbee syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ, kĩsomo, kana wĩa, vandũ va kũvĩtya mbee maũndũ ala ũtonya kwĩka ũthũkũminĩ wa Yeova. Ũndũ ta ũsu ũkekĩka, wĩthĩwa ũyonanyʼa kana nĩwaambĩĩie kũsũanĩa ta andũ ala matamũthũkũmaa Yeova. Nĩ wʼo kana maũndũ asu ti mathũku, ĩndĩ tũyaĩlĩte kũmetĩkĩlya methĩwe nemo ma vata vyũ thayũnĩ witũ. w24.03 24 ¶16-17