Julio
Martes 1 tí julio
Ke̱ʼéra ña̱ʼa va̱ʼa ta sa̱ndáʼara ndiʼi na̱ xi̱xoʼvi̱ (Hech. 10:38).
Ta̱ Jesús va̱ʼaní ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií Jehová ta saátu ña̱ ndákanixi̱níra. Ta ta̱ Jesús ni̱na̱ʼa̱ra ndiʼi ña̱yóʼo xíʼin ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nra ta saátu xíʼin ña̱ xi̱keʼéra, tá kúú tá xi̱keʼéra milagro (Juan 14:9). ¿Ndáaña̱ kivi sakúaʼayó xíʼin milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús? Ña sákua’ayó kúú ña̱ mií Jehová xíʼin ta̱ Jesús kúʼvi̱ní-inina xínina miíyó. Tá ni̱xi̱yo ta̱ Jesús nu̱ú ñuʼú yóʼo, ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ kúʼvi̱ní-inira xínira miíyó, chi xi̱niñúʼura ndee̱ ña̱ ta̱xi yivára ndaʼa̱ra ña̱ ke̱ʼéra milagro tasaá chi̱ndeétáʼanra xíʼin na̱ yiví na̱ xi̱xoʼvi̱. Iin yichi̱, u̱vi̱ na̱ kúáa ka̱na kóʼónara ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinna (Mat. 20:30-34). Ña̱ texto yóʼo káʼa̱nña ña̱ “ku̱ndáʼviní-inira xi̱nirana” ña̱kán nda̱kunára nu̱úna ta va̱ʼa nda̱kotona. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱ndáʼviní-inira xi̱nira na̱ yiví, ta̱xira ña̱ xi̱xina ta sa̱ndáʼara iin ta̱ xi̱kuumií lepra (Mat. 15:32; Mar. 1:41). Ña̱kán kándíxayó ña̱ kúʼvi̱ní-ini Jehová xíʼin ta̱ Jesús xínina miíyó, ta tá xítona xóʼvi̱yó kúsuchíní-inina xíʼinyó (Luc. 1:78; 1 Ped. 5:7). Ta si̱lóʼo kúma̱ní ña̱ kixaa̱ ki̱vi̱ ña̱ sandíʼi-xa̱ʼa̱na ndiʼi tu̱ndóʼo ña̱ sáxo̱ʼvi̱ miíyó. w23.04 3 párr. 4, 5
Miércoles 2 tí julio
Ndóʼó na̱ kúʼvi̱-ini xíni Jehová, kundasíndó ña̱ kini. Ta̱yóʼo ndáara na̱ ndixa xíka nda̱kú xíʼinra; sáka̱kurana ndaʼa̱ na̱ ndi̱va̱ʼa-ini (Sal. 97:10).
Xíniñúʼu kuxíkáyó nu̱ú ña̱ʼa ña̱ kivi chikaa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa xi̱níyó, tá kúú ña̱ íyo ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa yóʼo. Ña̱ va̱ʼa kundaayó ña̱ ndákanixi̱níyó xíniñúʼu kaʼviyó Biblia ta ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña, ku̱ʼu̱nyó reunión ta keeyó natúʼunyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ta Jehová káʼa̱nra xíʼinyó ña̱ va̱ása taxira ya̱ʼayó nu̱ú iin tu̱ndóʼo ña̱ kǒo kundeé-iniyó xíʼin (1 Cor. 10:12, 13). Ña̱ va̱ʼa nda̱kú koo iniyó xíʼin Jehová tiempo so̱ndíʼi ña̱ ndóoyó vitin. Jehová kúni̱ra ná ka̱ʼa̱nyó xíʼinra xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ ndóʼoyó (Sal. 62:8). Ndasakáʼnura ta taxiún tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ra xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ kéʼéra xa̱ʼún. Ka̱ʼa̱n xíʼinra ná chindeétáʼanra xíʼún ña̱ ndakú koo iniún ña̱ natúʼún xa̱ʼa̱ra. Ta saátu ña̱ chindeétáʼanra xíʼún ña̱ ya̱ʼún nu̱ú tu̱ndóʼo ta kǒo keʼún ña̱ va̱ása va̱ʼa. Kǒo taxiún ña̱ kasi nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa á na̱ yiví nu̱ún ña̱ ka̱ʼún xíʼin Jehová. w23.05 7 párr. 17, 18
Jueves 3 tí julio
Ná kundi̱ʼi̱ní-iniyó xa̱ʼa̱ táʼanyó […], ná chika̱a̱yó ndee̱ xíʼin táʼanyó (Heb. 10:24, 25).
¿Nda̱chun xáʼa̱nyó reunión? Saáchi kúni̱yó ndasakáʼnuyó Jehová (Sal. 26:12; 111:1). Tá xáʼa̱nyó reunión chíkaa̱yó ndee̱ xíʼin táʼanyó chi tiempo ña̱ yo̱ʼvi̱ní kúú ña̱ ndóoyó (1 Tes. 5:11). Tá táxiyó comentario, saá kúú ña̱ kéʼéyó u̱vi̱ saá ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo. Soo íyo sava ña̱ kivi kasi nu̱úyó ña̱ keʼéyó ña̱yóʼo: ña̱ kivi kixáʼayó yi̱ʼvíníyó ta va̱ása taxikayó comentario, á ña̱ ku̱a̱ʼání yichi̱ ndáni̱ʼiyó ndaʼa̱yó ta sana kǒo táxina ndiʼi comentario ndaʼa̱yó. Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ ndáyáʼviní ku̱ʼu̱nyó reunión, ta ndáyáʼviní “chikaa̱yó ndee̱ xíʼin táʼanyó”. Tá ná ndakanixi̱níyó ña̱ kivi chindeétáʼan comentarioyó xíʼin na̱ hermano ni loʼoníña, saá kúú ña̱ va̱ása yi̱ʼvíkayó taxiyóña. Soo tá kǒo kívi taxiyó comentario nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱yó, kusi̱íníva-iniyó tá xítoyó ña̱ táxi inkana comentario (1 Ped. 3:8). w23.04 20 párr. 1-3
Viernes 4 tí julio
Ndikóndó chí ñuu Jerusalén [...] ta ndasava̱ʼandó veʼe Jehová (Esd. 1:3).
Xa̱a̱ 70 ku̱i̱ya̱ kúú ña̱ ndóo na̱ judío chí ñuu Babilonia tá ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinna ña̱ kivi ndikó tukuna chí ñuu Israel (Esd. 1:2-4). Ta mií Jehová kúú ta̱ chindeétáʼan xíʼinna ña̱ va̱ʼa ndikóna. Na̱ ñuu Babilonia va̱ása níxi̱sañákana na̱ xi̱ndakiʼinna xi̱xaʼa̱n xíʼinna chí ñuuna (Is. 14:4, 17). Tá ndi̱ʼi-xa̱ʼa̱ na̱ chíñu ñuu Babilonia, saá ki̱xáʼa inkana xáʼndachíñuna, ta na̱yóʼo kúú na̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin na̱ judío ña̱ kivi ndikó tukuna ñuuna. Xa̱ʼa̱ ña̱kán, ndiʼi na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ veʼena xi̱niñúʼu ndaka̱xinna ndáaña keʼéna, ndo̱ona ñuu Babilonia á ndikóna ñuu Israel. Ta sana i̱xayo̱ʼvi̱va ña̱yóʼo xíʼin savana. Sava na̱ judío xa̱a̱ ku̱chéenívana ta kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna saáchi xíkání xi̱kindo̱o ñuu Israel. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání na̱ judío ka̱kuna chí ñuu Babilonia va̱ása níxi̱xini̱na inkaka ñuu. Ta xi̱ndakanixi̱nína ña̱ ñuu na̱ xi̱ína na̱ xi̱ndoo tiempo xi̱naʼáva xi̱kuuña ta su̱ví ñuu miína níxi̱yoña. Ta saátu sava na̱ judío na̱ xi̱ndoo chí Babilonia na̱ ku̱i̱ká ni̱xa̱a̱na ndu̱una. Ña̱kán sana i̱xayo̱ʼvi̱vaña xíʼinna sandákoona veʼena xíʼin ndiʼi ña̱ʼa ña̱ xi̱kuumiína ta ku̱ʼu̱nna kundoona iin ñuu ña̱ va̱ása xíni̱na. w23.05 14 párr. 1, 2
Sábado 5 tí julio
Koo tu̱ʼvandó (Mat. 24:44).
Tu̱ʼun Ndióxi̱ chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kundeé-iniyó, ña̱ kundáʼvi-iniyó kuniyó inkana xíʼin ña̱ kuʼvi̱-iniyó kuniyóna. Lucas 21:19 káchiña: “Tá ná kundeé-inindó saá kúú ña̱ ka̱kundó”. Colosenses 3:12 káchiña: “Kundáʼvi-inindó kunindó inkana”. 1 Tesalonicenses 4:9, 10 káchiña: “Saáchi mií Ndióxi̱ kúú ta̱ sánáʼa̱ ndóʼó ndáa ki̱ʼva kuʼvi̱-inindó kunitáʼanndó. […] Soo káʼa̱nndi̱ xíʼinndó ñaniyó ña̱ ná ndakundeékandó keʼéndó ña̱yóʼo”. Tu̱ʼun yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nnaña xíʼin na̱ cristiano na̱ xa̱a̱ va̱ʼaní xi̱keʼé u̱ni̱ saá ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo. Soo xi̱niñúʼu chikaa̱kana ndee̱ ña̱ keʼénaña. Ta saátu xíniñúʼu keʼé miíún tiempo vitin. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼún ña̱ keʼún ña̱yóʼo? Xíniñúʼu sakúaʼún xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé na̱ cristiano na̱ ni̱xi̱yo tá siglo nu̱ú ña̱ va̱ʼa na̱ʼa̱na ña̱yóʼo, ta ndáa ki̱ʼva kundikún yichi̱na. Ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼún ña̱ koo tu̱ʼvaún tá ná kixaa̱ ña̱ gran tribulación. Ña̱kán, tá ná kixáʼa ña̱ gran tribulación xa̱a̱ chikaa̱-iniún ña̱ kundeé-iniún ta kǒo yi̱ʼvíkaún. w23.07 3 párr. 4, 8
Domingo 6 tí julio
Koo iin yichi̱, ña̱ kunaní Yichi̱ ña̱ Yi̱i̱ (Is. 35:8).
Yichi̱ yóʼo va̱ʼaní chíndeétáʼanña xíʼinyó ña̱ ndakundeéyó ndasakáʼnuyó Jehová tiempo vitin ta chí nu̱únínu ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinyó ti̱xin Reinora. Ña̱kán va̱ása xíniñúʼu sandákooyó ña̱ ku̱ʼu̱nyó yichi̱ yóʼo, ni kúúyó na̱ ku̱ʼu̱n chí ndiví á na̱ kundoo nu̱ú ñuʼú yóʼo (Juan 10:16). Nda̱a̱ tá ku̱i̱ya̱ 1919 ku̱a̱ʼání na̱ ta̱a, ná ñaʼá xíʼin na̱ va̱lí kéena ti̱xin Babilonia ña̱ káʼnu ña̱ ndísochíñu xíʼin ndiʼi na̱ veʼe-ñu̱ʼu vatá ta xa̱a̱ xíkana nu̱ú yichi̱ yóʼo. Jehová sa̱kútaʼara ndiʼi ña̱ʼa ña̱ kivi kasi nu̱ú na̱ judío ña̱ ndikóna ñuu Israel (Is. 57:14). ¿Á saátu kéʼéra xíʼin “Yichi̱ ña̱ Yi̱i̱” ña̱ xíkayó nu̱ú tiempo vitin? Saá kéʼévara. Saáchi ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ chí sa̱tá tá kúma̱níka kixáʼa ku̱i̱ya̱ 1919, Jehová ki̱xáʼara xíniñúʼura sava na̱ ta̱a ña̱ va̱ʼa ndasaviína yichi̱ yóʼo (chitáʼanña xíʼin Isaías 40:3). Na̱ ta̱a yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ nda̱savií yichi̱ nu̱ú kakayó saá íyona, chi ña̱ ke̱ʼéna chi̱ndeétáʼanña xíʼin na̱ yiví na̱ kúni̱ ndasakáʼnu Jehová ña̱ va̱ʼa sandákoona ña̱ veʼe-ñu̱ʼu vatá tasaá kixáʼana ndasakáʼnuna iinlá mií Jehová. w23.05 15, 16 párr. 8, 9
Lunes 7 tí julio
Kachíñundó nu̱ú Jehová xíʼin ña̱ si̱í-ini. Ki̱ʼvindó nu̱ú íyora xíʼin ña̱ si̱í-ini (Sal. 100:2).
Jehová kúni̱ra ña̱ ná ndasakáʼnuyóra xíʼin ndiʼi níma̱yó ta ná kusi̱í-iniyó keʼéyó ña̱yóʼo (2 Cor. 9:7). Tá saá, ¿nda̱chun chikaa̱yó ndee̱ ña̱ keʼéyó iin ña̱ʼa tá kǒo kútóoyó keʼéyóña? Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ta̱ apóstol Pablo. Ta̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Xáʼndachíñui̱ nu̱ú ku̱ñui̱ nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼin iin na̱ esclavo” (1 Cor. 9:25-27). Ta̱ Pablo i̱xandúxa̱ra xíʼin miíra ña̱ keʼéra ña̱ xi̱kuni̱ Jehová, ni sava yichi̱ kǒo níxi̱kusi̱í-inira keʼéraña. ¿Á xi̱kusi̱í-ini Jehová xíʼin chiñu ña̱ xi̱keʼé ta̱ Pablo? Xi̱kusi̱íva-inira xíʼinña. Ta ta̱xira ña̱ va̱ʼa nda̱ʼara xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéra ña̱yóʼo (2 Tim. 4:7, 8). Jehová va̱ʼaní kúnira tá chíkaa̱yó ndee̱ ña̱ keʼéyó iin ña̱ʼa ni kǒo kúsi̱í-iniyó keʼéyóña. ¿Nda̱chun? Saáchi kéʼéyóña xa̱ʼa̱ ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyóra, ni sava yichi̱ kǒo kútóoyó ña̱ nda̱kaxinyó keʼéyó. Nda̱a̱ táki̱ʼva ta̱xi Jehová ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ ta̱ Pablo saátu taxiraña ndaʼa̱ miíyó tá chíkaa̱níyó ndee̱ (Sal. 126:5). Ta tá xítoyó ña̱ chíndeétáʼan Jehová xíʼinyó ña̱ saxínuyó iin ña̱ nda̱kaxinyó keʼéyó, ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kusi̱íka-iniyó kachíñuyó nu̱úra. w23.05 29 párr. 9, 10
Martes 8 tí julio
Ki̱vi̱ Jehová kixiña (1 Tes. 5:2).
Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá ná kixaa̱ ki̱vi̱ káʼnu Jehová va̱ása ka̱ku na̱ yiví na̱ íyo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ kísi̱. Iin na̱ yiví na̱ kísi̱ va̱ása kíʼinna kuenta ndáa ki̱ʼva yáʼa tiempo, xa̱ʼa̱ ña̱kán va̱ása kúnda̱a̱-inina tá kúu iin ña̱ʼa ña̱ ndáyáʼviní. Ta kǒo kívi keʼéna nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa. Ta ki̱ʼva saá ndóʼo ku̱a̱ʼání na̱ yiví na̱ ndóo tiempo vitin: táki̱ʼva íyo na̱ kísi̱ saá íyona (Rom. 11:8). Va̱ása kándíxana ña̱ íyoyó “tiempo nu̱ú ndíʼi” ta ni va̱ása kándíxana ña xa̱a̱ ku̱yatinní va̱xi ña̱ gran tribulación (2 Ped. 3:3, 4). Soo miíyó ndíku̱nyó consejo ña̱ ta̱xi ta̱ apóstol Pablo, ña̱ ndáyáʼviní ña̱ kunditoyó ta va̱ása ku̱su̱nyó (1 Tes. 5:6). Xíniñúʼu kúee koo iniyó ta va̱ása kamaní keʼéyó iin ña̱ʼa, ¿nda̱chun? Saáchi kivi kamaní sáxinu̱na-iniyó ña̱ ki̱ʼviyó xíʼin ña̱ política á inkaka ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo. Ta nani kúyatin ña̱ kixaa̱ ki̱vi̱ Jehová, ixayo̱ʼvi̱níkaña xíʼinyó ña̱ vií koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó. Soo espíritu santo Jehová kúú ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kǒo ndi̱ʼi̱ní-iniyó tasaá vií koo ña̱ ndaka̱xinyó keʼéyó (Luc. 12:11, 12). w23.06 10 párr. 6, 7
Miércoles 9 tí julio
Táta káʼnu Jehová, ixaún ña̱ ma̱ní ndakaʼún xa̱ʼíi̱. Ndióxi̱ miíi̱ [...], taxiún ndee̱ ndaʼíi̱ (Juec. 16:28).
¿Ndáaña kúú ña̱ siʼna ndákaʼún xa̱ʼa̱ tá káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ta̱ Sansón? Sana ña̱ ndákaʼún xa̱ʼa̱ kúú ña̱ ndakúní ni̱xi̱yora. Ni ndakúní ni̱xi̱yo ta̱ Sansón soo ke̱ʼévara sava ña̱ va̱ása va̱ʼa ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ni̱xo̱ʼvi̱níra. Ni saá Jehová xi̱tora ndiʼi ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéra ta ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ka̱ʼyi̱ ña̱ ndo̱ʼora nu̱ú Biblia ña̱ va̱ʼa sakúaʼayó xa̱ʼa̱ra. Jehová xi̱niñúʼura ta̱ Sansón ña̱ va̱ʼa keʼéra ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa̱ na̱ ñuura Israel. Tá ni̱ya̱ʼa ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Sansón, Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ apóstol Pablo ña̱ kaʼyíra ki̱vi̱ ta̱ Sansón nu̱ú iin lista nu̱ú va̱xi ki̱vi̱ ndiʼi na̱ va̱ʼaní xi̱kandíxa Jehová (Heb. 11:32-34). Ta̱ Sansón xi̱ndaaní-inira Jehová ni ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo. Ña̱kán, kivi sakúaʼayó xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼora xíʼin ña̱ ke̱ʼéra. w23.09 2 párr. 1, 2
Jueves 10 tí julio
Ndukúndó ña̱ xíniñúʼundó nu̱úra (Filip. 4:6).
Inka ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kundeé-iniyó kúú ña̱ ka̱ʼa̱n ni̱ʼiyó xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼoyó (1 Tes. 5:17). Sana kǒoví tu̱ndóʼo ña̱ ndeé yáʼún nu̱ú vitin. Soo, ¿ndáaña keʼún tá sáa̱ún á ndíʼi̱-iniún ta kǒo xíni̱ún ndáaña keʼún? Tá ndóʼún ña̱yóʼo, ¿á káʼún xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼún? Tá saá kéʼún, ña̱yóʼo chindeétáʼan xíʼún ña̱ ka̱ʼún xíʼinra tá ná kixi tu̱ndóʼo ña̱ yo̱ʼvi̱ka nu̱ún chí nu̱únínu. Saá kivi kandíxaún ña̱ mií Ndióxi̱ xíni̱ra ama kúú ña̱ chindeétáʼanra xíʼún ta ndáa ki̱ʼva keʼéraña (Sal. 27:1, 3). Tá tiempo vitin kúndeé-iniyó tá yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo saá kúú ña̱ kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱ú ña̱ gran tribulación (Rom. 5:3). ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱yóʼo? Ku̱a̱ʼání na̱ hermano káʼa̱nna ña̱ tá kúndeé-inina yáʼana nu̱ú iin tu̱ndóʼo ña̱yóʼo ndásandakúña-inina ña̱ kundeé-inina ya̱ʼana nu̱ú inkaña, tá kíʼinna kuenta ña̱ mií Jehová kúú ta̱ chíndeétáʼan xíʼinna tá yáʼana nu̱ú tu̱ndóʼo saá kúú ña̱ kándíxaníkana ña̱ miíra chindeétáʼan xíʼinna tá ná kixi inkaka tu̱ndóʼo nu̱úna (Sant. 1:2-4). w23.07 3 párr. 7, 8
Viernes 11 tí julio
Na̱ʼi̱ ña̱ va̱ʼa-inii̱ xíʼún (Gén. 19:21).
Va̱ʼaní ndákanixi̱ní Jehová saáchi va̱ʼaní-inira ta kúndáʼvi-inira xínina na̱ yiví, tá kúú ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ vitá-inira tá xa̱a̱ ku̱nu̱mí sandíʼi-xa̱ʼa̱ra na̱ yiví na̱ ni̱xi̱yo Sodoma. Jehová xi̱niñúʼura na̱ ángel ña̱ ku̱ʼu̱nna ka̱ʼa̱nna xíʼin ta̱ Lot ña̱ ná kunura ku̱ʼu̱nra chí yuku̱ saáchi sandíʼi-xa̱ʼa̱na ñuu nu̱ú íyora. Soo ta̱ Lot ni̱yi̱ʼvíra ku̱ʼu̱nra chí yuku̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán xa̱kundáʼvira nu̱ú Jehová, ña̱ ná taxira ku̱ʼu̱nra xíʼin na̱ veʼera chí ñuu Zóar, iin ñuu loʼo ña̱ nda̱kanixi̱ní Jehová sandíʼi-xa̱ʼa̱ra. Kiviva ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Lot ña̱ keʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra, soo va̱ása ní ixandúxa̱víra xíʼinra, chi xi̱niso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Lot ta va̱ása nísandíʼi-xa̱ʼa̱ra ñuu Zóar (Gén. 19:18-22). Tá ni̱ya̱ʼa ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱ saátu ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ ku̱ndáʼvi-inira xi̱nira na̱ ñuu Nínive. Xa̱ʼa̱ ña̱kán chi̱ndaʼára ta̱ profeta Jonás ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ ñuu kán ña̱ sandíʼi-xa̱ʼa̱ra ndiʼina xa̱ʼa̱ ña̱ kininí xi̱keʼéna. Soo xa̱ʼa̱ ña̱ ndi̱kó-inina, Jehová i̱xakáʼnu-inira xa̱ʼa̱na ta kǒo nísandíʼi-xa̱ʼa̱rana (Jon. 3:1, 10; 4:10, 11). w23.07 21 párr. 5
Sábado 12 tí julio
Ta xa̱ʼnína [ta̱ Jehoás], soo kǒo nísandúxu̱nnara chí nu̱ú xi̱nduxu̱n na̱ rey (2 Crón. 24:25).
¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jehoás? Ta̱yóʼo ni̱xi̱yora táki̱ʼva íyo iin yitu̱n tú va̱ása kúnu ñúʼu ti̱oʼo á yoʼo̱, saáchi ta̱ su̱tu̱ káʼnu Jehoiadá kúú ta̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ ndasakáʼnura Jehová. Soo tá ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jehoiadá, ta̱ Jehoás kǒo níndasakáʼnukara Jehová ta ki̱xáʼara ndásakáʼnura ndióxi̱ vatá. Ña̱kán íyo iin ña̱ ndáyáʼviní sákuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo: tá ndiʼi tiempo ná kundatuyó ña̱ ka̱ʼa̱n na̱ veʼeyó á na̱ hermano xíʼinyó ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa ndasakáʼnuyó Jehová, ña̱yóʼo kǒo chindeétáʼanña xíʼinyó, saáchi tá kǒoka na̱yóʼo íyo xíʼinyó kivi kixáʼayó kuxíkáyó nu̱ú Jehová. Ña̱kán ña̱ xíniñúʼu keʼé iin tá iinyó kúú, ña̱ kaʼviyó Biblia, ña̱ ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña ta ka̱ʼa̱n ni̱ʼiyó xíʼin Ndióxi̱. Tá ná keʼéyó ña̱yóʼo, saá kúú ña̱ xa̱a̱yó kuʼvi̱ní-iniyó kuniyó Jehová ta ixato̱ʼóyóra (Jer. 17:7, 8; Col. 2:6, 7). Jehová kǒo káʼa̱nra xíʼinyó keʼéyó iin ña̱ʼa ña̱ va̱ása kivi keʼéyó. Ña̱ kúni̱ Jehová keʼéyó va̱xiña nu̱ú Eclesiastés 12:13, ña̱yóʼo káchiña: “Ixato̱ʼó Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ ta keʼé ña̱ káʼa̱nra, chi ndiʼi ña̱yóʼo kúú ña̱ xíniñúʼu keʼé iin na̱ yiví”. Tá íxato̱ʼóyó Jehová saá kúú ña̱ va̱ʼaní kitáʼanyó xíʼinra ta nda̱kúní koo iniyó xíʼinra tá ná kixi tu̱ndóʼo nu̱úyó, nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Abdías xíʼin ta̱ Jehoiadá. w23.06 19 párr. 17-19
Domingo 13 tí julio
Ndásaxa̱ái̱ ndiʼi ña̱ʼa (Apoc. 21:5).
Ta̱ apóstol Juan ka̱ʼyira: “Ta̱ íyo nu̱ú trono ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo” (Apoc. 21:5a). Tu̱ʼun yóʼo ndáyáʼviníña, saáchi u̱ni̱ yichi̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ koo chí nu̱únínu nu̱ú visión ña̱ xi̱ni ta̱ apóstol Juan. Ta ña̱ káʼa̱nyó xa̱ʼa̱ yóʼo xi̱kuu iinña. Mií Jehová ni̱ka̱ʼa̱n ña̱yóʼo ta kǒo níxiniñúʼura na̱ ángel á ta̱ Jesús ña̱ ka̱ʼa̱nnaña. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, kándíxaníyó ña̱ va̱xi nu̱ú tutu Apocalipsis chi Jehová kǒo kívi sandáʼvira (Tito 1:2). Ña̱kán kǒo xíka-iniyó ña̱ xi̱nuva ña̱ káʼa̱n Apocalipsis 21:5, 6. Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra “Ndásaxa̱ái̱ ndiʼi ña̱ʼa”. Xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ koo chí nu̱únínu káʼa̱n Jehová, soo nu̱ú miíra nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ xa̱a̱ kéʼéra saá íyoña. Ta xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ña̱ saxínuvaraña (Is. 46:10). w23.11 3 párr. 7, 8
Lunes 14 tí julio
Tasaá ki̱ta ta̱ Pedro ta xa̱kuníra xa̱ʼa̱ ña̱ ndeéní ku̱suchí-inira (Mat. 26:75).
Ta̱ apóstol Pedro xi̱niñúʼu chikaa̱ra ndee̱ ña̱ ndakundeéra keʼékara ña̱ va̱ʼa. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ sava ña̱ʼa ña̱ xi̱niñúʼu viíníka keʼéra. Tá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús ña̱ xíniñúʼu xo̱ʼvi̱ra ta kuvira ña̱ va̱ʼa sáxi̱nura ña̱ káʼa̱n profecía, ta̱ Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ kǒo xíniñúʼuví kuvira (Mar. 8:31-33). Ku̱a̱ʼá yichi̱, ta̱ Pedro xíʼin inkaka na̱ apóstol ni̱ka̱ʼa̱n kúáchina xa̱ʼa̱ ndáana kúú na̱ káʼnuka nu̱ú táʼanna (Mar. 9:33, 34). Ñuú tá ti̱inna ta̱ Jesús, ta̱ Pedro ni̱sa̱a̱níra ta xa̱ʼndara so̱ʼo iin ta̱a (Juan 18:10). Ta mií ñuú saá xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱yi̱ʼvíra, u̱ni̱ yichi̱ ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kǒo xíni̱ra ta̱ Jesús (Mar. 14:66-72). Xa̱ʼa ña̱yóʼo, ku̱suchíní-inira ta xa̱kuníra. Ta̱ Pedro nda̱kavaní-inira xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéra, soo ta̱ Jesús kǒo níndakanixi̱níra ña̱ va̱ása ndáyáʼvikara. Tá nda̱taku ta̱ Jesús ni̱ndaka̱tu̱ʼúnra ta̱ Pedro á kúʼvi̱-inira xínirara, ta tándi̱ʼi ta̱xira iin chiñu ña̱ ndáyáʼviní ndaʼa̱ra, ña̱ kundaara ndikachi válí sa̱na ta̱ Jesús (Juan 21:15-17). Ni̱kusi̱íní-ini ta̱ Pedro xíʼin chiñu ña̱ ta̱xi ta̱ Jesús ndaʼa̱ra. Ña̱kán, ñuu Jerusalén ni̱xi̱yora tá Pentecostés, ta miíra xíʼin inkakana xi̱kuu na̱ nu̱ú na̱ nda̱kiʼin espíritu santo i̱xaa Ndióxi̱. w23.09 22 párr. 6, 7
Martes 15 tí julio
Kundaa ndikachi válí sa̱na̱i̱ (Juan 21:16).
Ta̱ apóstol Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin inka na̱ anciano: “Kundaandó na̱ congregación” (1 Ped. 5:1-4). Na̱ anciano kúʼvi̱níva-inina xínina na̱ hermano ta ndáanana. Soo, sava yichi̱ ndákanixi̱nína ña̱ kǒo kuchiñuna keʼéna chiñu yóʼo, xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání chiñu íyo nu̱úna á ña̱ xa̱a̱ ku̱naána. Tá saá ndóʼún, ¿ndáaña kivi keʼún? Ka̱ʼa̱n xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼún. Ta̱ Pedro ka̱ʼyíra: “Tá íyo iin ndóʼó na̱ chíndeétáʼan xíʼin inkana, na̱ʼa̱ndó ña̱ xíniñúʼundó ndee̱ ña̱ táxi Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa keʼéndó ña̱yóʼo” (1 Ped. 4:11). Sana na̱ hermano yáʼana nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ kǒo kívi nduvií tiempo vitin. Soo, ndakaʼán chi ta̱ Jesús kúú ta̱ va̱ʼaníka chindeétáʼan xíʼinna ta sandíkora-inina tiempo vitin ta saátu ñuyǐví xa̱á. Ña̱ kúni̱ Jehová keʼé na̱ anciano kúú ña̱ kuʼvi̱-inina kunina na̱ hermano, ña̱ kundaanana ta saátu ña̱ chinúuna iin yichi̱ va̱ʼa nu̱úna. w23.09 29, 30 párr. 13, 14
Miércoles 16 tí julio
Jehová kúnda̱a̱-inira ña̱ va̱ása ndáyáʼviví ña̱ ndákanixi̱ní na̱ yiví ndíchi (1 Cor. 3:20).
Kǒo xíniñúʼu ndakanixi̱níyo nda̱a̱ táki̱’va ndákanixi̱ní na̱ yiví na̱ kǒo ndásakáʼnu Jehová. Tá ná kixáʼayó ndakanixi̱níyó nda̱a̱ táki̱ʼva ndákanixi̱ní na̱ yiví kivi kuxíkayó nu̱ú Jehová ta kǒo ndasakáʼnukayóra ta ni kǒo kuniso̱ʼokayó ña̱ káʼa̱nra (1 Cor. 3:19). “Ña̱ ndíchi ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo” chíkaa̱ña-iniyó ña̱ keʼéyó ña̱ʼa ña̱ kútóo miíyó. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼo na̱ congregación ña̱ Pérgamo xíʼin ña̱ Tiatira. Sava na̱ cristiano ki̱xáʼana kéʼéna nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱keʼé na̱ yiví na̱ xi̱ndoo ñuu kán, saáchi na̱ yiví kán xi̱kisi̱na xíʼin na̱ kǒo nítindaʼa̱ xíʼinna ta xi̱ndasakáʼnuna ndióxi̱ vatá. Káxiní íyo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús xíʼin na̱ cristiano, saáchi xi̱taxina ña̱ xi̱keʼéna ña̱ kini ti̱xin u̱vi̱ saá congregación kán (Apoc. 2:14, 20). Tiempo vitin, sava na̱ yiví kúni̱na ña̱ ná ndakanixi̱níyó nda̱a̱ táki̱ʼva ndákanixi̱nína ta kúni̱na ña̱ ná keʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé miína, ña̱ kǒo kuniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n Jehová xíʼinyó. Ta sava na̱yóʼo kúú na̱ veʼeyó á na̱ xíni̱táʼanyó xíʼin. Sana kivi ka̱ʼa̱nna xíʼinyó ña̱ kiviva keʼéyó ña̱ kúni̱ miíyó ta saátu ña̱ kǒo chíndeétáʼanví ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia xíʼinyó saáchi xa̱a̱ yatáníña. Sava yichi̱ kúni̱yó ña̱ káxiní ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinyó nu̱ú tu̱ʼunra ndáaña kúú ña̱ xíniñúʼu keʼéyó. Ta nda̱a̱ sava yichi̱ kúni̱yó kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo va̱xi nu̱ú Biblia (1 Cor. 4:6). w23.07 16 párr. 10, 11
Jueves 17 tí julio
Na̱ ndixa kúú migoyó ndiʼi tiempo kúʼvi̱-inina xínina miíyó, tá íyo tu̱ndóʼo nu̱úyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ñaniyó á ku̱ʼvayó saá íyona xíʼinyó (Prov. 17:17).
Ñá María, si’í ta̱ Jesús, xi̱niñúʼu chindeétáʼanna xíʼinñá ña̱ va̱ʼa sáxi̱nuñá ña̱ ndu̱kú Jehová nu̱úñá. Saáchi ni̱ke̱e se̱ʼeñá, soo kǒo yii̱ñá níxi̱yo. Kǒo níxi̱kunda̱a̱-iniñá ndáa ki̱ʼva sákuaʼnuñá na̱ va̱lí chi kǒo se̱ʼeñá níxi̱yo, soo xi̱niñúʼu sákuaʼnuñá se̱ʼe Ndióxi̱. Ni iin yichi̱ ta̱ʼán ku̱su̱nñá xíʼin ni iin ta̱a, soo xi̱niñúʼu ka̱ʼa̱nñá xíʼin ta̱ José chi ta̱yóʼo kúú ta̱ tindaʼa̱ xíʼinñá ña̱ xa̱a̱ ñúʼuva se̱ʼeñá (Luc. 1:26-33). ¿Ndáa ki̱ʼva nda̱kiʼin ñá María ndee̱ ña̱ va̱ʼa sáxi̱nuñá chiñu ña̱ xa̱ʼnda Jehová nu̱úñá? Ni̱ka̱ʼa̱nñá xíʼin inkana ña̱ chindeétáʼanna xíʼinñá. Tá kúú, ni̱nda̱ka̱tu̱ʼúnñá ta̱ ángel Gabriel ndáaka ña̱ kivi keʼéñá ña̱ va̱ʼa sáxi̱nuñá chiñu ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ñá (Luc. 1:34). Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo, xíkání ni̱xa̱ʼa̱nñá ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nñá kotoñá iin táʼanñá ñá xi̱naní Elisabet. Ta espíritu santo Jehová chi̱ndeétáʼan xíʼin ñá Elisabet ña̱ ka̱ʼa̱nñá profecía xa̱ʼa̱ ta̱ loʼo se̱ʼe ñá María (Luc. 1:39-45). Ta ñá María ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱ mií Jehová xíniñúʼura ndee̱ra ña̱ keʼéra ku̱a̱ʼání ña̱ʼa (Luc. 1:46-51). Jehová xi̱niñúʼura ta̱ ángel Gabriel xíʼin ñá Elisabet ña̱ va̱ʼa ndasandakúna-ini ñá María. w23.10 14, 15 párr. 10-12
Viernes 18 tí julio
[Ta̱ Jesús], ta̱xira ña̱ kooyó rey xíʼin su̱tu̱ ña̱ kachíñuyó nu̱ú Ndióxi̱ra ta̱ kúú yivára (Apoc. 1:6).
Jehová xi̱niñúʼura espíritu santora ña̱ nda̱kaxinra 144,000 na̱ yiví ña̱ ku̱ʼu̱nna chí ndiví ta na̱yóʼo va̱ʼaní kítáʼanna xíʼinra. Na̱yóʼo koona su̱tu̱ xíʼin ta̱ Jesús chí ndiví (Apoc. 14:1). Soo nani íyokana nu̱ú ñuʼú yóʼo nda̱kaxinrana ña̱ xa̱a̱na koona se̱ʼera. Cuarto “Ña̱ yi̱i̱” ndána̱ʼa̱ña ña̱ va̱ʼaní kítáʼan na̱yóʼo xíʼin Ndióxi̱ (Rom. 8:15-17). Ta cuarto “Ña̱ yi̱i̱ní” ndána̱ʼa̱ña ndiví nu̱ú íyo Jehová. “Cortina” ña̱ xi̱ndataʼví cuarto “Ña̱ yi̱i̱” xíʼin cuarto “Ña̱ yi̱i̱ní”, ndána̱ʼa̱ña ku̱ñu ta̱ Jesús. Soo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱takura nu̱ú ñuʼú yóʼo, ña̱yóʼo xi̱sasiña nu̱úra ña̱ koora su̱tu̱ káʼnu ti̱xin templo espiritual. Soo tá ni̱xi̱ʼi̱ra xa̱ʼa̱yó, saá xu̱nára yichi̱ ña̱ va̱ʼa ki̱ʼvi na̱ ungido chí ndiví. Soo ña̱ va̱ʼa ki̱ʼvi na̱ ungido chí ndiví, siʼna xíniñúʼu kuvina nu̱ú ñuʼú yóʼo saáchi “ku̱ñu xíʼin leke kǒo kívi ki̱ʼviña ti̱xin Reino Ndióxi̱” (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50). w23.10 28 párr. 13
Sábado 19 tí julio
Kuma̱níva tiempo nu̱úi̱ ña̱ ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ ta̱ Gedeón (Heb. 11:32).
Kivi kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Gedeón, saáchi tá ni̱ka̱ʼa̱n na̱ tribu ta̱ Efraín ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼa̱ra kúee ni̱xi̱yo-inira (Juec. 8:1-3). Ta nu̱úka ña̱ sa̱a̱ra vitá ni̱xi̱yo-inira, xi̱niso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra tasaá sa̱ndíkora-inina ta chi̱kaa̱ra ndee̱ xíʼinna. Na̱ anciano na̱ ndíchiní ndákanixi̱ní íyona nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yo ta̱ Gedeón. Tá iin na̱ yiví káʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼa̱ na̱yóʼo, viíní xíniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nna ta viíní káʼa̱nna xíʼinna (Sant. 3:13). Ta xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼéna ña̱yóʼo ndiʼi na̱ hermano viíní kítáʼanna. Tá ni̱ka̱ʼa̱n na̱ ñuu xíʼin ta̱ Gedeón ña̱ va̱ʼaní ke̱ʼéra saáchi ku̱chiñura ka̱nitáʼanra xíʼin na̱ Madián, ta̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ mií Jehová kúú ta̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ ku̱chiñura ka̱nitáʼanra xíʼin na̱yóʼo (Juec. 8:22, 23). ¿Ndáa ki̱ʼva kundiku̱n na̱ anciano yichi̱ ta̱ Gedeón? Tá va̱ʼa kána chiñu ña̱ kéʼéna ná ndasakáʼnuna Jehová xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (1 Cor. 4:6, 7). Ña̱kán tá iin na̱ hermano káʼa̱nna xíʼin iin na̱ anciano ña̱ va̱ʼaní sánáʼa̱na, na̱yóʼo kivi ka̱ʼa̱nna: “Ndiʼi ña̱ sánáʼi̱ nu̱ú tu̱ʼun Ndióxi̱ távái̱ña, chi na̱ ñuu Ndióxi̱ va̱ʼaní sánáʼa̱na miíyó”. Ña̱kán ndáyáʼviní ndakanixi̱ní na̱ anciano xa̱ʼa̱ ki̱ʼva ña̱ sánáʼa̱na, á ndásakáʼnuna Jehová á ndásakáʼnuna miívana. w23.06 4 párr. 7, 8
Domingo 20 tí julio
Saáchi ña̱ ndákanixi̱níi̱ va̱ása kítáʼanña xíʼin ña̱ ndákanixi̱ní ndóʼó (Is. 55:8).
Tá xítoyó ña̱ kǒo ndákuiin Jehová yuʼúyó, kivi ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ u̱ni̱ pregunta. Ña̱ nu̱ú, “¿Á ña̱ xíniñúʼi̱ kúú ña̱ ndúkúi̱ nu̱ú Jehová?”. Ku̱a̱ʼání yichi̱ ndákanixi̱níyó ña̱ xíni̱vayó ndáa ña̱ʼa kúú ña̱ xíniñúʼuyó. Soo sana su̱ví ña̱yóʼoví kúú ña̱ xíniñúʼuyó. Sana yáʼayó nu̱ú iin tu̱ndóʼo ta káʼa̱nyó xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ ndasaviíyóña, soo sana íyova inka ki̱ʼva ña̱ kivi nduvií ña̱yóʼo. Savatu ña̱ káʼa̱nyó xíʼin Jehová kǒo kítáʼanña xíʼin ña̱ kúni̱ra (1 Juan 5:14). Tá kúú, ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin na̱ matrimonio, na̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼin se̱ʼena, ña̱ ná kǒo sandákoora ña̱ ndasakáʼnurara. Sana kivi ndakanixi̱níyó ña̱ va̱ʼava kúú ña̱ ndu̱kú na̱yóʼo. Soo mií ña̱ nda̱a̱, Jehová kǒo íxandúxara xíʼin nda̱a̱ ni iin na̱ yiví ña̱ ndasakáʼnunara, chi kúni̱ra ña̱ iin tá iinyó níma̱ miíyó ná kana ña̱ kúni̱yó ndasakáʼnuyóra (Deut. 10:12, 13; 30:19, 20). Ña̱kán, ¿ndáaña kivi ka̱ʼa̱n na̱ íyo se̱ʼe xíʼin Jehová? Kivi ka̱ʼa̱nna xíʼinra ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼinna ña̱ kunda̱a̱-inina ndáa ki̱ʼva sánáʼa̱na na̱ va̱lí se̱ʼena, ña̱ va̱ʼa xa̱a̱ na̱yóʼo kuʼvi̱-inina kunina Jehová ta koona migora (Prov. 22:6; Efes. 6:4). w23.11 21 párr. 5; 23 párr. 12
Lunes 21 tí julio
Ndakundeéndó sandíkondó-ini táʼanndó (1 Tes. 4:18).
Tá sándi̱koyó-ini inkana, saá náʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyóna. ¿Nda̱chun? Iin tutu ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ Biblia, káʼa̱nña ña̱ tu̱ʼun griego ña̱ xi̱niñúʼu ta̱ Pablo tá ni̱ka̱ʼa̱nra “sandíkondó-ini inkana”, kúni̱ kachiña “ña̱ kundichiyó síi̱n iin na̱ yiví ña̱ va̱ʼa chikaa̱yó ndee̱ xíʼinna tá yáʼana nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ yo̱ʼvi̱ní”. Ña̱kán, tá sándi̱koyó-ini na̱ hermano na̱ xóʼvi̱, saá chíndeétáʼanyó xíʼinna ña̱ kǒo sandákoona ndasakáʼnuna Ndióxi̱ (2 Cor. 7:6, 7, 13). Ña̱ kundáʼvi-iniyó kuniyó iin na̱ yiví xíʼin ña̱ sándi̱koyó-inina iin káchi kúni̱ kitáʼan ña̱yóʼo. ¿Nda̱chun? Saáchi tá iin na̱ yiví kúndáʼvi-inina xínina iin na̱ xóʼvi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ yáʼana nu̱ú iin tu̱ndóʼo, kúni̱na sandíkona-inina ta chindeétáʼanna xíʼinna. Ña̱kán, ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanyó xíʼin iin na̱ yiví siʼna kúndáʼvi-iniyó xíniyóna tasaá sándi̱koyó-inina. Ta ki̱ʼva saá íyo ña̱ kéʼé Jehová. Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ Jehová ña̱ kúndaʼvi-inira xíʼinira miíyó ta sándi̱kora-iniyó (2 Cor. 1:3). w23.11 9 párr. 9; 10 párr. 10
Martes 22 tí julio
Ta ná kusi̱í-iniyó tá yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo (Rom. 5:3).
Ndiʼi miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kúnda̱a̱-iniyó ña̱ ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ yo̱ʼvi̱ní. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xíʼin na̱ cristiano na̱ Tesalónica: “Saáchi tá ni̱xi̱yondi̱ xíʼinndó, xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinndó ña̱ ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo, ta xa̱a̱ kúnda̱a̱-inindó ña̱ saá kúú ña̱ kúuva” (1 Tes. 3:4). Ta ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano na̱ Corinto: “Kúni̱ndi̱ ña̱ ná kunda̱a̱-inindó xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ ni̱ya̱ʼandi̱ nu̱ú. [...] Ta ni̱yi̱ʼvíníndi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ kivi kundoʼondi̱” (2 Cor. 1:8; 11:23-27). Ta nda̱a̱ tiempo vitin ndiʼi miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo (2 Tim. 3:12). Nani ki̱xáʼún ndíku̱n ta̱ Jesús, sana na̱ migoún á na̱ veʼún íxandiva̱ʼana xíʼún. ¿Á xa̱a̱ íxandiva̱ʼana xíʼún nu̱ú káchíñún xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo kéʼún nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé inkana? (Heb. 13:18). ¿Á xa̱a̱ sási na̱ chíñu nu̱ún xa̱ʼa̱ ña̱ nátúʼún xa̱ʼa̱ Ndióxi̱? Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ná kusi̱í-iniyó tá yáʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo. w23.12 10, 11 párr. 9, 10
Miércoles 23 tí julio
Iin tu̱ndóʼo káʼnu chi̱kaa̱ndó yi̱ʼi̱ (Gén. 34:30).
Ta̱ Jacob ni̱ya̱ʼara nu̱ú ku̱a̱ʼá tu̱ndóʼo. U̱vi̱ na̱ se̱ʼe ta̱ Jacob, ta̱ Simeón xíʼin ta̱ Leví, íyo iin ña̱ ke̱ʼéna ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ki̱xi tu̱ndóʼo nu̱ú na̱ veʼena ta nda̱a̱ sa̱kúyaku̱a̱na ki̱vi̱ Jehová. Inkatu ña̱ ndo̱ʼora kúú ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ñá síʼira ñá Raquel tá ka̱ku se̱ʼeñá ta̱ u̱vi̱. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱yoní so̱ko ñuu nu̱ú xi̱ndoona, ta̱ Jacob nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra koora ñuu Egipto tá xa̱a̱ ku̱chéeníra (Gén. 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28). Ni ni̱ya̱ʼa ta̱ Jacob nu̱ú ndiʼi tu̱ndóʼo yóʼo, nda̱kundeéra ka̱ndíxara Jehová ta saátu nda̱kundeéra ka̱ndíxara ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová keʼéra xa̱ʼa̱ra. Jehová ni̱na̱ʼa̱ káxira nu̱ú ta̱ Jacob ña̱ kúsi̱íní-inira xíʼin ña̱ kéʼéra. Tá kúú, Jehová ku̱a̱ʼání ña̱ ku̱i̱ká ta̱xira ndaʼa̱ra. Ta sana ta̱xiní ta̱ Jacob tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Ndióxi̱ tá nda̱kutáʼanra xíʼin se̱ʼera ta̱ José, ta̱ nda̱kanixi̱níra xa̱a̱ ni̱xi̱ʼi̱. Ta̱ Jacob ku̱chiñura ni̱ya̱ʼara nu̱ú ndiʼi tu̱ndóʼo yóʼo xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní xi̱kitáʼanra xíʼin Jehová (Gén. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30). Saátu miíyó kuchiñuyó ya̱ʼayó nu̱ú ña̱ va̱ása ndátuyó kundoʼoyó tá va̱ʼaní kítáʼanyó xíʼin Jehová. w23.04 15 párr. 6, 7
Jueves 24 tí julio
Jehová kúú pastor ta̱ ndáa yi̱ʼi̱. Kǒo kuma̱ní ni iin ña̱ʼa nu̱úi̱ (Sal. 23:1).
Nu̱ú Salmo 23, ta̱ David ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kúʼvi̱-ini Jehová xínirara ta saátu ña̱ ndáarara. Ta̱ David xi̱kandíxaníra ña̱ mií Jehová ni̱xi̱yo xíʼinra ta chi̱ndeétáʼanra xíʼinra. Xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ ndiʼi tiempo koo Jehová xíʼinra ña̱ kuniʼira yichi̱ nu̱úra. Ná kotoyó nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David ña̱yóʼo. Va̱ʼaní xi̱kunda̱a̱-ini ta̱ David ña̱ xi̱ndaa Jehová miíra saáchi xi̱taxira ndiʼi ña̱ xi̱xiniñúʼura, saátu xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ va̱ʼaní xi̱kuni Jehová xíʼin ña̱ xi̱keʼéra. Ña̱kán, ta̱ David kǒo níxi̱ka-inira ña̱ mií Jehová kundaarara ta kiʼinra kuenta xíʼinra, ña̱yóʼo chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ kusi̱í-inira (Sal. 16:11). w24.01 28, 29 párr. 12, 13
Viernes 25 tí julio
Íyoi̱ xíʼinndó ndiʼi ki̱vi̱ nda̱a̱ ná ndiʼi-xa̱ʼa̱ ñuyǐví (Mat. 28:20).
Tándi̱ʼi segunda guerra mundial na̱ ndásakáʼnu Jehová va̱ʼaní ki̱xáʼana nátúʼunna xíʼin na̱ yiví saáchi kǒokana nísasi nu̱úna ta ku̱a̱ʼání na̱ yiví ki̱xáʼa sa̱kúaʼa xa̱ʼa̱ Jehová, ta tiempo vitin xa̱a̱ iníísaá ñuyǐví nátúʼunyó xíʼinna. Tiempo vitin na̱ Cuerpo Gobernante káʼa̱nna xíʼin Jehová ña̱ chindeétáʼanra xíʼinna, ta táxina ña̱ kuniʼi ta̱ Jesús yichi̱ nu̱úna. Chíkaa̱na ndee̱ ña̱ ndiʼi ña̱ káʼa̱nna xíʼinyó ná kooña nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ mií Jehová xíʼin ta̱ Jesús. Ta na̱yóʼo xíniñúʼuna na̱ superintendente ña̱ circuito xíʼin na̱ anciano ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nna xíʼinyó ña̱ ndáka̱xinna keʼéna. Na̱ anciano na̱ kúú ungido xíʼin inka na̱ anciano íyona chí ndaʼa̱ kúaʼa ta̱ Cristo (Apoc. 2:1). Na̱ yiví ku̱a̱chi kúú na̱ anciano ña̱kán sava yichi̱ kǒo kéʼé viína sava ña̱ʼa. Nda̱a̱ táki̱ʼva ndo̱ʼo ta̱ Moisés, ta̱ Josué xíʼin na̱ apóstol (Núm. 20:12; Jos. 9:14, 15; Rom. 3:23). Soo, kúnda̱a̱-iniyó ña̱ mií ta̱ Jesús kúú ta̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ Cuerpo Gobernante xíʼin na̱ anciano, ta keʼéraña nda̱a̱ ná ndiʼi-xa̱ʼa̱ ñuyǐví yóʼo. Ña̱kán, ná kandíxayó ña̱ káʼa̱n na̱ hermano yóʼo. w24.02 23 párr. 13, 14
Sábado 26 tí julio
Kundiku̱nndó yichi̱ Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ kúúndó se̱ʼe ma̱níra (Efes. 5:1).
Iin ki̱ʼva ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová kúú ña̱ ka̱ʼa̱n va̱ʼayó xa̱ʼa̱ra xíʼin inkana. Ta kéʼéyó ña̱yóʼo tá nátúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra, chi kúni̱yó ña̱ ná kuʼvi̱-inina kuninara nda̱a̱ táki̱ʼva kúʼvi̱-iniyó xíniyóra (Sant. 4:8). Kútóoníyó kuniñúʼuyó Biblia ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ kúúmií Jehová. Tá kúú, ña̱ kúʼvi̱ní-inira xínira miíyó, ña̱ nda̱kúní ndátiinra ku̱a̱chi, ña̱ ndíchiníra xíʼin ña̱ íyoní ndee̱ra. Inka ki̱ʼva ña̱ ndasakáʼnuyó Jehová ta sakúsi̱íyó-inira kúú ña̱ keʼéyó táki̱ʼva kéʼéra, ta na̱ yiví kíʼinna kuenta ña̱ síín íyoyó tá kéʼéyó ña̱yóʼo (Mat. 5:14-16). Ndiʼi ki̱vi̱ ná natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ chi koova na̱ kuni̱ sakúaʼa xa̱ʼa̱ra. Tá kéʼéyó ña̱yóʼo saá kúú ña̱ sákusi̱íníyó níma̱ Jehová (1 Tim. 2:3, 4). w24.02 10 párr. 7
Domingo 27 tí julio
Kivi kuniñúʼura ña̱ nda̱a̱ ña̱ va̱ʼa chika̱a̱ra ndee̱ xíʼin inkana [...] ná na̱ʼa̱ra nu̱úna ña̱ va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ kéʼéna (Tito 1:9).
Ña̱ va̱ʼa xa̱ún koún iin cristiano ta̱ xa̱a̱ xu̱xa-ini xíniñúʼu sakúaʼún keʼún ku̱a̱ʼá chiñu, chi ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼún ña̱ taxina ku̱a̱ʼáka chiñu ndaʼún ti̱xin congregación, ta saátu ña̱ ndani̱ʼún iin chiñu nu̱ú kachíñún. Ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼún ña̱ kuumiíún xu̱ʼún ña̱ va̱ʼa taxiún ña̱ xíniñúʼu na̱ veʼún, ta saátu ña̱ vií kutáʼún xíʼin inkana. Tá kúú, sakúaʼa kaʼvíún ta saátu ña̱ taaún. Biblia káʼa̱nña, ta̱a ta̱ káʼvi tu̱ʼun Ndióxi̱ ndiʼi ki̱vi̱ ta ndákanixi̱níra xa̱ʼa̱ña si̱íní íyora (Sal. 1:1-3). Saá xáa̱ra kúnda̱a̱-inira ndáa ki̱ʼva ndákanixi̱ní Jehová ta ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinra ña̱ vií koo ña̱ ndakanixi̱níra (Prov. 1:3, 4). Na̱ hermano xíniñúʼuna na̱ chindeétáʼan xíʼinna ta saátu ña̱ taxina consejo ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ndaʼa̱na. Tá xíni̱ún kaʼviún ta saátu xíni̱ún taaún, kivi taxiún discurso xíʼin comentario ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼin inkana. Saátu kivi kaʼyíún ndiʼi ña̱ sákuaʼún, ta ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼún ña̱ kandíxakaún Ndióxi̱ xíʼin ña̱ chika̱ún ndee̱ xíʼin inka na̱ hermano. w23.12 26, 27 párr. 9-11
Lunes 28 tí julio
Chi káʼnuníka ta̱ kítáʼan xíʼin ndóʼó nu̱úka ta̱ kítáʼan xíʼin na̱ ñuyǐví (1 Juan 4:4).
Tá yíʼviún, ndakanixi̱ní xa̱ʼa̱ ña̱ keʼé Jehová chí nu̱únínu, tá ná va̱ása kooka ta̱ Ndi̱va̱ʼa. Nu̱ú asamblea regional ña̱ ni̱xi̱yo ku̱i̱ya̱ 2014 ni̱ya̱ʼa iin demostración, kán iin ta̱ hermano ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ veʼera ndáa ki̱ʼva ka̱ʼa̱n 2 Timoteo 3:1-5 tá iin profecía xa̱ʼa̱ ki̱ʼva ña̱ kooyó paraíso níxi̱yoña, ña̱yóʼo kachiña: “Xíniñúʼu kunda̱a̱-iniún ña̱ nu̱ú ñuyǐví xa̱á kusi̱íní-iniyó saáchi na̱ yiví kuʼvi̱-inina kunitáʼanna, kutóonína sakúaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, vitá koo inina, va̱ása ni̱nu kunina, kuni̱na sakúaʼana xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, na̱ va̱lí kuniso̱ʼona ña̱ ka̱ʼa̱n na̱ yivána, nda̱kú koo inina ta taxina tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ inkana, kuʼvi̱-inina kunina na̱ veʼena, va̱ása ka̱ʼa̱nna tu̱ʼun síkí, ka̱ʼnu̱-inina, kuni̱na keʼéna ña̱ va̱ʼa, va̱ása xi̱kótáʼanna, kutóoníkana keʼéna ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ nu̱úka ña̱ kúni̱ miína, xíʼin na̱yóʼo kutáʼún”. ¿Á xa̱a̱ káʼa̱nyó xíʼin na̱ veʼeyó ta saátu xíʼin na̱ hermano ña̱ si̱íní kooyó nu̱ú ñuyǐví xa̱á? w24.01 6 párr. 14
Martes 29 tí julio
Yóʼó kúú se̱ʼi̱ [...] ta̱ sákusi̱í-inii̱ (Luc. 3:22).
Va̱’aní kúniyó chi kúnda̱a̱-iniyó “ña̱ kúsi̱íní-ini Jehová xíʼin na̱ ñuura” (Sal. 149:4). Soo, sava yichi̱ savana kivi ndakava-inina ta ndakanixi̱nína ña̱yó’o: “Ña̱ nda̱a̱, kúsi̱íva-ini Jehová xíʼin na̱ ñuura, soo ¿á kúsi̱í-inira xíʼin ña̱ kéʼíi̱?”. Saátu ndo̱ʼo ku̱a̱ʼání na̱ xi̱ndasakáʼnu Ndióxi̱ tiempo xi̱naʼá chi xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinna kandíxana ña̱ xi̱kusi̱í-inira xíʼin ña̱ xi̱keʼéna (1 Sam. 1:6-10; Job 29:2, 4; Sal. 51:11). Biblia káʼa̱nña ña̱ ni kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi soo kiviva kusi̱í-ini Jehová xíʼin ña̱ kéʼéyó. Ña̱kán, ¿ndáaña xíniñúʼu keʼéyó? Xíniñúʼu na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxayó ta̱ Jesucristo ta ndakuchiyó (Juan 3:16). Saá náʼa̱yó nu̱ú ndiʼi na̱ yiví ña̱ xa̱a̱ nda̱ndikó-iniyó xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó ta ni̱ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱ ña̱ kúni̱yó keʼéyó ña̱ kútóora (Hech. 2:38; 3:19). Kúsi̱íníva-ini Jehová tá xítora kéʼéyó ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa xa̱a̱yó kooyó migora. Tá chíkaa̱yó ndee̱ ña̱ sáxi̱nuyó ña̱ ki̱ndooyó nu̱ú Jehová kúsi̱í-inira xíʼin ña̱ kéʼéyó ta va̱ʼaní xáa̱yó kítáʼanyó xíʼinra (Sal. 25:14). w24.03 26 párr. 1, 2
Miércoles 30 tí julio
Kǒo kívi sandákoondi̱ ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ xi̱nindi̱ xíʼin ña̱ xi̱niso̱ʼondi̱ (Hech. 4:20).
Tá ná ka̱ʼa̱n na̱ chíñu xíʼinyó ña̱ sandákooyó keʼéyó chiñu Ndióxi̱, ná kundiku̱nyó yichi̱ na̱ discípulo ta ná ndakundeéyó ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱. Ku̱a̱ʼáníyó xóʼvi̱yó chi ni̱xi̱ʼi̱ na̱ veʼeyó á íxandi̱va̱ʼana xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ sákuaʼayó xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, xa̱ʼa̱ ña̱ ndóʼo na̱ veʼeyó á xa̱ʼa̱ inkaka ña̱ ndóʼo miíyó. Ta saátu xóʼvi̱níyó tá xa̱a̱ ndíkaa̱ kue̱ʼe̱ ña̱ xíkun á tá xíyo guerra. Ña̱kán ka̱ʼa̱n xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ sáxo̱ʼvi̱ yóʼó. Nda̱a̱ táki̱ʼva káʼún xíʼin iin migoún na̱ va̱ʼaní kítáʼún xíʼin, saá ka̱ʼún xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ ndóʼún ta kivi kandíxaún ña̱ chindeétáʼanra xíʼún (Sal. 37:3, 5). Ña̱ ka̱ʼa̱n ni̱ʼiyó xíʼin Ndióxi̱ kúú ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó kundeé-iniyó ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo (Rom. 12:12). Jehová kúnda̱a̱-inira xíʼin ndiʼi ña̱ ndóʼo na̱ káchíñu nu̱úra ta xíniso̱ʼora oración ña̱ kéʼéna nu̱úra (Sal. 145:18, 19). w23.05 5, 6 párr. 12-15
Jueves 31 tí julio
Kiʼin va̱ʼandó kuenta á ña̱ kútóo Ndióxi̱ kúú ña̱ kéʼéndó á va̱ása (Efes. 5:10).
Tá xíniñúʼu ndaka̱xinyó keʼéyó iin ña̱ ndáyáʼviní xíniñúʼu kotoyó ndáaña kúú ña̱ kúni̱ Jehová, tasaá keʼéyóña (Efes. 5:17). Tá xa̱a̱ nándukúyó ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia táxiyó ña̱ kuniʼi Jehová yichi̱ nu̱úyó tasaá kúnda̱a̱-iniyó ndáaña ndákanixi̱níra xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱yó keʼéyó. Tá xíniso̱ʼoyó consejo ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia saá kúú ña̱ vií ndaka̱xinyó ña̱ keʼéyó. Kusi̱íní-ini ta̱ Ndi̱va̱ʼa tá ná kuniñúʼuyó tiempoyó ña̱ keʼéyó ña̱ʼa ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo nu̱úka ña̱ ndasakáʼnuyó Ndióxi̱ (1 Juan 5:19). Kǒo íxayo̱ʼvi̱víña xíʼinyó ña̱ keʼéyó sava ña̱ʼa, tá kúú ña̱ kuni̱yó kaʼviyó escuela, ña̱ kuni̱yó koo ku̱a̱ʼá xu̱ʼúnyó á ña̱ kachíñuníyó nu̱úka ña̱ ndukúyó ki̱ʼva ña̱ kachíñuyó nu̱ú Jehová. Tá saá ndóʼoyó, xa̱a̱ ki̱xáʼayó ndákanixi̱níyó nda̱a̱ táki̱ʼva ndákanixi̱ní na̱ yiví na̱ íyo tiempo vitin. Kiviva keʼéyó ña̱yóʼo, soo siʼnaka chiñu Ndióxi̱ ná kundi̱ʼi̱-iniyó xa̱ʼa̱, ña̱ va̱ʼa kooyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ xíka nu̱ú íyo luz. w24.03 24 párr. 16, 17