KƐ̄ KPOOGE pio Watchtower ONLINE
Watchtower
KƐ̄ KPOOGE PIO KPA ONLINE
Khana
  • BAIBOL
  • KPA
  • MEETINGS
  • es25 naɛsī 67-77
  • Ɛrɛba Enɔɔ̄

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Ɛp Nu A Le Bu Kpa Kaɛ Dɛ̄dɛɛ̄ Dee—2025
  • Gbagbara ekobee ue
  • Baɛ Deelookaɛ, 1 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Taa Deelookaɛ, 2 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Nia Deelookaɛ, 3 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • O’oo Deelookaɛ, 4 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Dee Nwīpinikaɛ, 5 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Deekaɛ, 6 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Tua Deelookaɛ, 7 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Baɛ Deelookaɛ, 8 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Taa Deelookaɛ, 9 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Nia Deelookaɛ, 10 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • O’oo Deelookaɛ, 11 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Dee Nwīpinikaɛ, 12 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Deekaɛ, 13 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Tua Deelookaɛ, 14 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Baɛ Deelookaɛ, 15 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Taa Deelookaɛ, 16 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Nia Deelookaɛ, 17 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • O’oo Deelookaɛ, 18 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Dee Nwīpinikaɛ, 19 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Deekaɛ, 20 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Tua Deelookaɛ, 21 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Baɛ Deelookaɛ, 22 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Taa Deelookaɛ, 23 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Nia Deelookaɛ, 24 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • O’oo Deelookaɛ, 25 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Dee Nwīpinikaɛ, 26 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Deekaɛ, 27 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Tua Deelookaɛ, 28 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Baɛ Deelookaɛ, 29 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Taa Deelookaɛ, 30 Ɛrɛba Enɔɔ̄
  • Nia Deelookaɛ, 31 Ɛrɛba Enɔɔ̄
Ɛp Nu A Le Bu Kpa Kaɛ Dɛ̄dɛɛ̄ Dee—2025
es25 naɛsī 67-77

Ɛrɛba Enɔɔ̄

Baɛ Deelookaɛ, 1 Ɛrɛba Enɔɔ̄

A bee kiaŋa doogi le, sa bo dɛ̄dɛɛ̄ [nɛɛ].—Doonu 10:38.

Dɛ̄dɛɛ̄ nu Jizɔs bee kɔ sa doo, gbaāloo pya nyɛŋiatam a bee si, ye ekɛɛrɛ le ye dogo bee bee taɛ lo ye Tɛ. (Jɔn 14:9) Ena i dap nɔ aāloo pya nyɛŋiatam Jizɔs bee si a? Jizɔs le ye Tɛ were i loo kaāna. Sɔ̄ Jizɔs bee le a kɛnɛkɛ̄, a bee tɔgɛ wereloo a ɛrɛ loo pya nɛɛ tɛ̄maloo esu ye ekpo esiā nyɛŋiatam yeābah nɛ pya a gaa bee tɔga. A ɛrɛ sɔ̄ baɛ nɛɛ zimadɛɛ̄ bee ye bara yerebah aābah. (Mat 20:30-34) Yere nukuādɛɛ̄ loo kɔ Jizɔs bee su “esaɛ̄ beenyiɛ” wa boā. Dookɛ̄ alu esu kɔā ue doo akɛāma, bee ue Grik alu etap nua “esaɛ̄ beenyiɛ” na gbɛnɛ toesaɛ̄ nɛɛ ɛrɛ bu beenyiɛ ye. Dua toesaɛ̄ lo Jizɔs ɛrɛ ama, lo a tɔgɛ kɛ̄ a wereloo pya nɛɛ doo, na a bee ye zūnage kɔ a nɛ nuede pya loo bee lɛɛ sa bo nɛɛ ebiakpaŋ a. (Mat 15:32; Maak 1:41) I dap suā leere kɔ Jɛhova alu Bari “fɛgɛ toesaɛ̄,” e ye Nwiīnɛɛdam were i loo, e a zi wa loo sɔ̄ i gaa tɔga. (Luk 1:78; 1 Pit 5:7) Naa ɛp kɛ̄ etaɛ wa lo elɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ taāŋa a zia miɔŋɔ nɛɛ doo a! w23.04 3 ¶4-5

Taa Deelookaɛ, 2 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Aa, nɛɛ a wereloo Jɛhova, baaloo pɔrɔ. A sere dum dɛ̄dɛɛ̄ pya ye kaɛ; sa wa zuura lɛɛ kɛ̄ bah pya bag dogo.—Yɔɔ 97:10 [nwt].

I piiga lo e’ɔbɛ ebuū ale egbaɛ̄tɔ̄loo pya nu a tɔgɛ ekwɔ ekɛɛrɛ a mma bu nyɔuwe Setan ama. I dap kɛɛrɛbu pya nu a lee tɛ̄maloo ebuū Baibol sa ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ. Sisi enɔānu le si tam zue ue ekpeganage i ekɛɛrɛ. Jɛhova yira yii kɔ a naale eyiga kɔ alu e’ɛma i ɛp emanyɔɔ kɛ̄ i ekpo toora doo. (1 Kɔr 10:12, 13) Lu ebɛɛ̄ kɔ ziī ziī ii i kiisī lo eyere kara lokwa i dap tɔɔ̄ agara nɛ Jɛhova bu kpɛdumɛ dee ama. Jɛhova gbī kɔ ‘i egara i beenyiɛ ye kɛ̄ sī’ bu yere kara. (Yɔɔ 62:8) Leera Jɛhova sa ye doo yaa loo pya nu edoora. Bara ye kɔ a yerebah a nɛ kɔ o ɛrɛ e’agaloo bie uwe zue ue. Bara yerebah ye aābah lo e egerebu bu ɛrɛgebah taāŋa, le lo ekiī ɛrɛgebah doā-ɛp o dap kpesī. O aa yiga kɔ lɔgɔ nu ale lɔgɔ nɛɛ a ɔbɛ a lɛɛ loo eyere kara nɛ Jɛhova dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄. w23.05 7 ¶17-18

Nia Deelookaɛ, 3 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Dooraa i kɛɛrɛbu ɛnia ii . . . , nɛ e’aga nyiɛ ɛnia ii.—Hib 10:24, 25.

Ena anua i wee si enɔānu a? Ziī gbɛnɛ nu anua na lo eleera Jɛhova. (Yɔɔ 26:12; 111:1) I wee sinage enɔānu lokwa i dap yere mɛm loo ɛnia ii bu sɔ̄ kɛ̄tɔɔ̄ aga ama. (1 Tɛs 5:11) Sɔ̄ i ture ebip bie enɔānu, i aa doo baɛ nu ama. Mɛ i dap kpesī nu finiabah sɔ̄ i aa gbī eture ebip. Bɔɔ dap i aa lo eture ebip. Ale i dap ɛrɛ kaāna taɛ lo eture ebip, mɛ a naa lu etubo i bah loo gbɛnɛkpo sɔ̄ dookɛ̄ i bee ɛmadɛɛ̄ doo. Ena eyerebah i nɛ kɔ i dap be eebah pya finiabah ama a? Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee kɔ nu i sere ekɛɛrɛ nyɔɔ na “nɛ e’aga nyiɛ ɛnia i.” Sɔ̄ i muɛ kɔ i ture yere mɛm loo pya dɔɔ̄na edoo kɔ bɔɔ aa i aa lo eture ebip. E lo a naa lu etubo i bah loo gbɛnɛkpo sɔ̄, bu i e’ɛɛnage sɔ̄ i suā kɔ pya dɔɔ̄na ɛrɛnage dee lo eture ebip.—1 Pit 3:8. w23.04 20 ¶1-3

O’oo Deelookaɛ, 4 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Kii nyɔɔ ina Jerusalɛm, . . . sa sikɛ̄ wu tɔ Jɛhova.—Ezra 1:3.

Elua enɛ lok! Elua elɛɛbahloo pya Juu ba ebee tɔɔ̄ kɛ̄ bah aa li Babilɔn loo 70 zua, kɔ ba a obia kii wa buɛ̄ Izrɛl. (Ezra 1:2-4) Aba Jɛhova na a dap doo nu ama a. Pya Babilɔn naa wee lɛa pya ba bee aa bah. (Ais 14:4, 17) Mɛ ebee lu ebe eebah Babilɔn, e lo aā nɛɛ a bee bɛɛ bee kɔ nɛ pya Juu kɔ ba dap kii. Wo bee doo kɔ dɛ̄dɛɛ̄ pya Juu, eetɔɔ̄ na pya alu tɛ bee tɔ a kpesī biaɛfii lo e’aa Babilɔn ale lo etɔɔ̄. Lo biaɛfii bee dap lu lo a naa waɛ edoo. Gbɛnɛ-edo aba ebee dap ana lo ekiā nyɔɔnyɔɔ dɛɛ̄ kiā ama. E kuma sɔ̄ gbɛnɛ-edo pya Juu ama bee mɛā bie Babilɔn a, ba sii bee tɔɔ̄ lɔgɔ dɔɔ̄na kɛ̄. Kiikɛ̄ ba le, Izrɛl bee le buɛ̄ pya wa nama tɛ. Siga pya Juu ebee lu mɛnɛ bia Babilɔn, nyɔɔwo bee wa dap agaloo lo elɛɛbahloo pya wa ekpedɛɛ̄ tɔ ale gbora sa kii buɛ̄ ba naa suā. w23.05 14 ¶1-2

Dee Nwīpinikaɛ, 5 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Tɔɔ̄naa baɛ.—Mat 24:44.

Muɛ̄ Ue Bari yere i mɛm loo kɔ i kiisī lo e’ɛrɛ egerebu, toesaɛ̄ le wereloo. Kpa Luk 21:19 kɔ: “Tɛ̄maloo bui nyɔɔnyɔɔ egerebu na bui ɛrɛ bui dum a.” Pya Kɔlɔsi 3:12 kɔ: “Yaaraa beenyiɛ esaɛ̄.” E 1 Pya Tɛsalɔnaika 4:9, 10 kɔ: “Bɔɔlo bɔɔloo loo bee lu etɔgɛ i aā bah Bari kɔ bui wereloo ɛnia bui. . . . Mɛ i bara i bah bɔɔlo pya wuga, kɔ bui doo wo emanyɔɔ.” Dɛ̄dɛɛ̄ pya ue ama bee lu ekɔ nɛ pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs lo ba bee tɔgɛ kɔ ba ɛrɛe egerebu, toesaɛ̄, le wereloo. Kerewo, ba ɛrɛ ekiisī lo etɔgɛ pya elap dogo ama. Kɛɛrɛbu loo kɛ̄ Pya Nɛɛ Kraist bu tua sɔ̄ o’oo tup zua bee tɔgɛ ziī ziī elap dogo ama doo lo eyerebah a nɛ kɔ o dap doo wo. Lɛɛ o ɛp pya sīdee o dap nɔ pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs ama lo edoo kɔ o kpɛ̄naloo baɛ gbɛnɛ etɛɛrɛloo. Lɛɛ sɔ̄ gbɛnɛ etɛɛrɛloo ebɔātɛ̄ o enɔā kɛ̄ e’egerebu doo, sa o kpɛ̄naloo e’egerebu mmɛ kuma. w23.07 3 ¶4, 8

Deekaɛ, 6 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ziī gbɛnɛ dee ga le le a kɛ̄ a, . . . Dee a le Kaɛ.—Ais 35:8.

Kere i le yɛɛ pya alu etɔ̄ nɔɔ̄ bee ale “dɔɔ̄na gbo naana pee,” lu ebɛɛ̄ kɔ i bia nyɔɔ “Dee a le Kaɛ” lo a edoo kɔ i taāŋabah Jɛhova anyaawo sa i ture yimabu Buɛ̄-mɛnɛ Bari. (Jɔn 10:16) Aā bu zua 1919 C.E., gbɛnɛ-edo miliɔn pya nɛɛdam le nɛɛwa, gbaāloo pya miɔŋɔ e’aara bu Babilɔn Lo Gbɛnɛ lo a le dɛ̄dɛɛ̄ ekwɔ sīdee taāŋabah sa bɔātɛ̄ kiā nyɔɔ dee a tɔɔ̄dɔ nu ama. Jɛhova bee doo kɔ lɔgɔ nu aa kpaɛ̄ pya Juu kɔ ba aa dap aa Babilɔn. (Ais 57:14) Ena i dap kɔ kiiloo “Dee a le Kaɛ” bu ilii dee ama a? Gbɛnɛ-edo zua lɛɛ a gae lu bu zua 1919, Jɛhova bee su pya nɛɛ ba ye ɛrɛ bɔɔ loo siātam loo lo dee lokwa pya nɛɛ dap aabu Babilɔn Lo Gbɛnɛ. (Dooreloo Aisaia 40:3.) Ba bee si pya tam alu ebɛɛ̄ lo ekwa lo dee sere sɛɛ pya nɛɛ le beenyiɛ, lokwa ba dap aa bu Babilɔn Lo Gbɛnɛ sa yii bu paradais bu edɔɔ̄, kɛ̄ elua e’obara kaka taāŋabah sere ye dɔ. w23.05 15-16 ¶8-9

Tua Deelookaɛ, 7 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Siaa tam nɛ Jɛhova tɛ̄maloo ɛɛbu! Luaa ye kɛ̄ sī tɛ̄maloo uɛ yɔɔ ɛɛbu!—Yɔɔ 100:2.

Jɛhova gbī kɔ i si tam ye nɛ bu ɛɛbu le aābu i beenyiɛ. (2 Kɔr 9:7) Nyɔɔwo, i kiigesī lo edoo nu i bee seeasī bu edɔɔ̄ kere sɔ̄ a naa taɛ i ni? Naa kɛɛrɛbu edobah nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl. A bee kɔ: “Mɛ mda zip mdaa loo bie pah.” (1 Kɔr 9:25-27) Kere sɔ̄ Pɔɔl naa bee ɛrɛ taɛ lo edoo nu Jɛhova bee kɔ a doo, a bee agɛrɛloo piiga doo. Ekɔ Jɛhova bee suge esiatam Pɔɔl ni? Aiī! E Jɛhova bee ye nɛ leelee loo ye epiaga. (2 Tim 4:7, 8) Bu aba lo sīdee, bu Jɛhova ɛɛ lo emuɛ kɔ i gaa doo nu i bee seeasī kere sɔ̄ a naa taɛ i edoo wo. Kere ii wereloo edoo lo nu dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, bu ye ɛɛ nyɔnɛbee i kiisī lo edoo lo nu nyɔɔ wereloo i ye ɛrɛ kumaloo. Dookɛ̄ Jɛhova bee nɛ leelee Pɔɔl doo, enɛnage i leelee lo i piiga. (Yɔɔ 126:5) E kuma sɔ̄ i gaa muɛ leelee a aabah Jɛhova i dap bɔātɛ̄ e’ɛrɛ taɛ lo edoo lo nu. w23.05 29 ¶9-10

Baɛ Deelookaɛ, 8 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Dee [Jɛhova] gaa lu.—1 Tɛs 5:2.

Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee su pya a naale etɛɛ̄ yeebah dee Jɛhova dooreloo pya a daadaa. Ba naa suā nu a gaa kiisī kɛ̄ ba le, ale kɛ̄ sɔ̄ e’ina. Nyɔɔwo, ba naa suā sɔ̄ ziī gbɛnɛ nu sira, ale doo dogo kumaloo. Nii’ee, gbɛnɛ-edo nɛɛ le daa bu edɔɔ̄. (Rom 11:8) Ba naa suā kɔ i gaa tɔɔ̄dum bu “kpɛdumɛ dee” sa gbɛnɛ etɛɛrɛloo esaa esudɔ. (2 Pit 3:3, 4) Kuma sɔ̄ lo dee aa tɔɔ̄ waɛloo kɛ̄ a, i suā kɔ alu ebɛɛ̄ kɔ i kiisī lo etɔɔ̄ yeere dookɛ̄ Kpa Kaɛ kɔ doo. (1 Tɛs 5:6) Lee kɔ i sueloo kɛ̄ sa ii doo lɔgɔ nu bu gbaragbara. Ena anua a? Ɛɛ na lokwa ii yere bee bu bira bɛbɛɛ ale pya taāŋa a le yɛɛ miɔŋɔ nɛɛ anii’ee. Taɛ le ezū lo e’ɛrɛ bah bu pya nu ama e’agɛrɛbah agatɛ̄ sɔ̄ dee Jɛhova aa tɔɔ̄ waɛloo kɛ̄ a. Kerewo, a naa lu ebɛɛ̄ kɔ i ɛrɛ gbɛnɛ ekɛɛrɛ kumaloo nu i kɔ ale nu i doo. Edɔɔ̄ Bari eyerebah i nɛ kɔ i ɛrɛ efɛɛloo beenyiɛ sa i nɛ kaāna ekɛɛrɛ lokwa i dap biaɛ nu fii bu sīdee a lee.—Luk 12:11, 12. w23.06 10 ¶6-7

Taa Deelookaɛ, 9 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Aa Jɛhova Bari, m bara a bah, kɛɛrɛ mɛ bu sa mɛ nɛ ekpo.—Biaɛ 16:28.

Ena a wee a yii nyiɛ sɔ̄ o dā bee Samson a? Naadabah o wee kɛɛrɛ kɛ̄ a bee ɛrɛ gbɛnɛ ekpo doo. Lu kaka doo wo. Mɛ Samson bee doonage ziī pɔrɔ biaɛfii lo a bee doo kɔ a tɔga gbɛnɛ. Kerewo, Jɛhova bee sere ekɛɛrɛ nyɔɔ kɛ̄ Samson bee bia bu bɔloo ture nyiɛ loo doo, lo a ɛm bu Baibol lokwa i ɛrɛ biī aāloo. Jɛhova bee su Samson daā pio nu alu nyɛŋia lo eyerebah nɛ pya nɛɛ a bee sagɛ lo a le pya Izrɛl. Sɔ̄ gbɛnɛ-edo zua etɛ̄na aā sɔ̄ Samson e’ua sah, Jɛhova bee doo kɔ nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl a ɛm bee Samson yere yɛɛ pya nɛɛ a ye kuī loo a bee ɛrɛ yira. (Hib 11:32-34) Edobah Samson dap i yere mɛm loo. A bee dɛɛa nyɔɔ Jɛhova, kere sɔ̄ a bee kpesī e’aga kɛ̄tɔɔ̄. I dap ɛrɛ e’agaloo kuma sɔ̄ i nɔ pya dɔɔ̄na lenu ye aāloo. w23.09 2 ¶1-2

Nia Deelookaɛ, 10 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Doolo Bari suā dɛ̄dɛɛ̄ nu bui bara.—Fil 4:6.

I dap agɛrɛtɛ̄ i egerebu tɛ̄maloo ewee yere kara nɛ Jɛhova dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ sa kɔ pya nu a i taɛ̄ŋɛ ye nɛ. (1 Tɛs 5:17) Naadabah, oo gaa tɛɛ̄ bu doā-ɛp a aga gbɛnɛ anyaawo. Kerewo, o wee gbīge leredee a aabah Jɛhova ɛrɛgebah sɔ̄ bu a biira, sɔ̄ oo suā nu edoo ale sɔ̄ nu a eebee ni? Lo o kiisī lo egbī yerebah aābah Bari aā ziī dee yii ziī sɔ̄ o gaa kpesī taāŋa anyaawo, edoonage kɔ o dap doo wo sɔ̄ o kpesī pya taāŋa e’aga li deesī. Lo sɔ̄ o ɛrɛ mmɛɛ dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ kɔ a suā taɛ sɔ̄ le kɛ̄ eyerebah a nɛ doo sɔ̄ alu ebɛɛ̄. (Yɔɔ 27:1, 3) Lo i egerebu bu pya doā-ɛp i kpesī anyaawo, edoo kɔ i dap egerebu bu gbɛnɛ etɛɛrɛloo a gaa lu li deesī. (Rom 5:3) Ena anua i dap kɔ doo wo a? Gbɛnɛ-edo pya wuga emɔna kɔ sɔ̄ ba egerebu bu ziī doā-ɛp yerebah wa nɛ kɔ ba a dap egerebu bu lo dɔɔ̄na. Egerebu doo kɔ ba a agaloo, sa agɛrɛtɛ̄ yira ba ɛrɛ bu Jɛhova kɔ a le ekpɛ̄naloo lo eyerebah wa nɛ. E lo yira bee wa yerebah nɛ kɔ ba a egerebu bu doā-ɛp a sikɛ̄ lu.—Jem 1:2-4. w23.07 3 ¶7-8

O’oo Deelookaɛ, 11 Ɛrɛba Enɔɔ̄

M . . . [tɔgɛ a] ewonu.—Jɛn 19:21.

Kɛ̄ Jɛhova kumalookɛ̄ sa lu fɛgɛ doo zū ye kɔ a su suānu daānu. Bu edoba, Jɛhova bee tɔgɛ kɛ̄ a kumalookɛ̄ doo sɔ̄ a bee gbeesī pya bag dogo a bee le Sɔdɔm. Tɛ̄maloo pya ye ɛnjɛl, Jɛhova bee kɔ nɛ Lɔt a bee le nɛɛ kaāna dogo kɔ a teera kii nyɔɔ kpokɛ̄. Bɔɔ bee aa Lɔt lo ekii lo kɛ̄. Nyɔɔwo a bee bara kɔ alɛ le pya ye butɔ ekiie Zoar, alu nwīgbagbara buɛ̄ Jɛhova ebee nɔɔ lo egbeesī. Jɛhova ebee dap kɔ Lɔt ɛrɛ enyɔɔnɛ ye zuurabahtɔ̄ sa doo taɛ nu a kɔ. Taāwo, a bee gbaɛ̄tɔ̄loo bara Lɔt, kere a bee kura kɔ e’aaloo egbeesī buɛ̄ Zoar. (Jɛn 19:18-22) Sɔ̄ gbɛnɛkpo zua etɛ̄na, Jɛhova bee ɛrɛ toesaɛ̄ loo pya a bee tɔɔ̄ bu buɛ̄ Nineve. A bee yere ye nɛɛ mɔmanudɛɛ̄ Jona kɔ a kɔ siā kɔ elu egbeesī lo buɛ̄ le pya bag dogo a le bu. Mɛ sɔ̄ pya Nineve bee kiiya, Jɛhova bee wa ɛrɛ toesaɛ̄ loo sa naa bee gbeenasī lo buɛ̄.—Jona 3:1, 10; 4:10, 11. w23.07 21 ¶5

Dee Nwīpinikaɛ, 12 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ba bee fɛ [Jehoash] . . . , mɛ ba naa bee ye li kɛ̄ li pya mɛnɛ-buɛ̄.—2 Edoo 24:25.

Ena i dap nɔ aāloo edobah Jehoash a? A bee le doodoo te a naa ɛrɛ kaāna li alu esu te ee loo. Sɔ̄ te a bee lu e’ee ye loo, lo a le Jehoiada bee u, Jehoash bee gbaɛ̄tɔ̄loo pya a bee dɔ aaloo taāŋabah Jɛhova sa lu nɛɛ a naa bɔnaloo eture nyiɛ loo. Lo ama tɔgɛ leere kɔ bɔɔ i ɛrɛ loo Jɛhova naale edɛɛa nyɔɔ aba yerebah i ɛrɛ aābah pya i wuga ba lu Nɛɛ Kraist le pya i butɔ. Lokwa i kiisī lo e’agaloo bu edɔɔ̄, i ɛrɛ e’agɛrɛtɛ̄ wereloo le enwadɛɛ̄ i ye ɛrɛ kumaloo tɛ̄maloo nɔ nu dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ, sa yere kara. (Jer 17:7, 8; Kɔl 2:6, 7) Jɛhova naa kɔ i doo pya nu ii le edap doo. Pya nu a i gbī aābah lu e’ɛm bu ekpurabah bu kpa Eklisiastis 12:13, lo a kɔ: “Ɛrɛ bɔɔ loo Bari, sa sere dɛ̄dɛɛ̄ ye lok; nyɔnɛbee lo ba ama na yube loo tam nɛɛ ɛrɛ esi a.” Sɔ̄ i ɛrɛ bɔɔ loo Bari, i kpesī pya doā-ɛp elu li deesī sa yira agara. Lɔgɔ nu naale edap gbee gbanialoo i nyɔɔnɛ Jɛhova ɛnia. w23.06 19 ¶17-19

Deekaɛ, 13 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ɛp! M aa doo dɛ̄dɛɛ̄ nu kɔ ba alu aā.—Mum 21:5.

Pya ue agɛrɛ nyiɛ Bari i kɔ nɛ ama bɔātɛ̄ tɛ̄maloo pya ue a kɔ: “Nɛɛ a le e’ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ kasi mɛnɛ bee kɔ.” (Mum 21:5a) Pya ue ama lu keebee nyɔɔbee dɔ ama na ziī yɛɛ taa sɔ̄ Jɛhova kɔ ue bu kpa Mumuuna a. Naale ziī ɛnjɛl a ɛrɛ ekpo ale Jizɔs sɔ̄ e’aarakɛ̄ bu luh na a doo kɔ i suā kɔ lo yii naale elɔ a, mɛ ɛɛ Jɛhova! Lo ama tɔgɛ kɔ i dap dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ pya lo ue a kɔ nyɔɔnɛ. Ena anua a? Nu anua na bee Jɛhova naale e “kɔ esah.” (Taitɔs 1:2) Ue ama doo kɔ i dap dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ pya ue a le bu kpa Mumuuna 21:5, 6 kaāna. Naa kɛɛrɛ nu akiiloo bee ue a kɔ “Ɛp!” Bee ue Grik alu etap kure “Ɛp!” lu esu kɔā ue gbɛnɛ-edo sɔ̄ bu kpa Mumuuna. Ena Bari bee kɔ nyɔɔnɛ a? A bee kɔ: “M aa doo dɛ̄dɛɛ̄ nu kɔ ba alu aā.” Lu kaka kɔ Jɛhova gaa kɔ nu edoo li deesī. Kiikɛ̄ Jɛhova le, pya yii ama ɛrɛge edooa, nyɔɔwo a kɔ nu akiiloo pya lo yii doodoo bee ba e’ina gaa dooa.—Ais 46:10. w23.11 3-4 ¶7-8

Tua Deelookaɛ, 14 Ɛrɛba Enɔɔ̄

A aa sa kii ee wee to gbɛnɛ to.—Mat 26:75.

Nɛɛ lɛɛratam Pita bee lege aa bebe loo pio e’ɔaloo. Naa ɛp pio edobah ama. Sɔ̄ Jizɔs bee kɔ kɛ̄ etɔga sa u lo emmɛnɛ mɔmanudɛɛ̄ Baibol doo, Pita bee ye kɔgara ue. (Maak 8:31-33) Gbɛnɛ-edo sɔ̄ Pita le pya dɔɔ̄na nɛɛ lɛɛratam bee amkɛ̄ loo nɛɛ alu gbɛnɛ wa yɛɛ. (Maak 9:33, 34) Uunɛ lɛɛ Jizɔs gae u, Pita bee su saŋ fima tɔ̄ ziī gbara tɛrɛ kɛ̄. (Jɔn 18:10) Aba lo uunɛ, bɔɔ bee aa Pita sa a bee anna ye gbo Jizɔs taa sɔ̄ kɔ a naa ye suāeloo. (Maak 14:66-72) Lo ama bee doo kɔ Pita a to gbɛnɛ. Jizɔs naa bee lɛɛbahloo ye nɛɛ lɛɛratam a le bu ekiɛ̄nu ama. Sɔ̄ Jizɔs e’aara kɛ̄ bu luh, a bee nɛ dee Pita kɔ a tɔgɛ kɔ a lege gaa ye wereloo. Jizɔs bee nɛ tam Pita kɔ a kuūdɛɛ̄loo ye gbo naana pee bu kumalookɛ̄. (Jɔn 21:15-17) Pita bee su ɛɛbu suā lo tam. A bee le Jerusalɛm dee Pɛntikɔst sa le yɛɛ pya tuatua nɛɛ a bee lu esu kaɛ edɔɔ̄ tɔā nɔɔ̄ bee. w23.09 22 ¶6-7

Baɛ Deelookaɛ, 15 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ɛp na gbo naana pee.—Jɔn 21:16.

Nɛɛ lɛɛratam Pita bee kɔ nɛ pya le ɛɛ gbaa lu nɛɛ kanɛɛ kɔ “luaa pya tɔɔ̄loo naana pee Bari. (1 Pit 5:1-4) Lo o lu nɛɛ kanɛɛ i suā kɔ o wereloo pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa sa o gbī ekuū wa dɛɛ̄loo. Kerewo, pio sɔ̄ o dap kɛɛrɛ kɔ oo ɛrɛe sɔ̄ ale loo a ɔe gbɛnɛ lo ekuū wa dɛɛ̄loo. Ena o dap doo a? Kɔ kɛ̄ a a tɔɔ̄loo doo nɛ Jɛhova bu kara. Pita bee ɛm kɔ: “Lo a le ɛrɛgeba nɛɛ si tam, doodoo nɛɛ, a edoo tɛ̄maloo ekpo Bari nɛ.” (1 Pit 4:11) Pya o wuga nɛɛdam le nɛɛwa dap le gaa kpesī pya taāŋa a naale edap lu elɛɛ bu lo sɔ̄ nyɔuwe ama. Mɛ nyɛŋiabu kɔ Jizɔs Kraist alu “Nɛɛ ekobee tɔɔ̄loo naana pee,” dap wa yerebah nɛ eekɛ̄ o dap doo. A dap doo wo anyaawo mmɛ bu aā nyɔuwe. Nu Jɛhova gbī kɔ pya kanɛɛ a doo na wereloo pya wuga, kuū wa dɛɛ̄ loo, sa “lu edoba [nɛ] gbo naana.” w23.09 29-30 ¶13-14

Taa Deelookaɛ, 16 Ɛrɛba Enɔɔ̄

[Jɛhova] suā kɔ ekɛɛrɛ pya suānu lu yɔrɔ.—1 Kɔr 3:20.

Ii ɛrɛ edɛɛa nyɔɔ ekɛɛrɛ miɔŋɔ nɛɛ. Lo i ɛp nu dookɛ̄ miɔŋɔ nɛɛ ɛp nu doo, i dap kiī Jɛhova le pya ye daakuu. (1 Kɔr 3:19) “Suānu nyɔuwe ama” wee zū pya nɛɛ kɔ ba a lɛɛbeekɛɛ̄ Bari. Pio Pya Nɛɛ Kraist a bee le Peagamɔm le Taiataira bee ɛp taāŋabah yɔ le dum kunagā dookɛ̄ gbɛnɛ-edo pya lo buɛ̄ wee doo. Jizɔs bee zuurabahtɔ̄ baɛ bɔŋanaloo ama nyɔɔ kɛ̄ ba ɛp dogo kunagā tɛrɛ doo. (Mum 2:14, 20) Nii’ee, pya nɛɛ a i le kpaɛ̄ gbī ezū i kɔ i ɛp nu bu sīdee a naa lee. Pya i butɔ le pya nɛɛ le ii le dap kɔ i agabah gbɛnɛ sa gbī edoo kɔ i gbee lok Jɛhova. Bu edobah, ba dap kɔ i dap doo ɛrɛgebah nu a i taɛ, le kɔ pya daakuu Baibol nyɔɔ tɔɔ̄dum a ɛɛ naa dɔna biī. Pio sɔ̄, i dap kɛɛrɛ kɔ pya zuurabahtɔ̄ Jɛhova i nɛ naa gbɔɛ̄ i loo. Dapnage lu edoā i ɛp kɔ i ‘doo dogo yema nyɔɔ nu a bee lu e’ɛm.”—1 Kɔr 4:6. w23.07 16 ¶10-11

Nia Deelookaɛ, 17 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Gbo wereloo dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, [e alu] wuga a mɛā lo sɔ̄ etɛɛrɛ.—Kam 17:17.

Meri alu ka Jizɔs bee gbī e’agaloo. A sii bee iya dam; kerewo a bee lu ekɔ esu bu. A sii bee kpɔā nwiī lɔgɔ sɔ̄, mɛ a gaa le kpɔā nwiīnɛɛdam elu Mɛsaia. E kuma sɔ̄ Meri sii bee ina loo nɛɛdam a, esere egā loo ekɔ nɛ Josɛf a gaa bee gbī e’ii ye doodoo wa? (Luk 1:26-33) Bu mɛ sīdee na Meri bee ɛrɛ e’agaloo a? A bee gbī yerebah aābah pya dɔɔ̄na. Bu edobah, a bee kɔ nɛ Gabriel kɔ a kɔ pya dɔɔ̄na nu edoo, le pya nu a le bu tam alu enɛ ye ama. (Luk 1:34) Sɔ̄ sɔ̄ naa binia, a bee kii “buɛ̄ a le nyɔɔ kpokɛ̄” loo Juda lo emuɛ ye wuga Elizabɛt. Elizabɛt bee kaɛgɛ Meri, e edɔɔ̄ Jɛhova bee doo kɔ a kɔ ziī mɔmanudɛɛ̄ a ye yere mɛm loo akiiloo ye nwiīnɛɛdam a sii bee mɛā ye nɛ. (Luk 1:39-45) Meri bee kɔ Jɛhova “esua ye bah tɔgɛ ekpo.” (Luk 1:46-51) Jɛhova bee yere mɛm loo Meri tɛ̄maloo Gabriel le Elizabɛt. w23.10 14-15 ¶10-12

O’oo Deelookaɛ, 18 Ɛrɛba Enɔɔ̄

[A] doo kɔ i lu buɛ̄-mɛnɛ, pya wɔp zɔɔ nɛ ye Bari le Tɛ.—Mum 1:6.

Nwīepoo loo pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Kraist na alu esu kaɛ edɔɔ̄ tɔā nɔɔ̄ bee a, e ba nyɔɔnɛ Jɛhova ɛrɛ keebee gbanialoo. Pya 144,000 nɛɛ ama enyɔɔnɛ Jizɔs si tam doodoo pya ewɔp bie li bunyɔɔ. (Mum 14:1) Kɛ̄ Kaɛ loo lo tɔkpo tɔɔ̄dɔ sɔ̄ alu esu wa nua miɔŋɔ Bari sɔ̄ ba lege a kɛnɛkɛ̄ tɛ̄maloo kaɛ edɔɔ̄. (Rom 8:15-17) Kɛ̄ Kaɛ Lo Kɛ̄ Kaɛ loo lo tɔkpo tɔɔ̄dɔ bunyɔɔ kɛ̄ Jɛhova tɔɔ̄. “Bɛ fimakɛ̄” lo a bee sere kee yɛɛ Kɛ̄ Kaɛ le Kɛ̄ Kaɛ Lo Kɛ̄ Kaɛ, tɔɔ̄dɔ namloo nɛɛ Jizɔs bee ɛrɛ lo a bee ye kpaɛ̄ kɔ aa dap yii bunyɔɔ doodoo Gbɛnɛ Nɛɛ Tɛsī Ewɔp bu tɔkaɛ bu edɔɔ̄. Tɛ̄maloo esu ye ekpaloo waāna zɔɔ bee miɔŋɔ nɛɛ, Jizɔs kpaāna dee nɛ dɛ̄dɛɛ̄ Pya Nɛɛ Kraist alu etɔ̄ nɔɔ̄ bee kɔ ba a dap yii bunyɔɔ. Ba ɛrɛ elɛanage wa ekpaloo namloo loo lokwa ba dap ɛrɛ wa ekpɛanu li bunyɔɔ.—Hib 10:19, 20; 1 Kɔr 15:50. w23.10 28 ¶13

Dee Nwīpinikaɛ, 19 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Sɔ̄ etɛɛ̄ mɛ loo lo a le m kɔ nu akiiloo Gidiɔn.—Hib 11:32.

Gidiɔn naa bee si saŋ sɔ̄ pya nɛɛ Efraim bee ye dɛrɛ ue. (Biaɛ 8:1-3) A naa bee agara ue bu saŋ. A bee tɔgɛ kuma nyiɛ tɛ̄maloo egbaɛ̄tɔ̄loo kɛ̄ nu wa tɔɔ̄loo doo, e a bee su kari aābahloo lo e’aga kɛ̄tɔɔ̄ sa doo kɔ efɛɛloo a le. Pya kanɛɛ a suānu wee nɔ edobah Gidiɔn tɛ̄maloo egbaɛ̄tɔ̄loo sa naa agara ue bu biirabu sɔ̄ alu ebege wa ue. (Jem 3:13) Nyɔɔwo ba yerebah doo kɔ efɛɛloo a le bu bɔŋanaloo. Sɔ̄ pya nɛɛ bee leera Gidiɔn sɔ̄ a bee be eebah pya Midia, a bee kue wa ekɛɛrɛ kumaloo Jɛhova. (Biaɛ 8:22, 23) Bu mɛ sīdee na pya alu etubobaloo edap nɔ edobah Gidiɔn a? Ba dap su ka nua loo Jɛhova bu nu ba doo. (1 Kɔr 4:6, 7) Bu edobah, lo alu ekaɛgɛ ziī nɛɛ kanɛɛ loo kɛ̄ a para tɔgɛ nu doo, a dap kue ekɛɛrɛ pya nɛɛ kumaloo kɛ̄ lo suānu aa, lo a le Muɛ̄ Ue Bari, ale kumaloo kpɔā i ɛrɛ aābu bɔŋanaloo Jɛhova. Pio sɔ̄, pya kanɛɛ dap ɛp lo a le ba aa kue ekɛɛrɛ pya nɛɛ kumaloo aba aba naa e. w23.06 4 ¶7-8

Deekaɛ, 20 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Mdaa ekɛɛrɛ naale bɔɔlo ekɛɛrɛ.—Ais 55:8.

Lo a naa lu enɛ i nu i bee bara bu kara, i dap bip aba ii kɔ: ‘Nu m gaa yere kara kumaloo ama bɔgeloo ni?’ Gbɛnɛkpo sɔ̄, i wee kɛɛrɛ kɔ i suāe nu elee i loo. Kerewo, nu i bara dap lu nu a naale edɔ kaāna biī i nɛ. Lo i gaa yere kara kumaloo ziī taāŋa, a dap ɛrɛ dɔɔ̄na sīdee ekwaā lo taāŋa lo a lee ee lo sīdee ili gaa bara tɛ̄ma a. E pio sɔ̄, pio nu i bara naale egbaaloo nu alu ekɛɛrɛ Jɛhova. (1 Jɔn 5:14) Bu edobah, naa kɛɛrɛbu loo tɛ le ka ba bee bara kɔ Jɛhova a yerebah nɛ pya wa miɔŋɔ kɔ ba a kiisī lo ebia bu kaka. Bara ama dap bee kɔ a lee. Kerewo, Jɛhova naale esu bah ekpo aā lɔgɔ nɛɛ kɔ a taāŋa ye bah. A gbī kɔ dɛ̄dɛɛ̄ ii, gbaāloo pya i miɔŋɔ i biaɛfii nyɔɔ i loo lo etaāŋa ye bah. (Deut 10:12, 13; 30:19, 20) Nyɔɔwo tɛ le ka dap bara Jɛhova kɔ a yereebah wa nɛ lokwa ba dap ina bu beenyiɛ pya wa miɔŋɔ sa doo kɔ ba a wereloo Jɛhova sa lu Ye gbo.—Kam 22:6; Ɛfɛs 6:4. w23.11 21 ¶5; 23 ¶12

Tua Deelookaɛ, 21 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Nɛaa e’aga nyiɛ ɛnia bui.—1 Tɛs 4:18.

Ena anua nɛnɛ egbɔ̄nyiɛ pya dɔɔ̄na lu ziī gbɛnɛ sīdee etɔgɛ wereloo a? Dookɛ̄ ziī kpa a baatɛ̄ Baibol kɔ doo, nu bee ue Pɔɔl su kɔā ue kumaloo “egbɔ̄nyiɛ” kura na sɔ̄ “nɛɛ yira bara kpaɛ̄ ziī nɛɛ sa ye agɛrɛloo sɔ̄ a le bu taāŋa.” Nyɔɔwo tɛ̄maloo enɛ egbɔ̄nyiɛ, i yerebah nɛ i wuga bu yira lo a le bu taāŋa kɔ a sikɛ̄ ɛrɛ mɛm sa kiisī lo ekiā nyɔɔ dee dum. Ziī ziī sɔ̄ i gbɔ̄nyiɛ i wuga nɛɛdam ale i wuga nɛɛwa, i gaa tɔgɛ wereloo loo i wuga bu yira. (2 Kɔr 7:6, 7, 13) Tɔtɔgɛ toesaɛ̄ le nɛnɛ egbɔ̄nyiɛ lu elap dogo a bee ziī. Bu mɛ sīdee? Nɛɛ a tɔgɛ toesaɛ̄ wee gbɔ̄ nyiɛ pya dɔɔ̄na sa gbī eyerebah wa nɛ lokwa ba naa tɔgana. Nyɔɔwo bu tua dɔ, i tɔgɛ toesaɛ̄; lɛɛ i nɛ egbɔ̄nyiɛ. Yere nukuādɛɛ̄ loo nu Pɔɔl kɔ akiiloo gbanialoo a le yɛɛ toesaɛ̄ Jɛhova le kɛ̄ a nɛ egbɔ̄nyiɛ doo. Pɔɔl baatɛ̄ kɔ Jɛhova lu “Bari dɛ̄dɛɛ̄ toesaɛ̄ le Bari dɛ̄dɛɛ̄ e’aga beenyiɛ.”—2 Kɔr 1:3. w23.11 9-10 ¶8-10

Baɛ Deelookaɛ, 22 Ɛrɛba Enɔɔ̄

[Ɛrɛ ɛɛbu] bu etɛɛrɛloo.—Rom 5:3.

Dɛ̄dɛɛ̄ pya a nyɔɔnɛ dumɛ Kraist a suā kɔ ba dabe kpesī etɛɛrɛloo. Naa kɛɛrɛ nu a bee siraloo Pɔɔl. A bee kɔ nɛ pya Tɛsalɔnaika kɔ: “Sɔ̄ i bee i le loo i bee i kɔ siā nɛ tua sɔ̄ kɔmɛ i ɛrɛ emuɛ pɔrɔ; dookɛ̄ a bee sira doo, sa bɔɔlo suā.” (1 Tɛs 3:4) E a bee ɛm ma pya Kɔrint kɔ: “Nyɔnɛbee ii gbī egɔ̄ i loo, pya na wuga, akiiloo etɛɛrɛloo i bee muɛ . . . nyɔɔwo i bee ɛrɛ baɛbaɛ beenyiɛ na i sikɛ̄ lege dum naa e.” (2 Kɔr 1:8; 11:23-27) Pya Nɛɛ Kraist anii’ee ɛmanage dɛɛ̄ kɔ ba ekpe e sī pio etɛɛrɛloo. (2 Tim 3:12) Aā sɔ̄ o bee ɛrɛ yira bu Jizɔs sa ye nyɔɔnɛ dumɛ, pya o gbo le pya o manamana dap a kɛgɛ. Ba edaba a aaranage bu pɔrɔ sīdee. Ekɔ o biaɛfii lo ekɔ kaka ue bu dɛ̄dɛɛ̄ nu enua a taāŋa loo bie o kɛ̄tam ni? (Hib 13:18) Ekɔ o ekpeasī gbanasī a aabah pya bɛbɛɛ nyɔɔbee o zue o bɛābu nɛ pya dɔɔ̄na ni? Kɛādoo, kaɛlɛɛ etɛɛrɛloo i gaa kpesī, Pɔɔl kɔ i ɛrɛ ɛɛbu. w23.12 10-11 ¶9-10

Taa Deelookaɛ, 23 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Bui esua etɛɛrɛloo mɛ nua loo.—Jɛn 34:30.

Jekɔb bee egerebu bu gbɛnɛ-edo taāŋa. Simeon le Levi alu baɛ nwiī Jekɔb bee su kɛɛ nua nyɔɔ wa butɔ, sa gbee bee Jɛhova. Gbaāloo wo, Rachel alu wa Jekɔb bee wereloo kaāna bee u bie dee mamaɛ̄ wa eree baɛ nwiī. E nyɔɔ gbɛnɛ kii a bee dɔ, Jekɔb bee kii buɛ̄ Ijipt sɔ̄ e’ana. (Jɛn 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28) Bu dɛ̄dɛɛ̄ kɛ̄tɔɔ̄ ama, Jekɔb naa bee lɛɛbahloo ye yira a bee ɛrɛ bu Jɛhova le Ye yii. E sɔ̄ sɔ̄ aa kiisī, Jɛhova nɛ leelee Jekɔb nyɔɔbee a bee doo nu a ye nia. Bu edobah, Jɛhova bee doo kɔ a ɛrɛ gbɛnɛkpo zɔ. E naa ɛp kɛ̄ bu Jekɔb bee ɛɛ loo Jɛhova doo sɔ̄ a bee sikɛ̄ obia gbaaloo ye nwiī Josɛf, lo a bee kɛɛrɛ kɔ ebee u bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ akii adumɛ! Le gbanialoo Jekɔb bee nyɔɔnɛ Jɛhova ɛnia bee doo kɔ a dap be eebah pya taāŋa a bee kpesī. (Jɛn 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Sɔ̄ i kiisī lo e’ɛrɛ le gbanialoo kumaloo Jɛhova edoo kɔ i dap be eebah pya taāŋa ii bee ɛmadɛɛ̄ a i kpesī. w23.04 15 ¶6-7

Nia Deelookaɛ, 24 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Jɛhova na nɛɛ a mɛ ɛp doodoo nɛɛ tɔɔ̄loo naana pee; lɔgɔ nu naa naɛnɛ mɛ.—Yɔɔ 23:1.

Le-yɔɔ 23 lu ziī yɔɔ a tɔgɛ kɛ̄ a dap lu edɛrɛ nyiɛ nyɔɔ wereloo Jɛhova le ye fɛgɛ dogo doo. Devid a bee ɛm le-yɔɔ ama baatɛ̄ gbanialoo a le yɛɛ alɛ le Jɛhova alu nɛɛ a ye ɛp doodoo nɛɛ tɔɔ̄loo naana pee. Devid bee dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova sa ye lɛɛbahloo kɔ a baɛ ye loo, sa a bee Ye dɛɛa nyɔɔ bu dɛ̄dɛɛ̄ nu a doo. Devid bee suā kɔ wereloo Jɛhova ee e ye loo dɛ̄dɛɛ̄ dee bu ye dum. Ena a bee doo kɔ a dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova doo wo a? Bee lu ekuūdɛɛ̄loo Devid leere nyɔnɛbee Jɛhova bee ye nɛ nu a ye bɛɛ̄ dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄. Devid bee suānage kɔ Jɛhova lue ye gbo sa aa ye yereekpotɛ̄. Nu anua a bee suā leere kɔ kaɛlɛɛ ɛrɛgebah nu a sira li deesī, Jɛhova ekiisī lo enɛ ye pya nu a ye bɛɛ̄ lo. Nyɔɔbee Devid bee suā kɔ Jɛhova weree ye loo sa ye kuūdɛɛ̄loo a, bee doo kɔ a ɛrɛ ɛɛbu sa nu a ɛrɛ bee ye gbɔɛ̄loo, e a naa nɛ taāŋa loo ye.—Yɔɔ 16:11. w24.01 29 ¶12-13

O’oo Deelookaɛ, 25 Ɛrɛba Enɔɔ̄

M le i loo dɛ̄dɛɛ̄ dee mmɛ kuma lo sɔ̄ ama.—Mat 28:20.

Aāge bu Baɛ Sɔ̄ Nɔ̄ Nyɔuwe a, pya nɛɛ Jɛhova ba le gbɛnɛ-edo kɛ̄ bu nyɔuwe le kina bu efɛɛloo sɔ̄ ba gaa zue ue. Bu kaka, gbɛnɛ-edo nɛɛ elua wee taāŋabah Jɛhova sa pya ye nɛɛ gaa zue ue bu dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe. Nii’ee, pya a le yɛɛ Eku A Baɛbee gaa kiisī lo egbī leredee a aabah Kraist. Ba gbī kɔ pya zuurabahtɔ̄ ba nɛ pya wuga alu lo a gbaaloo ekɛɛrɛ Jɛhova. E ba su pya kuūdɛɛ̄loo sɛkiut le pya kanɛɛ nɛā zuurabahtɔ̄ dɛ̄dɛɛ̄ bɔŋanaloo Pya Nɛɛ Kraist. Pya kanɛɛ alu etɔ̄ nɔɔ̄ bee le “bara bahle” Kraist. (Mum 2:1) Kerewo, pya kanɛɛ ama naa mmana, e ba wee tɛɛ̄nage ekwɔ. Mozis le Joshua bee tɛɛ̄ ekwɔ dookɛ̄ pya nɛɛ lɛɛratam bee doonage. (Buā 20:12; Josh 9:14, 15; Rom 3:23) Mɛ i dap muɛ leere kɔ Kraist gaa baɛloo zooro a bɔloo eture nyiɛ loo le pya kanɛɛ alu etubobahloo, sa ekiisī lo edoo wo. Nyɔɔwo, a bɔloo kɔ i dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ zuurabahtɔ̄ alu enɛ tɛ̄mabah pya alu etubobahloo kɔ ba a zaā i sī. w24.02 23-24 ¶13-14

Dee Nwīpinikaɛ, 26 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Bui luaa pya ba nɔ Bari doodoo pya wereloo gbomiɔŋɔ.—Ɛfɛs 5:1.

Nii’ee i dap doo kɔ bu Jɛhova a ɛɛ tɛ̄maloo ekɔ nu a ye kiiloo bu sīdee a tɔgɛ kɔ i ɛrɛ nia le wereloo ye kumaloo. Sɔ̄ i le uwe zue ue, nu i seeasī na lo ezuura pya nɛɛ nua loo Jɛhova, lo eyerebah wa nɛ kɔ ba a ɛp i Tɛ a ɛrɛ wereloo dookɛ̄ ili ye ɛp doo. (Jem 4:8) Bu i ɛɛ lo etɔgɛ pya nɛɛ kɛ̄ Baibol baatɛ̄ dua nɛɛ Jɛhova lu doo, kɛ̄ a muūna ye wereloo, kaāna biaɛ, suānu, ekpo, le pya ye dɔɔ̄na le elap dogo siā doo. I leeranage Jɛhova sa doo kɔ bu ye a ɛɛ sɔ̄ i piiga lo enɔ ye. Sɔ̄ i doo wo, tɔgɛ kɔ i lu kee loo pya nɛɛ a le bu lo pɔrɔ nyɔuwe ama. Pya nɛɛ emuɛ kɔ i lu kee sa ba bip nu anua (Mat 5:14-16) Sɔ̄ i gaa wa nyɔɔnɛ dānia nu ziī ziī dee, i dap wa baatɛ̄ nɛ nu anua i doodoo wo. E lo ama edoo kɔ pya nɛɛ le beenyiɛ a tɔɔ̄ waɛloo i Bari. Sɔ̄ i leera Jɛhova bu pya sīdee ama, i doo kɔ nyiɛ ye a ɛɛ.—1 Tim. 2:3, 4. w24.02 10 ¶7

Deekaɛ, 27 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Lu nɛɛ a dap yere mɛm loo . . . sa dap kamɛnɛ.—Tait 1:9.

Lo elu Nɛɛ Kraist a nyim tura, lu ebɛɛ̄ kɔ o nɔ pya kari a dɔbiī. Lo ama edoo kɔ o dap si pya tam alu enɛ a bu bɔŋanaloo, ɛrɛ tam o gaa si lo esu yeākpotɛ̄ pya o butɔ sa nyɔɔnɛ pya dɔɔ̄na ɛnia le gbanialoo. Bu edobah nɔ ebuū sa ɛm nu leere. Baibol kɔ nɛɛ a le bu ɛɛbu sa gaa kiisī leere wee buū Muɛ̄ Ue Bari sa ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ ziī ziī biradee. (Yɔɔ 1:1-3) Tɛ̄maloo ebuū Baibol ziī ziī biradee, edābeeloo kɛ̄ Jɛhova kɛɛrɛ nu doo lo eyerebah ye nɛ kɔ a dap kɛɛrɛ nu leere sa kɛɛrɛ kɛ̄ eyere bu dogo doo. (Kam 1:3, 4) Pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa gaa gbī pya wuga nɛɛdam a nyim tura lo edap tɔgɛ nu sa nɛ zuurabahtɔ̄ a dɛɛa nyɔɔ Baibol. Lo o para ebuū sa ɛm nu leere edoo kɔ o dap kpɛ̄naloo ekɔaue leere sa agara ebip bu sīdee eyere mɛm loo nɛɛ. Edoonage kɔ o dap ɛm pya nu o dābeeloo lo eyerebah a nɛkɔ o agɛrɛtɛ̄ o yira sa doo kɔ o dap yere mɛm loo pya dɔɔ̄na. w23.12 26-27 ¶9-11

Tua Deelookaɛ, 28 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Nɛɛ a i le bu kuī ee nɛɛ a le bu nyɔuwe.—1 Jɔn 4:4.

Sɔ̄ bɔɔ a aa, ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ pya nu Jɛhova edoo li deesī sɔ̄ Setan naale elena. Ziī tɔgɛ siā bu edobah a bee lu edoo bie kɔnvɛnsɔn a wee lu e’ɛrɛ ziī ziī barasī bu zua 2014 bee kɔ nu akiiloo kɛ̄ ziī tɛ bee nyɔɔnɛ pya ye butɔ kɔnia kɛ̄ 2 Timɔti 3:1-5 dap mɛā doo lo alu ekɔ ye bu sīdee a tɔgɛ kɛ̄ dum emɛā doo bu Paradais kɔ: “Bu aā nyɔuwe, gbɛnɛ ɛɛbu gaa le le. Nyɔnɛbee pya nɛɛ ewereloo pya dɔɔ̄na, wereloo kaka ue, kuūnadɛɛ̄, kumalookɛ̄, pya a leera Bari, pya a gbaɛ̄tɔ̄loo tɛ le ka, pya a doo yaa, pya a tɔɔ̄ agara, pya a wereloo pya wa butɔ, pya a gbaaloo pya dɔɔ̄na, pya a kɔ lenu kumaloo pya dɔɔ̄na dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, pya a aa wa loo, pya a kuma nyiɛ kɛ̄, pya a wereloo le dogo, pya a bɔloo edɛrɛ nyiɛ nyɔɔ, pya a naa agabah, pya a kumalookɛ̄ bu beenyiɛ, pya a wereloo Bari ee nu a kpe, pya a taāŋabah Bari aā taɛ bu wa beenyiɛ, tɔɔ̄ bialoo pya nɛɛ ama.” O wee nyɔɔnɛge pya o butɔ le pya o wuga bu yira kɔnia kɛ̄ dum bu aā nyɔuwe emɛā doo ni? w24.01 6 ¶13-14

Baɛ Deelookaɛ, 29 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Bu mɛ ɛɛ a loo.—Luk 3:22.

Alu nu ɛɛbu kɔ bu Jɛhova ɛɛ loo dɛ̄dɛɛ̄ pya ye nɛɛ! Baibol kɔ: “Jɛhova ɛrɛ ɛɛbu loo pya ye nɛɛ.” (Yɔɔ 149:4) Kerewo, loo pio nɛɛ dap ɔ pio sɔ̄ sa ba bip kɔ: ‘Bu Jɛhova lege aa ɛɛ loo mda ni?’ A ɛrɛ sɔ̄ gbɛnɛ-edo nɛɛ a bee si tam nɛ Jɛhova bu bɔ ture nyiɛ loo lo Baibol kɔ nu akiiloo bee kɛɛrɛnage doo wo. (1 Sam 1:6-10; Job 29:2, 4;Yɔɔ 51:11) Baibol tɔgɛ leere kɔ pya nɛɛ a naa mmana dap ɛrɛ yerekpotɛ̄ a aabah Jɛhova. Bu mɛ sīdee? I ɛrɛ e’ɛrɛ yira bu Jizɔs Kraist sa liamaā. (Jɔn 3:16) Sɔ̄ i doo wo, i doo kɔ pya nɛɛ a muɛ kɔ i ekiiya aaloo i pɔrɔ sa yira yii nɛ Bari lo edoo nu alu ye ekɛɛrɛ. (Doonu 2:38; 3:19) Nyiɛ Jɛhova ɛɛ sɔ̄ i doo pya nu ama lo edoo kɔ i ɛrɛ le gbanialoo ye kumaloo. Kuma sɔ̄ i kiisī lo edoo nu i dap doo lo etɔɔ̄nɛ yii i bee yira a, Jɛhova eyere i kpotɛ̄ sa i su nua ye gbo.—Yɔɔ 25:14. w24.03 26 ¶1-2

Taa Deelookaɛ, 30 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ii dap aaloo ekɔ nu i bee muɛ sa dā.—Doonu 4:20.

I dap nɔ edobah pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs lo pya bɛbɛɛ kɔ i ɔbɛ zue ue. I dap dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ kɔ Jɛhova eyerebah i nɛ kɔ i dap si i tam zue ue mmɛnɛ. Nyɔɔwo, bara Jɛhova kɔ a nɛ a e’agaloo, le kɔ a yerebah a nɛ kɔ o dap be eebah pya o taāŋa. Gbɛnɛ-edo ii aa egerebu kɛ̄bah eyɔloo, sɔ̄ nɛɛ i u loo, taāŋa butɔ, tɛ̄ŋaloo, ale pya dɔɔ̄na taāŋa. E pya dumɛloo a yaara le nɔ̄ edora kɔ pya taāŋa ama a aga etāma. Kɔ kɛ̄ nu a tɔɔ̄loo doo nɛ Jɛhova. Kɔ nu akiiloo o kɛ̄tɔɔ̄ ye nɛ, dookɛ̄ o bee kɔ nɛ o gbo a a tɔɔ̄ waɛloo doo. Suā leere kɔ Jɛhova “edoo” dogo kumaloo o kɛ̄tɔɔ̄. (Yɔɔ 37:3, 5) Yere kara dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄ eyerebah i nɛ kɔ i dap “egerebu bu etāŋiloo.” (Rom 12:12) Jɛhova suā nu dɛ̄dɛɛ̄ pya a ye taāŋabah gaa tɛɛ̄bu, e “a dānage wa to.”—Yɔɔ 145:18, 19. w23.05 5-6 ¶12-15

Nia Deelookaɛ, 31 Ɛrɛba Enɔɔ̄

Ɛp leere nu a enia Nɛɛ-a-i-ɛrɛ.—Ɛfɛs 5:10.

Sɔ̄ i ɛrɛ gbɛnɛ biaɛfii edoo bu i dum, alu ebɛɛ̄ kɔ i suā “nu Nɛɛ-a-i-ɛrɛ gbī” sa doo dogo a gbaaloo ye ekɛɛrɛ. (Ɛfɛs 5:17) Sɔ i gbītɛ̄ pya daakuu Baibol a ɛrɛ nu edoo kiiloo i kɛ̄tɔɔ̄, a kura kɔ i gaa gbī ekɛɛrɛ Bari nyɔɔ lo kɛ̄tɔɔ̄. Lo i nyɔɔnɛ pya daakuu Baibol, i biaɛfii elee. “Nɛɛ pɔrɔ a,” lo a le Setan i nɛɛ baa, gbī kɔ i lu kirikiri lo edoo nu nyɔuwe ama gbī lokwa ii ɛrɛ sɔ̄ esiātam nɛ Bari. (1 Jɔn 5:19) Ziī Nɛɛ Kraist dap bɔātɛ̄ esu kponia zɔ, si gbɛnɛ tɔkpa, ale su tam esi nua tuatua ee taāŋabah Jɛhova. Lo a doo wo, a kura kɔ lo nɛɛ e’ina aa kɛɛrɛ nu dookɛ̄ pya nɛɛ a le bu nyɔuwe kɛɛrɛ nu doo. Bu kaka, pya nu ama naa bee piya, kerewo, ii ɛrɛ esu wa nua tuatua bu i dum. w24.03 24 ¶16-17

    Pya Kpa alu E’ɛm bu Khana (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Khana
    • Share
    • Kɛ̄ enia a doo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kɛ̄ elu Esu Daānu Doo
    • Lok Pya a Ɛrɛ Nɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share